تردید درکارآمدی تحریم های ضد روسی اروپا

به گزارش روز شنبه ایرنا، هر چند کشورهای عضو اتحادیه اروپا در راستای سیاست همراهی راهبردی با واشنگتن در هفته های اخیر به بهانه تحولات اوکراین تصمیم به اعمال بسته های تحریمی علیه مسکو گرفته اند؛ اما کارشناسان با اشاره به حجم بیش از400 میلیارد دلار مبادلات تجاری دو طرف می گویند که جبران تبعات ناشی از گسترش تحریم های ضدروسی برای بروکسل کمرشکن است.

از این دیدگاه اعضای اتحادیه اروپا به ویژه چهار کشور آلمان، انگلیس، فرانسه و ایتالیا به عنوان موتور محرکه این ساختار قاره ای نه بر اساس اصل سود و زیان متقابل بلکه در راستای هژمونی یکجانبه واشنگتن بر جهان غرب به عنوان عنصر جدید سیاست خارجی آمریکا برای تغییر موازنه قوا در تحولات بین المللی به نفع کاخ سفید وارد بازی تحریم ضد روسی شده اند.

خبرگزاری ریا نووستی در گزارشی در این باره اعلام کرد واشنگتن به دشواری می تواند مقاومت اتحادیه اروپا را در هم شکسته و آن را به اعمال مجازات اقتصادی جدی علیه روسیه وادار کند زیرا اعضای اتحادیه اروپا مایل نیستند روابط تجاری دیرینه خود با مسکو را ویران کنند.

در گزارش ریانووستی با اشاره به تحریم ویزایی و بانکی ۴۳ مقام روس از سوی اتحادیه اروپا در هفته های اخیر آمده است: هر چند آمریکا نیز تحریم های ضدروسی را گسترش داده است ولی واشنگتن برخلاف اروپا علاوه بر سیاستمداران، نمایندگان بخش تجاری و همچنین برخی شرکت های روسی را هم وارد فهرست سیاه کرد.

در گزارش خبرگزاری روسی اضافه شده است : به نظر کارشناسان، اروپایی ها به حذف روابط تجاری با روسیه به هیچ وجه علاقمند نبوده و به همین دلیل مایل نیستند محدودیت های اعمال شده از طرف آمریکا را تکرار کنند.

نیکولای کوواشنیکوف رییس کرسی همگرایی اروپایی دانشگاه دولتی روابط بین المللی مسکو نیز معتقد است ˈمجازات اروپایی ماهیتی متفاوت از مجازات آمریکا دارد. واشنگتن مجازات خود را علیه شرکت های تجاری و در بخش همکاری نظامی - فنی اعمال می کند اما اروپایی ها فعلاً به این کار تن نداده و مجازات های انفرادی علیه برخی سیاستمداران را ادامه می دهند. تفاوت مواضع آمریکا و اتحادیه اروپا محسوس است هرچند باید اذعان کرد هم اروپا و هم آمریکا بطور راهبردی از نقش روسیه در توسعه بحران اوکراین (بنظر آنها) برداشت منفی دارندˈ.

کوواشنیکوف اضافه می کند : مجازات اروپایی ماهیت نمادین دارد و به اقتصاد روسیه لطمه جدی وارد نمی کند.

به نظر کارشناس ارشد روس در پیش گرفتن چنین رویکری از طرف اروپایی ها نشان می دهد آنها رفتار روسیه را همچنان نامناسب و نادرست تلقی می کنند. این نمایی است که سیاستمداران اروپایی به رأی دهندگان خود، به افکار عمومی خود و به جامعه جهانی معرفی

می کنند.

آلکسی گرومیکو معاون مدیر و رئیس مرکز تحقیقات انگلیسی موسسه اروپای فرهنگستان علوم روسیه نیز بر این باور است که فشار آمریکا بر اروپا برای اعمال تحریم های ناخواسته علیه روسیه را به وضوح می توان مشاهده کرد و این فشار بروکسل را ناچار می کند به تدریج سطح روابط خود با مسکو را کاهش دهد.

گرومیکو گفت: بی تردید فشار واشنگتن بر اتحادیه اروپا یک واقعیت انکارناپذیر است ولی این نوع مجازات ها – وارد کردن سیاستمداران و نه تجار به فهرست تحریمی– حاکی از آن است که اتحادیه اروپا زیر فشار واشنگتن بتدریج در روابط با روسیه عقب نشینی می کند ولی در هر حال با کندی فوق العاده این کار را انجام می دهد.

وی افزود: اعضای اتحادیه اروپا در باطن امیدوارند اوضاع متشنج فعلی در روابط با روسیه قبل از بروز ضرورت اعمال مجازات قطعی و گسترده بهبود یابد.

