معماری؛ هويت و شخصیت اجتماعي- فرهنگي هر جامعه است / وجود 4 هزار مهندس بیکار در گیلان

به گزارش خبرنگار مهر، استان گیلان با وجود وسعت محدود به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، تنوع فرهنگی - اجتماعی، نحوه معیشت مردم و به تبع آن تنوع معماری، حوزه‌ های متفاوتی را شامل می ‌شود.

با توجه به اهمیت ساخت و ساز در جامعه طی گفتگوی تفصیلی با " هادی الماسی " رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان گیلان این موضوع مورد بررسی قرار گرفته آنچه می خوانید حاصل این گفتگو است.

مهر - تاریخ کهن ایران نشان می دهد این ملت از پشگامان مهندسی و طراحی ساختمان ها و ابنیه ها بوده است به گونه ای که ایران براساس مستندات تاریخی سبک های معماری خاصی داشته است بعد از اسلام هم البته سبک معماری ایرانی تحت تاثیر فرهنگ غنی اسلامی شکوفا تر  و بالنده تر شده است به گونه ای که سبک معماری ایرانی – اسلامی به تابلوی بی نظیر یا کم نظیر از فرهنگ و هنر جهان بدل شده است این در حالیکه امروزه این سبک غنی با بی مهری های گسترده ای رو برو است دلیل این کم توجهی چه عواملی می تواند باشد؟

الماسی: معماری غنی اسلامی در جامعه اسلامی ایران وجود داشت متاسفانه به دلیل تقلیدهای کورکورانه برخی از مهندسان و سازندگان از معماری مدرن جدید معماری غنی اسلامی در معرض فراموشی قرار گرفته است.

بنابراین جامعه باید به معماری سنتی غنی خود بازگردد و برای تحقق این مهم می توان با برگزاری همایش و فراخوان مهندسان، طراحان معماران و غیره در این زمینه همت گمارد.

مهر -  بدون شک برای افزایش توجهات به سبک معماری ایرانی – اسلامی باید این مهم را بروز و متناسب با نیازهای روز جامعه کرد چقدر با این نظریه موافق هستید و بطور کلی در این زمینه گام های برداشته شده است یا نه ؟

الماسی: صد درصد با این نظریه موافق هستم، خانواده ها در خانه های قدیمی با معماری سنتی بر خلاف معماری جدید احساس آرامش، شادمانی، نشاط بیشتری دارند.

خوشبختانه بستر اشاعه معماری سنتی در کشور به ویژه گیلان در حال انجام است و گام های مثبتی در این زمینه از سوی وزارت راه و شهرسازی و سازمان نظام مهندسی کشور  برداشته شده است.

مهر – بحث رعایت ایمنی در ساخت و سازها از مباحث مهم در جامعه است که سازمان نظام مهندسی ساختمان در این حوزه نقش کلیدی دارد،  ارزیابی حضرتعالی در این زمینه چیست؟

الماسی:  بخش ایمنی ساختمان ها خوب است، ساختمان های که ساخته و طراحی می شوند نکات ایمنی، فنی و مقررات ملی ساختمان  در این سازه ها رعایت می شود.

مهر – زلزله سال 1369  رودبار و آسیب های که به همراه داشته است آنهم به دلیل بی توجهی به ساخت و ساز ها بوده نقطه عطفی بوده  برای توجه بیشتر به  مقوله ایمنی در ساخت و سازها حضرتعالی به عنوان یک کارشناس خبره بفرمائید چقدر از این حادثه هولناک عبرت گرفتیم و چقدر برای حوادث مشابه آماده هستیم؟

الماسی: خیلی عبرت گرفته شد، بعد از زلزله سال 1369  مقررات و آئین نامه های زیادی تدوین و همینطور سه بار آئین نامه زلزله ویرایش شد.

در حال حاضر به لحاظ قانون، مقررات، آئین نامه و غیره در ساخت و ساز هیچ مشکی در کشور وجود ندارد.

