رای سازمان ملل درخصوص شکایت ایران از آمریکا ضمانت اجرایی ندارد

به گزارش ایرنا، محور نامه به اعتراض دولت ایران نسبت به عدم صدور روادید برای حمید ابوطالبی نماینده پیشنهادی ایران در سازمان ملل بر می گردد. استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل پیشتر در گفت و گو با خبرنگاران اعلام کرده بود: ˈکمیته روابط با کشور میزبان نامه ای از هیات دائمی ایران در سازمان ملل درباره امتناع از ارائه ویزا به نماینده جدید منصوب شده توسط تهران دریافت داشته و هفته آتی درباره این امر نشست ویژه ای تشکیل خواهد داد.ˈ

سابقه تشکیل کمیته روابط با کشور میزبان سازمان ملل به سال 1971 برمی گردد. در بیست و ششمین مجمع عمومی سازمان ملل کمیته ای تشکیل شد تا مسائل مرتبط با روابط بین کشور میزبان و اعضای سازمان ملل را بررسی کند.

بعد از گذشت 43 سال از تاسیس، این کمیته قراراست به منظور بررسی اعتراض ایران نسبت به عدم صدور روادید برای نماینده پیشنهادی اش ؛ نشستی را برگزار کند. در این نشست مقرر شده معاون امورحقوقی دبیر کل سازمان ملل با نمایندگان هیأت دائمی ایران دیدار و دفاعیات نماینده ایران و سخنگوی سازمان ملل را استماع کند. حال این سوال مطرح می شود که در صورت دادن حق به دولت ایران، آیا سازمان ملل می تواند دولت آمریکا را ملزم به صدور روادید کند؟



**نقض موافقت نامه مقر

مرور تاریخ نشان می دهد که دولت آمریکا در میانه این اختلافات، بیشتر به منافع خود پای بند بوده ودر بسیاری از موارد این مساله را به فراموشی سپرده که در قالب ˈانعقاد موافقت نامه مقرˈ ملزم به صدور روادید برای تمام نمایندگان و کارشناسان و مدعوین سازمان ملل می باشد. آمریکا حتی به بهای ایفای نقش ˈنقض کننده ˈ تعهدات بین المللی همواره پیشبرد منافع ملی کشور خود را در اولویت قرار داده است.

دکتر محسن عبداللهی استاد حقوق بین الملل دانشگاه شهید بهشتی در گفت و گو با خبرنگار سیاسی ایرنا، با ذکر سابقه تاریخی ندادن ویزا به یاسر عرفات گفت: از منظر حقوق بین الملل دولت آمریکا موظف به صدور روادید است اما رویه دولت آمریکا نشان داده که حاضر است به قیمت نقض تعهدات بین المللی سیاست های ملی خود را پیش ببرد.

همچنانکه شاهد بودیم به دنبال حادثه کشتی ربایی آشیل لورو توسط چریک های فلسطینی در دهه 80 میلادی که منجر به غرق شدن یک بانوی ویلچرنشین آمریکایی و تحریک احساسات عمومی شد، آمریکا تصمیم می گیرد تا کلیه فعالیت های ساف (سازمان آزادی بخش فلسطین ) را تعطیل کند و به همین دلیل برای یاسر عرفات در سال 1987 ویزا صادر نکرد و شورای امنیت ناچار شد تا برای استماع سخنان یاسر عرفات در مقر اروپایی خود در ژنو تشکیل جلسه دهد.

نویسنده کتاب مصونیت دولت در حقوق بین الملل تصریح کرد: این رفتار دولت آمریکا منتهی به دریافت نظر مشورتی از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد شد و در نهایت دیوان بین المللی ایالات متحده آمریکا را به نقض تعهدات بین المللی محکوم کرد.

به هرحال سازمان های بین المللی با توجه به نداشتن سرزمین ناچار هستند تا درسرزمین یکی از دولت های عضو خود در قالب ˈانعقاد موافقت نامه های مقرˈ فعالیت کنند. این موافقت نامه دولت میزبان را ملزم می کند تا برای کارشناسان و نمایندگان عضو روادید صادر کند و سازمان ملل متحد هم از این قاعده مستثنی نیست.



**فاقد ضمانت اجرایی

برخی از کارشناسان بر این باورند که نتیجه رسیدگی به نفع دولت ایران خواهد بود و دولت آمریکا ناچار خواهد شد که برای نماینده پیشنهادی ایران در سازمان ملل روادید صادر کند.

یوسف مولایی استاد حقوق بین الملل دانشگاه تهران از جمله این کارشناسان است که می گوید حق با ایران است و آمریکا باید برای حمید ابوطالبی ویزا صادر کند اما متاسفانه سازمان ملل اهرمی برای اجرای این حکم در اختیار ندارد.

مولایی در گفت وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا با بیان اینکه سازمان ملل توانایی تحمیل نظر خود را ندارد، اظهار داشت: 24 درصد از بودجه سازمان ملل از طرف دولت امریکا تامین می شود و به همین دلیل سازمان ملل عملا نمی تواند کاری کند و ابزاری چون اخراج کشور از سازمان ملل را در اختیار ندارد و به همین دلیل این مساله لاینحل باقی خواهد ماند.

وی در ادامه افزود: البته دفاعیات حقوقی ایران در این زمینه بسیار تاثیرگذار بوده و می تواند در جلب نظر کمیته موثر باشد اما دغدغه ضمانت اجرایی آن همچنان پابرجا است.

استاد دانشگاه تهران تصریح کرد : به نظر می رسد که این مشکل بیشتر باید از طریق رایزنی مورد حل و فصل قرار گیرد تا اینکه نهادی همچون سازمان ملل متحد در مورد آن تصمیم گیری کند؛ کما اینکه آمریکا در مساله صدور ویزا برای یاسر عرفات کوتاه نیامد و حاضر به صدور روادید نشد با وجود اینکه دیوان بین المللی، آمریکا را مجرم شناخت اما همچنان بر موضع خود پافشاری کرد.

سیام**م.س **1449