گرومیکو با بیان اینکه بین اعضای اتحادیه اروپا کشورهایی هستند که از سیاست آمریکا حمایت نمی کنند اظهار داشت: در اتحادیه اروپا کشورهایی هستند که موضع آمریکایی دارند و آماده اند هر کاری که واشنگتن از آنها درخواست کند انجام دهند ولی کشورهایی هم هستند که هرچند نه آشکاراً بلکه پنهانی نسبت به سیاست کنونی واشنگتن بدبین هستند.

تحلیلگر برجسته روس ادامه می دهد: اقدامات اتحادیه اروپا در ارتباط با وضعیت جاری از یک طرف به سیاست آمریکا بستگی دارد و از طرف دیگر بروکسل در روابط با روسیه خودگردانی مشخصی دارد و واشنگتن هنوز از درهم شکستن این مقاومت و کشیدن کامل پای اتحادیه اروپا به جنگ تجاری و اقتصادی واقعی با روسیه خیلی فاصله دارد.

تجزیه و تحلیل اقدامات اتحادیه اروپا و اظهارات مقام های این ساختار منطقه ای در خصوص بحران اوکراین و تنش ناشی از آن در روابط با مسکو بیانگر این واقعیت است که بروکسل نیز مانند مسکو در اصل علاقه ای به تشدید بیشتر تنش ها در مناسبت خود با مسکو ندارد.

از این منظر، تنش در روابط روسیه و اتحادیه اروپا به عنوان تابعی از سیاست های یکجانبه گرایانه آمریکا در بحران های منطقه ای و بین المللی بیشتر ماهیتی سیاسی و نه اقتصادی و تجاری و جنگ لفظی دارد و سیاستمداران و مدیران شرکت های بزرگ اروپایی هیچ تمایلی به از دست دادن بازار بزرگ ۱۴۵ میلیون نفری روسیه و جمهوری های شوروی سابق در منطقه قفقاز و آسیای مرکزی ندارند.

اهمیت مساله به ویژه زمانی آشکار می شود که بدانیم حجم مبادلات تجاری روسیه و اروپا در سال ۲۰۱۲ میلادی با ۱۴ درصد رشد نسبت به سال قبل از آن به ۴۱۰ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار رسید در حالی که حجم مبادلات تجاری روسیه و آمریکا در همان سال به ۲۶ میلیارد دلار رسید که در مقایسه با مبادلات روسی- اروپایی رقم ناچیزی است.

بر این اساس، بسیاری از کارشناسان مسایل سیاسی هشدار می دهند افزایش تنش در مناسبات روسیه و اتحادیه اروپا به ضرر هر دو طرف و به نفع سیاست های تمامیت خواهانه آمریکا است.

همچنین بنا بر آمار منتشر شده حجم مبادلات بازرگانی روسیه و اروپا در 9 ماهه سال 2013 میلادی با ۷/۱ درصد رشد نسبت به سال قبل از آن به 378 میلیارد دلار بالغ شد که همین امر گویای اهمیت بازار روسیه برای اروپایی ها و بالعکس است.

از سوی دیگر هر چند مقام های اتحادیه اروپا اعلام کرده اند برای کاهش ۷۰ درصدی وابستگی گازی خود به روسیه تا سال ۲۰۲۰ تلاش می کنند، بدیهی است که تحقق این امر نیازمند برنامه ای میان مدت می باشد و اروپا به سهولت قادر به چشم پوشی از منابع گازی روسی در دسترس نیست.

محاسبات خبرگزاری رویترز نیز موید این واقعیت است که مجموعه اقدامات در دست بررسی اتحادیه اروپا برای کاهش واردات گاز از روسیه به میزان حدود 45 میلیارد متر مکعب تا سال 2020 طول خواهد کشید و در خوشبینانه ترین حالت، ارزش آن به 18 میلیارد دلار در سال کاهش خواهد یافت (معادل یک چهارم آنچه روسیه هم اکنون صادر می کند).

در همین حال امیدهای قبلی برای کاهش سلطه مسکو بر بازار گاز اروپا به دلیل تصمیم آلمان برای عدم استفاده از انرژی هسته ای با شکست مواجه شد و سهم روسیه از گاز اتحادیه اروپا از سال 2010 با 10 درصد افزایش به بیش از یک سوم رسید.

در نهایت می توان گفت که به دلیل پیچیدگی گستره روابط اقتصادی اتحادیه اروپا با روسیه و حجم مبادلات تجاری صدها میلیارد دلاری دو طرف در کارآمدی تحریم های ضدروسی بروکسل به عنوان نتیجه همگرایی این ساختار منطقه ای با آمریکا در معادلات بین المللی تردید جدی وجود دارد.

اروپام/۵۱۸**1485** 1064