 مهر – سازمان نظام مهندسی گیلان دارای چند عضو است و وضعیت گیلان از این حیث با دیگر استان ها چه نسبتی دارد؟

الماسی:  گیلانی ها مردمانی با فرهنگ و سطح سواد آنان نیز بسیار بالا است، گیلان جزو شش استان نخست کشور به لحاظ تعداد مهندسان از حیث کمی و کیفی است.

هم اکنون سازمان نظام مهندسی ساختمان گیلان در هفت رشته 15 هزار مهندس عضو  دارد. در رشته عمران هفت هزار و 200 نفر ،  معماری هزار و 700 نفر، رشته مکانیک هزار و 900 نفر، برق دو هزار و 900 نفر، در رشته نقشه برداری 400 نفر، شهرسازی 85 نفر  و ترافیک شش نفر.  

 گیلان از استانهای مهم کشور است که بیشترین تعداد مهندس را دارد. مسلم است که مهندسان نقش بسیار اساسی در توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... کشور دارند و در واقع توسعه همه جانبه بدون نقش آفرینی جامعه مهندسی محقق نمی شود.

مهر- آیا متناسب با نیازمندی های استان عضو غعال هم دارید؟

الماسی: به لحاظ کیفی طرح های که از سوی مهندسان در گیلان اجرا و نظارت می شود  نسبت به سایر استان های کشور وضعیت بهتری داریم. در حال حاضر چهار هزار مهندس بیکار در استان گیلان وجود دارد.

مهر - نظام مهندسی ساختمان برای ایفای وظایف قانونی خود با چه موانعی روبرو هست و این موانع  چقدر به خلاء های قانونی برمی گردد و چقدر ناشی از عدم آگاهی مردم است؟

الماسی: قانون نظام مهندسی در سال 1374 به تصویب مجلس شورای اسلامی و آئین نامه این سازمان در سال 1375 به تصویب هیئت وزیران رسید.

این قانون هم اکنون دیگر پاسخگو نیست باید اصلاح و بروز شود. با این وجود قوانین و مقررات یکی از مشکلات پیشروی سازمان نظام مهندسی ساختمان است.

جایگاه نظام مهندسی در تصمیم گیری های فنی و مهندسی بیشتر بستگی به جایگاه افراد دارد تا به عنوان یک عضو موثر قانونی بنابراین قانون باید جایگاه سازمان را در عرصه ها مختلف فنی و مهندسی مشخص کند.

سازمان در تصمیم گیری های فنی، معماری، شهرسازی و طرح های جامع تفصیلی باید به عنوان عضو موثر و قانونی باشد.

 عضویت نظام مهندسی ساختمان در کمیسیون ها و شوراهای مختلف همچون کمیسیون ماده ( 5)، تغییراتی که در طرح های جامع تفصیلی شهرها انجام می شود و غیره باید قانونمند باشد.

 نظام مهندسی در تهیه نقشه طرح های جامع تفصیلی شهرها باید نقش موثری ایفا کند که متاسفانه این کار هم اکنون انجام نمی شود.  مردم فقط ساخت و سازها را به چشم اقتصادی نبینند، فقط به فکر بردن سود بیشتر نباشند در کیفیت و معماری ساخت و سازها بیشتر دقت شود.

مردم باید به مهندسان اعتماد کنند تا ساخت و سازها بر اساس معیارهای فنی و قانونی و همچنین با مصالح با کیفیت ساخته شود.

مهر -  مهمترین مشکلات صنفی مهندسان چیست؟

الماسی: میزان ساخت و ساز ها در گیلان متناسب با تعداد مهندسان استان نیست، مهندسان مشکل اشتغال دارند. مهندس تحصیل کرد و فنی نباید در استان بیکار باشد، متاسفانه بیکاری در گیلان یک واقعیت غیر قابل انکار است.

