اخلاقی کردن جامعه راه اداره کردن جوامع انسانی است

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی گفت: امروزه به دلیل پیچیده شدن جامعه و در هم تنیده شدن پدیده‌های آن، جز از راه اخلاقی کردن جامعه نمی‌توان جوامع انسانی را اداره کرد.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه قم، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی اظهار کرد: انضباط اجتماعی در گرو قانونگذاری هوشمندانه، متخصصانه و جامع نگرانه است. ضرورت حضور اخلاق در فضای جوامع امروزی چندین برابر نیاز به اخلاق در جامعه دیروز شده است چراکه اکنون مشکلات و مسائل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی پیچیده با اخلاق فردی قابل حل نیست.

این استاد حوزه علمیه قم با اشاره به این‌که «امروز در برخی از کشورها کوشش بر آن است تا اخلاق را به درون متن قانون بیاورند تا اخلاق ضمانت اجرا پیدا کند» گفت: بخش‌هایی از اخلاق اسلامی و حقوق بشر از نگاه اسلام باید در متن قانون ادراج گردد و جامعه بدون انجام این مهم، به انضباط و شکوفایی و وضعیت مطلوب از نظر اسلام نمی‌رسد.

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی ادامه داد: فرهنگ هم باید اخلاقی باشد و گاهی در جامعه نفوذ و قدرت بیشتری دارد و معتقدم اخلاق مبنا است و قانون باید میزبان و برگرفته از اخلاق باشد به همان اندازه که دین پیامبر (ص) از اخلاق گرفته شده است.

مبلغی با اشاره به راهکارهای تبدیل اخلاق و حقوق بشر به قانون بانگاه به فقه اسلامی گفت: اصولا می‌توان از رهگذر مصلحت، اخلاق را قانونی کرد و آن را درون جامعه بیاوریم که در جای خود باید بحث کرد.

وی گفت: به اندازه پیچیده و مدرن شدن مناسبات اجتماعی در اقتصاد، فرهنگ، علم و ...، باید به آنها اخلاق تزریق شود، اگر بخواهیم مناسبات را اخلاقی کنیم چنین اخلاقی باید لاجرم بر کرسی قانون تکیه کند و بر فرصت‌های قوانین و قانونگذاری دست بیازد تا از رهگذر قوانین اداره کند.

مبلغی گفت: حقوقی کردن اخلاق به "اخلاقی کردن مناسبات پیچیده اجتماعی" می‌انجامد؛ به دلیل آن که خاستگاه بسیاری از تحولات اجتماعی مناسبات اجتماعی است و تا این مناسبات را سالم سازی و اخلاقی نکنیم اخلاقی بودن روابط فردی راه به جایی نمی‌برد.

وی با اشاره به این‌که «مناسبات اجتماعی به خاطر مدرن شدن جوامع پیچیده شده است» گفت: مناسبات اجتماعی می‌تواند به گونه‌ای باشد که مسیر زندگی فرد را از ابتدا به سمت نابودی و یا وضعیت آرمانی سوق دهد، و با "اخلاق فردی و توصیه‌ای" مناسبات اجتماعی قابل کنترل نمی‌گردد.

این استاد حوزه علمیه خاطرنشان کرد: در اسلام، اخلاق در حوزه‌های مختلف در جایگاه برتر نشسته است ما به یک کوشش علمی نهضت گونه‌ای در جهت کشف و فهم مطالعاتی نسبت به چگونگی بردن اخلاق به درون قانون با روش و مطالعات زیربنایی، نیاز داریم.

مبلغی گفت: امروز "بُعِثتُ لاُتَمِّمَ مَکارِمَ الخلاقِ" پیامبر اسلام به شرطی در جوامع امروز مسلمانان بروز و ظهور پیدا می‌کند که برای این اخلاق بیشترین فرصت‌های قانونی را ملحوظ کنیم و گرنه یک شعاری بیش نخواهد ماند.

وی اظهار کرد: امروز حتی سرنوشت عاطفه‌های انسانی در مناسبات اجتماعی رقم می‌خورد، اخلاق‌های فردی به تنهایی کافی نیست چرا که یک اخلاق غلط اجتماعی وقتی در مناسبات جا بگیرد همه اخلاق‌های فردی را نابود می‌کند نباید به اخلاق فردی تکیه کنیم.

وی در پاسخ به سوال دیگری نیز در ارتباط با فقه و حقوق بشر نیز گفت: در جامعه اسلامی، فقه مبنای قانون است، فقه پویا و قوی باید به سمت قانونگذاری برود، حقوق بشر مربوط به فقه مناسبات اجتماعی است که هنوز در تجربیات فقهی ما شکل نگرفته است، ما در یک فقدان نسبت به فقه مناسبات اجتماعی به سر می‌بریم.

انتهای پیام