مرکز پژوهش ها: راندمان نیروگاه های حرارتی در ایران پایین است

به گزارش ایرنا، دفتر مطالعات انرژی این مرکز در گزارشی به بررسی عوامل فنی و محیطی موثر بر بازدهی نیروگاه های حرارتی در ایران پرداخته و آورده است: ایران در سرزمین نسبتا مرتفعی واقع شده است، به طوری که ارتفاع آن از سطح دریا به طور متوسط بیش از هزار متر است.

البته اگر چه تاثیر افزایش ارتفاع در کاهش راندمان نیروگاه های گازی و بخاری قابل توجه نیست، اما باعث افت دایمی توان توربین گازی می شود، به طوری که به ازای هزار متر افزایش ارتفاع، توان اسمی توربین گازی حدود 10 درصد کاهش می یابد.

این بدان معنی است که نیروگاه های گازی و سیکل ترکیبی در اکثر مناطق ایران به جز مناطق ساحلی شمال و جنوب کشور، همیشه حدود 10 درصد زیر ظرفیت اسمی شان کار می کنند که این امر موجب هدررفتن 10 درصد از کل سرمایه گذاری انجام شده برای اینگونه نیروگاه ها می شود و این در حالی است که افزایش دما بیشترین تاثیر منفی را بر راندمان نیروگاه های گازی و چرخه ترکیبی دارد.

کشور ایران از نظر شرایط آب و هوایی دارای اقلیم های متفاوتی است به طوری که اختلاف دما در مناطق مختلف ایران در یک روز به میزان 30 درجه سانتیگراد می رسد.

به عبارت دیگر ایران دارای مناطق گرمسیری و سردسیری زیادی است، اما دخالت عوامل دیگر از جمله سهولت دسترسی به سوخت یا آب مورد نیاز نیروگاه ها، امنیت در مقابل حوادث طبیعی و غیرطبیعی، نزدیکی به نقاط عمده مصرف و برخی عوامل سیاسی و اجتماعی دیگر باعث شده اند که احداث نیروگاه های حرارتی بر پایه تغییرات دمایی مناطق نباشد و بعضا بسیاری از نیروگاه های گازی در مناطق گرمسیری مانند خوزستان، فارس و استان های حاشیه خلیج فارس احداث شود و در نتیجه متوسط راندمان نیروگاه های گازی و چرخه ترکیبی به میزان قابل توجهی افت کند.

برای تعیین محل احداث یک نیروگاه، از مدل های پیشرفته ای استفاده می شود که در آن تمامی شرایط محیطی موثر بر عملکرد نیروگاه بررسی شده و محدوده مناسب برای احداث نیروگاه مشخص می شود، اما متاسفانه در برخی موارد این گونه بررسی ها به وسیله عوامل سیاسی و اجتماعی تحت تاثیر قرار گرفته و در نتیجه عملا تاثیر پارامترهای محیطی بر عملکرد نیروگاه نادیده گرفته شده و آن طور که باید مورد توجه قرار نمی گیرد.

در بخش دیگری از این بررسی آمده است: با توجه به این که بسیاری از نیروگاه های مورد بهره برداری درایران در محل های نامناسبی نصب شده اند افزایش راندمان آنها به راحتی امکانپذیر نیست، اما می توان با مدیریت صحیح و بعضا سرمایه گذاری اندک، راندمان یک نیروگاه را بهبود بخشید.

در نهایت به نظر می رسد مهمترین دلیل پایین بودن متوسط راندمان نیروگاه های حرارتی در ایران، نبود انگیزه اقتصادی لازم و بی توجهی برخی مدیران به افزایش راندمان نیروگاه و کاهش مصرف سوخت و هزینه است.

به عبارت دیگر به دلیل این که از محل پایین بودن راندمان نیروگاه ها و مصرف بالای سوخت در نیروگاه های حرارتی، خسارتی متوجه وزارت نیرو نمی شود، حساسیت لازم برای اجرای قانون و بهبود راندمان نیروگاه ها و کاهش مصرف سوخت وجود ندارد.

در پایان ذکر این نکته ضروری است که در زمینه صرفه جویی انرژی در نیروگاه های حرارتی و بهبود راندمان آنها به لحاظ قانونی کاستی وجود نداشته و بستر قانونی لازم برای جلب توجه کافی به مقوله بهبود راندمان نیروگاه های حرارتی وجود دارد، ولی به دلیل کم توجهی وزارت نیرو به این مقوله و برخی عوامل فنی و محیطی که گفته شد و خاص کشور ایران است، بهبود راندمان نیروگاه های حرارتی مطابق برنامه وقوانین مصوب صورت نگرفته است.

در این گزارش پیشنهادهایی برای بهبود راندمان انواع نیروگاه های حرارتی در حال بهره برداری ارایه شده که به شرح زیر است:

1- تکمیل ساخت نیروگاه های سیکل ترکیبی در حال احداث و بهره برداری از بخش بخاری این نیروگاه ها

2- تبدیل نیروگاه های گازی به نیروگاه سیکل ترکیبی و استفاده بهینه ازحرارت گازهای خروجی

3- افزایش قدرت خروجی توربین های گازی با استفاده از سرمایش هوای ورودی

4- افزایش راندمان سیستم های احتراق و بویلرها در انواع نیروگاه های حرارتی

5- افزایش راندمان نیروگاه ها با استفاده از روش های بازیاب حرارت

6- توسعه سیستم های گرمایش و سرمایش منطقه ای و ایجاد شرکت های فروش حرارت

7- توسعه استفاده از توربین های انبساطی در دستگاه های تقلیل فشار ورودی نیروگاه ها

سیام**2025 ** 1418