سازمان نظام مهندسی ساختمان استان با توجه به جایگاه قانونی که دارد فقط امروز طرح های ساخت و سازهای خصوصی را نظارت می کند. این سازمان علاقمند به نظارت طرح های ساخت و سازهای عمومی و دولتی است این امر علاوه بر ارتقای کیفیت ساخت و سازها باعث ایجاد اشتغال برای مهندسان می شود.

ساخت و سازهای عمومی و دولتی  اگر از چرخه نظارت نظام مهندسی ساختمان عبور کند، نظارت مضاعف انجام خواهد شد.

 مهر- چقدر برنامه ایمن سازی امروز در امر ساخت و سازها به ویژه برای مقابله با زلزله رعایت می شود؟

الماسی: در برنامه ایمن سازی در برابر زلزله و دیگر حوادث غیر مترقبه ایمنی ساختمان ها و تمامی بناها از اولویت و اهمیت بسیار زیادی برخوردار است زیرا بناها به هنگام وقوع زلزله های شدید در صورت عدم استحکام و مقاومت لازم آسیب می بینند و به ساکنان آنها صدمه جانی وارد می شود به همین دلیل تعیین محل مناسب برای ساخت بناها امری ضروری است.

طراحی صحیح و مقاوم در برابر زلزله از سوی مهندسان با صلاحیت، استفاده از مصالح مناسب ساختمانی، ساخت ساختمان با بکارگیری کارگران آموزش دیده و در نهایت نظارت بر ساخت و کنترل کیفیت از سوی سازمان های مسئول و مهندسان ناظر برای ساختمان های جدید، تعمیر و مقاوم سازی ساختمان های موجود و اصول بسیاری ضروری برای ساخت بناهای مقاوم در برابر زلزله هستند.

عملکرد مهندسان ناظر و نظارت آنها تاثیر ویژه ای بر افزایش ضریب ایمنی و طول عمر سازه های ساختمانی دارد. سازه های ساختمانی در واقع ثروت ملی محسوب می شوند که برای بقا و دوام آنها باید تلاش کرد که نقش نظام مهندسی در این بین بسیار مشهود است.

توجه به زلزله خیز بودن استان و ایمن سازی فعالیت های مرتبط از مهمترین اموری است که باید برای آن برنامه ریزی شود که هماهنگی میان دستگاه های اجرایی در این خصوص بسیار مهم است.

بهره گیری از ضوابط، معیارها و استانداردهای فنی در تمامی مراحل طراحی، اجرا، بهره برداری و نگهداری طرح های عمرانی با رویکرد کاهش هزینه و زمان و ارتقای کیفیت، از اهمیتی ویژه برخوردار است.

مهر- در خصوص این نکته که " هویت شاخصه اصلی و مهم معماری ایرانی است و نمای ساختمان ‌ها ارتباط مستقیمی با تفکر و فرهنگ جامعه دارد" بیشتر توضیح دهید؟

الماسی: رشته مهم معماری فراز و نشیب ‌های زیادی داشته است که اوج این رشته را باید در دوره‌ های دور جستجو کرد و چیزی که به عنوان معماری ایرانی مطرح بوده با دوره اسلام عجین و معماری ایرانی- اسلامی را رقم زده است.

بدون شک نظام مهندسی ساختمان استان گیلان همواره تلاش کرده است تا توجه بیشتری به حوزه معماری به ویژه معماری ایرانی – اسلامی در ساخت و سازها داشته باشد.

مهر – نقش سازمان نظام مهندسی ساختمان در تحقق شعار " اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی " را چگونه ارزیابی می کنید ؟

الماسی:  اقتصاد و فرهنگ دو مقوله ای است که در شهر و ساختمان تاثیر بسزایی دارد و از آنجا که کشور در اقتصاد مقاومتی به سر می برد صرفه جویی و کیفی سازی در بخش ساختمان می تواند در ایجاد شهر و بنای پایدار و با هویت، مسئولان را یاری دهد.

