تهران- وین و دورنمای روشن روابط

اتریش یکی از کشورهایی است که در اتحادیه اروپا از جایگاه ویژه ای برخوردار است؛ شاید نتوان این جایگاه را به سبب نقش سیاسی و اقتصادی قدرتمند این کشور به مانند آلمان یا فرانسه در حوزه یورو متصور بود اما این کشور طی دهه های گذشته به سبب ثبات سیاسی- اقتصادی و نیز ایفای نقس متوازن در حوزه اتحادیه اروپا و گستره بین المللی اهمیت گسترده ای یافته است.

روابط دوجانبه میان اتریش و ایران از سال 1850م برقرار شده است.

اتریش به عنوان یکی از مراکز مهم و مقر نهادها و سازمان های مختلف بین المللی در قلب اروپا و ایران نیز با موقعیت ویژه خود در قلب یکی از مهم ترین مناطق ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک جهان با سرزمینی سرشار از منابع طبیعی و انرژی که در زمان حاضر ریاست جنبش غیر متعهدها را بر عهده دارد، بیش از هر زمان دیگری می توانند نقش سازنده خود را ایفا کنند.

در این چارچوب، روز شنبه ششم اردیبهشت «سباستین کورتز» وزیر امور خارجه اتریش، برای سفری 2 روزه وارد تهران شد و روز یکشنبه با «محمد جواد ظریف» وزیر امورخارجه ایران و «علی لاریجانی» رییس مجلس شورای اسلامی و روز دوشنبه هشتم اردیبهشت نیز با «حسن روحانی» رییس جمهوری اسلامی ایران، دیدار و گفت و گو کرد.

به گزارش ایرنا، محمدجواد ظریف در این دیدار با تشکر از میزبانی دولت اتریش در گفت و گوهای جمهوری اسلامی ایران با گروه 1+5، مناسبات 2 کشور را بر پایه روابط تاریخی و احترام متقابل و در چهارچوب منافع مشترک ارزیابی کرد.

وی با تاکید بر ضرورت گسترش روابط تهران - وین در حوزه های مختلف گفت: با توجه به پیشینه روابط 2 کشور در زمینه گفت و گوهای فرهنگی و بین ادیان و تاکید وزیر امورخارجه اتریش، زمینه موجود برای فعالیت ها در این بخش بسیار مهم است.

گسترش ارتباطات مردمی، همکاری های علمی و دانشگاهی 2کشور و حضور جامعه ایرانیان مقیم اتریش با توجه به ویژگی علمی و تخصصی آنها از دیگر موضوع های مورد گفت و گوی وزیران امور خارجه ایران و اتریش بود.

وزیران امور خارجه 2 کشور در این دیدار همچنین بر ارایه تسهیلات و زمینه سازی برای ارتقای این همکاری ها تاکید کردند.

روابط اقتصادی و تاکید بر وجود ظرفیت بالای همکاری ها در این زمینه و فضای موجود برای ارتقای همکاری ها در بخش اقتصادی از دیگر موضوعات مورد بحث وزیر امور خارجه در بخش روابط دوجانبه بود.

ظریف و کورتز در این دیدار تحولات مهم منطقه از جمله افغانستان، عراق، سوریه، لبنان و اوکراین را مورد بحث و تبادل نظر قرار دادند.

این سفر زمینه ساز سفر «هانس فیشر» رییس جمهوری اتریش، به تهران است.

وزیر امور خارجه اتریش نیز در این دیدار از سفر به جمهوری اسلامی ایران و همچنین میزبانی مذاکرات هسته ای ایران با گروه 1+5 اظهارخرسندی کرد.

وی با یادآوری روابط تاریخی 2 کشور به ویژه ارتباطات مردمی و حضور جامعه ایرانی مقیم در اتریش، مناسبات 2 کشور را با اهمیت خواند. وزیر امور خارجه اتریش، اهداف سفر خود به جمهوری اسلامی ایران را رایزنی و تبادل نظر در حوزه موضوعات مهم، گسترش روابط دوجانبه و مسایل منطقه ای عنوان و خاطر نشان کرد: این سفر زمینه ساز سفر آتی رییس جمهوری اترش به تهران است.

کورتز در این دیدار همچنین علاقمندی این کشور را برای گفت و گوهای فرهنگی و بین ادیان و همکاری های علمی و دانشگاهی و همچنین همکاری بین گروه های دوستی پارلمانی 2 کشور اعلام کرد.

وزیر امور خارجه اتریش با 27 سال سن، جوان ترین رییس دستگاه دیپلماسی یک کشور در سطح دنیا است.

**حوزه روابط جمهوری اسلامی ایران و اتریش

روابط جمهوری اسلامی ایران و اتریش طی چند دهه از پایداری برخوردار بوده؛ به نحوی که همراه با تحولات رخ داده در جهان این ثبات در روابط حفظ شده است. در این چارچوب طی سه دهه گذشته، روابط جمهوری اسلامی ایران و اتریش در سه حوزه سیاسی، اقتصادی و فرهنگی خلاصه گردیده که البته با فراز و نشیب های اندکی نیز همراه بوده است.

