طرح استفساریه نمایندگان درباره قانون مدیریت خدمات کشوری هیچ توجیهی ندارد

مرکز پژوهش‌های مجلس در اظهارنظر کارشناسی خود درباره «طرح استفساریه بند «3» ماده (68) قانون مدیریت خدمات کشوری» اعلام کرد: در خصوص پزشکانی که تابع قانون مدیریت خدمات کشوری هستند و به هر دلیلی این حکم در مورد آنها اجرا نمی‌شود، توسل به استفساریه از مجلس توجیهی ندارد و مجلس باید از ظرفیت نظارتی خود استفاده کند.

به گزارش ایلنا، مرکز پژوهش‌‌های مجلس شورای اسلامی در اظهارنظر کارشناسی خود درباره: «طرح استفساریه بند «3» ماده (68) قانون مدیریت خدمات کشوری» اعلام کرد: به ‌موجب بند «3» ماده (68) قانون مدیریت خدمات کشوری، فوق‌العاده سختی کار و کار در محیط‌های غیر‌متعارف نظیر کار با اشعه و مواد شیمیایی، کار با بیماران روانی، عفونی و در اورژانس و در بخش‌های سوختگی و مراقبت‌های ویژه بیمارستانی تا (1000) امتیاز و در مورد کار با مواد سمی، آتش‌زا و منفجره و کار در اعماق دریا، امتیاز یاد شده با تصویب هیئت وزیران تا سه برابر قابل افزایش خواهد بود.

با استناد به عدم بهره‌مندی پزشکان عمومی شاغل در اورژانس بیمارستان‌ها از امتیاز این ماده، به‌ منظور رفع تبعیض ناروا، 28 نفر از نمایندگان مجلس استفساریه‌ای را با قید دو فوریت و با موضوع «آیا پزشکان عمومی شاغل در اورژانس بیمارستان‌ها مشمول بند «3» ماده (68) قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 8/7/1386 و بهره‌مند از امتیاز مشاغل سخت و زیان‌آور هستند»؟ و پاسخ «بلی» مشمول هستند، به مجلس ارائه کرده‌اند.

ارزیابی کارشناسی

اشکالات استفساریه

1. ابهام در ضرورت پیشنهاد استفساریه

در متن قانون، صراحتاً قید شده است که این فوق‌العاده سختی کار به افرادی که در مکان‌هایی از جمله اورژانس کار می‌کنند تعلق می‌گیرد و طبعاً اگر پزشکی اعم از پزشک عمومی یا متخصص یا سایر کادر درمانی از قبیل پرستار... در اورژانس بیمارستان مشغول به‌ کار باشند و مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری باشند، از این امتیاز بهره‌مند می‌شوند و هیچ ابهامی برای درک مفهومی خاص در این بند از ماده وجود ندارد که ضرورت استفساریه را ایجاد کند.

ضمن اینکه با توجه به نتیجه استعلام از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مبنی‌بر پرداخت سختی کار به این دسته از پزشکان عمومی، به ‌نظر می‌رسد هدف ارائه‌دهندگان این استفساریه پزشکانی است که به‌ صورت قراردادی یا ساعتی در اورژانس بیمارستان‌ها یا مراکز درمانی اشتغال دارند و کلاً مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری نمی‌شوند و بالطبع این بند از ماده (68) هم در مورد آنها اجرا نمی‌شود که در این صورت نیز بحث اصلاح قانون مدیریت خدمات کشوری مطرح است و نه استفساریه.

ضمن اینکه در خصوص پزشکانی که تابع قانون مدیریت خدمات کشوری هستند و به هر دلیلی این حکم در مورد آنها اجرا نمی‌شود، توسل به استفساریه از مجلس توجیهی ندارد و مجلس باید از ظرفیت نظارتی خود استفاده کرده، علت عدم اجرای قانون را از دولت پیگیری کند.

2. کاربرد نادرست عبارات سختی کار و مشاغل سخت و زیان‌آور

استفساریه گروه هدف را مشمول بهره‌مندی از امتیاز مشاغل سخت و زیان‌آور دانسته است در ‌حالی که بند «3» ماده (68) قانون مدیریت خدمات کشوری اشاره دارد به فوق‌العاده سختی کار و کار در محیط‌های غیر‌متعارف که لازم است طراحان قبل از هرگونه تصمیم‌گیری در مورد استفساریه، هدف خود را به‌ طور شفاف مطرح کنند، در غیر این‌ صورت، در صورت تصویب آن، منشأ چالش‌های بعدی خواهد شد.

3. عدم موضوعیت استفساریه

اصولاً استفسار قانون در مواردی موضوعیت دارد که در مقام اجرای قانون یک یا چند حکم قانون مصوب به‌دلیل پیچیدگی، اجمال، ابهام و نظایر آن به طرق مختلف بتواند تعبیر و اجرا شود، یا به‌ عبارتی برداشت واحد و یکسان از مفهوم قانون در مقام اجرا امکانپذیر نباشد، در این‌گونه موارد دقیقاً مشخص است که کدام حکم قانون واجد اشکال است، چه استنباط‌هایی از آن امکانپذیر است و کدام استنباط به ‌نظر پیشنهاد‌دهندگان صحیح است و به کدام دلایل.

در طرح پیشنهادی هیچ‌ یک از کلمات، عبارات، یا جملات قانون معرفی نشده‌اند که واجد ابهام، اجمال، پیچیدگی و نظایر آن باشند. اصولاً هیچ حکمی در بند «3» که راجع به موضوع باشد ذکر نشده است.

4. عدم ضرورت قانون‌گذاری

با توجه به بند «ب» ماده (20) قانون برنامه پنجم توسعه، تقریباً 80 درصد کارکنان دانشگاه‌های علوم پزشکی تابع مقررات استخدامی مصوب هیئت امنای دانشگاه‌ها هستند و هرگونه تغییر در قانون مدیریت خدمات درمانی شامل آنها نمی‌شود.

20 درصد باقیمانده کارکنان بهداشتی درمانی کشور نیز که در بخش غیر‌دولتی اشتغال دارند تابع قانون کار هستند و احکام قانون مدیریت خدمات کشوری در مورد آنها نیز اجرا نمی‌شود، بنابراین تصمیم‌گیری در مورد میزان و نحوه پرداخت به پزشکان در اختیار هیئت‌های امنای دانشگاه‌هاست و نیازمند قانونگذاری نیست.

جمع‌بندی

با وجود اینکه به لحاظ حقوقی، استفساریه حاضر فاقد ایراد است، اما به لحاظ کارشناسی با توجه به توضیحات ذکر شده، به ‌دلیل وجود ابهام در به‌ کارگیری عبارت «مشاغل سخت و زیان‌آور» در متن استفساریه به‌ جای عبارت «فوق‌العاده سختی کار» موجود در متن بند «3» ماده (68) قانون مدیریت خدمات کشوری، لازم است قبل از هرگونه تصمیم‌گیری در مورد استفساریه، رفع ابهام شود، ضمن اینکه قانون شفافیت لازم را دارد و پزشکان عمومی شاغل در اورژانس که مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری هستند را شامل می‌شود و به لحاظ تقنینی ضرورتی به قانون‌گذاری مجدد نیست، هرچند اغلب پزشکان اورژانس مشمول این قانون نیستند، بنابراین تصویب این استفساریه به ‌صورت حاضر توصیه نمی‌شود.