صرفه جویی در سرمایه های ملی حوزه ساختمان و ارتقای فرهنگ ساخت و ساز و همکاری مردم با عزم ملی موضوعی است که با مشارکت و حمایت همه جانبه می توان به این مهم دست یافت. صرفه جویی در سرمایه های ملی در دوران اقتصاد مقاومتی باعث حفظ و جلوگیری از هدررفت منابع می شود.

این فرهنگ مدیریتی و مدیریت جهادی در حوزه های مرتبط با ساختمان نیز به کیفی شدن کار و محصول ساختمانی در افزایش عمر مفید بنا کمک خواهد کرد که در نهایت حفظ سرمایه های ملی را در پی خواهد داشت.

بنابراین باید در نظر داشت که صنعت ساختمان می تواند نقش مهم و انکارناپذیری در تحقق اقتصاد مقاومتی ایفا کند. بر همین اساس سازمان نظام مهندسی ساختمان به عنوان بزرگترین سازمان خصوصی کشور نیز همانند سایر ارگان های دولتی سهم بسزایی در مدیریت جهادی و اقتصاد مقاومتی دارد.

این سازمان با اصلاح و اجرای درست قوانین مربوطه می تواند صنعت ساختمان را در مسیر اصلی و درست خود قرار دهد. سال اقتصاد و فرهنگ می تواند برای حوزه ساخت و ساز تحولی شگرف به حساب آید.

بدون شک صنعت ساختمان و مصالح مصرفي در آن سهم بسزايي در رشد اقتصادي كشور داشته و فرصت هاي جديد توليد و اشتغال را فراهم مي آورد.

مهر – جناب اقای مهندسی الماسی نقش و جایگاه نظام مهندسی برای ارتقا فرهنگ ساختمان سازی در جامعه را بیشتر تبیین کنید؟

الماسی: افزایش نظارت سازمان نظام مهندسی ساختمان بر روند ساخت بناهای شهری به منظور افزایش ایمنی و حفاظت از سرمایه های ملی امری ضروری است.

نقش و جایگاه نظام مهندسی برای ارتقا فرهنگ ساختمان سازی با رعایت همه اصول و مقررات ملی و افزایش کیفیت ساختمان سازی از تولید مصالح تا طراحی، نظارت و اجرای ساختمان ها ضرورتی اجتناب ناپذیر است.

با توجه به افزایش روز افزون فارغ التحصیلان رشته های مهندسی مرتبط با امر ساخت و ساز یکی از وظایف نظام مهندسی تلاش برای ایجاد فرصت های شغلی و هدایت این عزیزان در شاخه های مختلف مرتبط با امر ساختمان سازی از قبیل تولید مصالح، طراحی، اجرای پروژه های مشارکتی و کلان و دیگر فرصت ها و ظرفیت ها در حوزه مهندسی ساختمان است.

الماسی با اشاره به جمعیت 22 هزار نفری اعضای تشکل ها و سازمان های فنی-مهندسی و عمرانی گیلان و تاثیر گذاری آنها در حوزه ساخت و ساز افزود: به جرات می توان گفت هیچ پروژه  عمرانی و سرمایه گذاری در حوزه ساختمان در استان نیست که  به مرحله اجرا رسیده باشد و یک یا چند عضو از اعضای این سازمان ها و تشکل ها در آن نقشی نداشته باشند.

وی همچنین با تبیین  فرصت های پیش روی گیلان در عرصه های گوناگون به ویژه توسعه عمرانی استان تصریح کرد: گیلان امروز در سطح ایران فرصت خوبی برای پیشرفت و توسعه همه جانبه دارد اگر بتواند حق خود را با حضور عناصر تاثیر گذار در دولت جدید با توجه به پتانسیل های طبیعی استان به درستی مطالبه و با برنامه ریزی صحیح راه های توسعه را طی کند.