در حوزه سیاسی، روابط از زمان دولت صفویه آغاز شده و پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357نیز اتریش جزو اولین کشورهایی بود که دولت موقت ایران را به رسمیت شناخت. سفارت اتریش در تهران که در سال1873 میلادی گشایش شد، یکی از کهن ترین سفارتخانه های اروپایی در ایران به شمار می رود که این موضوع نشان دهنده پیشینه طولانی روابط دوجانبه است.

در حوزه اقتصادی، روابط جمهوری اسلامی ایران و اتریش به مانند دیگر کشورهای اروپایی از سطح قابل قبولی برخوردار است اگرچه طی سال های گذشته این روابط به واسطه تحریم ها کاهش یافته است. به گزارش تارنمای سفارت اتریش در تهران، در زمان حاضر حدود 200 شرکت اتریشی در بازار ایران فعال بوده، 450 شرکت دیگر به طور پراکنده به ایران کالا می فرستند و 35 شرکت نیز صاحب شعبه رسمی در ایران هستند.

تنوع محصولات و خدمات ارایه شده اتریشی از کالاهای مصرفی و خدمات مشاوره ای شروع و به ساخت کارخانه پایان می یابد. قویترین گروه محصولات ارایه شده در مجموعه صادرات اتریش، ماشین آلات و تولیدات الکتریکی و الکترونیکی است. در مجموع، این محصولات تقریبا 60 درصد از حجم صادرات این کشور را تشکیل می دهند.

همچنین، در حالی که حجم تجارت دوجانبه ایران و اتریش در سال 2010م به مرز 660 میلیون یورو رسیده بود، این تجارت در سال 2011 به میزان 210 میلیون یورو کاهش یافته است. در این زمینه سباستین کورتز وزیر امور خارجه اتریش در نشست خبری مشترک با وزیر امور خارجه کشورمان درباره توافق هسته ای و روابط اقتصادی دوجانبه گفت: ما روند اقتصادی خوبی با ایران داریم و به عنوان عضو اتحادیه اروپا این روابط را بسیار مثبت ارزیابی می کنیم. وی افزود: شرکت های اتریشی نیز نظرشان بر همین مبنا است و ما روند مثبتی را در روابط اقتصادی در پیش داریم.

وزیر امور خارجه اتریش تاکید کرد: شرکت های اتریشی آمادگی تقویت روابط با ایران را دارند.

در حوزه روابط فرهنگی، 2 کشور روابط گسترده ای با یکدیگر برقرار کرده اند که طیف متنوعی از موضوعات را در برمی گیرد؛ اتریش و ایران در کشورهای یکدیگر دارای رایزنی فرهنگی هستند، از سوی 2 کشور گفت و گوهای دوجانبه اسلام و مسیحیت برقرار شده است. در ایران انجمن دوستی پارلمانی ایران و اتریش و در اتریش انجمن دوستی اتریش و ایران تشکیل شده است و دانشجویان زیادی نیز از ایران (در حدود3 هزار نفر) در اتریش تحصیل می کنند.

یکی از موضوعات مهم فرهنگی که در دهه گذشته نقطه عطفی در روابط فرهنگی دوجانبه و نیز در سطح بین المللی بوده است، برگزاری گفت و گوهای اسلام و مسیحیت در 2 کشور ایران واتریش است. کنفرانس های گفت و گوی اسلام و مسحیت میان اندیشمندان ایران و اتریش به یک سنت در روابط فرهنگی دوجانبه تبدیل شده است.

با توجه به پیشینه ارتباطات 2 کشور در زمینه گفت و گوهای فرهنگی و بین ادیان و تاکید وزیر امور خارجه اتریش، زمینه موجود برای فعالیت ها در این بخش بسیار مهم است که در این بخش، گسترش ارتباطات مردمی، همکاری های علمی و دانشگاهی 2کشور و حضور جامعه ایرانیان مقیم اتریش با توجه به ویژگی علمی و تخصصی آنها از دیگر موضوعات مورد گفت و گوی وزیران امور خارجه ایران و اتریش بود.

**جمع بندی

روابط جمهوری اسلامی ایران و اتریش در حالی یکی از کهن ترین روابط در اتحادیه اروپا محسوب می شود که 2طرف طی دهه های گذشته از مناسباتی پایدار برخوردار بوده اند. البته فرای روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با ثبات، اتریش به عنوان عضوی از اتحادیه اروپا همواره بخشی از رویکرد غرب در قبال جمهوری اسلامی ایران بوده است و در سفر سباستین کورتز وزیر امور خارجه اتریش نیز این امر مشهود بود.

روابط جمهوری اسلامی ایران و اتریش به دلیل ساختار پایدار، با ثبات و متعادل در حوزه های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی از ظرفیت بالایی برای گسترش برخوردار است.

از سهراب انعامی- گروه تحقیق و تفسیر خبر

تحقیق**2040**1358