بازگشت "روسیه جدید" به روسیه

«معترضان روسیه‌گرای اوکراین در روزهای اخیر در دونتسک، لوگانسک و خارکف در شرق اوکراین تظاهرات کرده‌ا‌ند. ‌آنها ساختمان‌های دولتی و انبارهای سلاح را به تصرف درآورده و در حالی که پرچم‌های روسیه را در دست دارند شعارهای "نواراسیا" (روسیه جدید) سر می‌دهند.»

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، لیندا کینستلر در گزارشی برای پایگاه اینترنتی "د نیو ریپابلیک" به بررسی موضع جدید کرملین در قبال بحران اوکراین پرداخته و می‌نویسد: «هدف معترضان در شرق و جنوب اوکراین اعلام استقلال و احتمالا تبدیل شدن به ایالات فدرال روسیه است.

جدایی‌طلبان دونتسک روز دوشنبه از ایجاد "جمهوری خلق دونتسک" خبر داده و اعلام کردند که یک همه‌پرسی در 11 مه برگزار خواهند کرد.

یکی از جدایی‌طلبان در این خصوص گفت: اگر از برگزاری رفراندوم ما جلوگیری شود، ما از روسیه خواهیم خواست تا به این ناحیه لشگرکشی کند.

این اعتراضات از سوی روسیه حمایت شده و بخشی از طرح کرملین برای فدرال کردن اوکراین و به دست گرفتن کنترل دوباره این ناحیه موسوم به "نواراسیا" است.

نشریه کی‌یف پست در این خصوص می‌نویسد: معترضان در جنوب و شرق اوکراین سرود ملی روسیه را در خیابان‌ها می‌خوانند و برخی از آنها خود را "ضد میدان" دانسته و از ایجاد "اتحادیه وطن‌پرستی نواراسیا" حمایت می‌کنند. نواراسیا نام منطقه‌ای است که در گذشته جزو خاک امپراطوری عثمانی بود و در زمان جنگ‌های روسیه و ترکیه که به دوران زمامداری کاترین کبیر باز می‌گردد به خاک روسیه اضافه شدند. نیروهای روس در قرن هجدهم میلادی به رهبری "گریگوری پوتمکین" این نواحی را تصرف کرده و شهرها سواستوپل، سیمفروپل، تیراسپول و اودسا را پایه‌گذاری کردند.

این ناحیه سپس بخشی از جمهوری سوسیالیست اوکراین در شوروی سابق شد اما واژه "نواراسیا" پس از فروپاشی شوروی در 1991 دوباره مورد استفاده قرار گرفت. ایالت ترانسنیستریا که میان مولداوی و اوکراین قرار گرفته است در سال 1994 اعلام کرد که بخشی جدایی‌ناپذیر از جنوب روسیه است که شامل نواحی کریمه، اودسا و برخی ایالات دیگر شده و نواراسیا نامیده می‌شود.

دیمیتری ترنین، مدیر مرکز کارنگی مسکو در این خصوص می‌نویسد: هنگامی که در سال 2003 به نظر می‌آمد ناتو قصد دارد مرزهای خود را تا اوکراین گسترش دهد، برخی موسسات آموزشی مسکو ایده تجدید نظر در ژئوپلتیک نواحی شمالی دریای سیاه مبنی بر جدایی جنوب اوکراین از اودسا تا کریمه و تشکیل ایالات دوست با مسکو موسوم به نواراسیا را مطرح کردند. اکنون آن واژه را به نواحی بین ترانسنیستریا تا دونتسک نسبت می‌دهند. اگر کرملین به دنبال ایجاد دوباره نواراسیا هم نباشد، به دنبال تشکیل چیزی شبیه آن است که اولین گام در این جهت فدرال شدن اوکراین خواهد بود.

سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه هفته گذشته در یک مصاحبه اظهار داشت که فدرال شدن اوکراین، تنها راه کاملا صحیح و همان چیزی است که نواحی شرقی و جنوبی اوکراین خواستار آن هستند. اگر این چنین شود اوکراین احتمالا فدراسیونی متشکل از دول محلی خواهد شد که هر یک اختیارات زیادی دارند یا اینکه کاملا خودمختار هستند. حالت دیگر نیز این است که مستقل شده و شرق و جنوب اوکراین به ایالت‌های روسیه تبدیل خواهد شد. در صورت فدرال شدن اوکراین برخی نواحی حامی روسیه حق رد کردن تصمیمات حیاتی کی‌یف از جمله پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا را خواهند داشت. از این طریق روسیه به راحتی می‌تواند وابستگی اوکراین به خود را مدیریت کند. روسیه تاکنون تلاش کرده است که چند جمهوری شوروی سابق را فدرال کند.

مارسل فان هارپن در کتاب "جنگ‌های پوتین" می‌نویسد که رئیس جمهوری روسیه پیشنهاد داده بود تا بلاروس در قالب شش ناحیه (اوبلاست) جدید، بخشی از روسیه شود (بلاروس این پیشنهاد را نپذیرفت). پوتین سپس طرحی مشابه برای مولداوی نیز پیشنهاد داد. اما چشم‌انداز فدرال شدن اوکراین از انقلاب نارنجی 2004 که ویکتور یانوکوویچ، رئیس‌جمهوری مخلوع این کشور پیشنهاد برگزاری همه‌پرسی در این خصوص را داد، مطرح شد. وی در سال 2010 نیز یک بار دیگر این پیشنهاد را مطرح کرد اما "حزب روس‌گرای مناطق" او این طرح را پرهزینه و مشکل‌آفرین خواند.

بر اساس یک نظرسنجی اکنون تنها 14 درصد از اوکراینی‌ها از نظام فدرالی حمایت می‌کنند.

طبق گزارش نشریه واشنگتن پست، این ایده در جنوب و شرق اوکراین که به ترتیب 22 و 26 درصد از ساکنان آنها از آن حمایت می‌کنند، محبوبیت بیشتری نسبت به حمایت 3 درصدی در غرب اوکراین دارد. اما اگر حوادث اخیر ادامه یابد، ممکن است اوکراین واقعا فدرالی شود.

لاوروف در همین راستا اظهار داشت: صریحا می‌گویم که ما هیچ راهی پایدارتر از تشکیل یک دولت فدرال برای اوکراین نمی‌بینیم. شاید برخی‌ها بهتر بدانند و برخی راهکارهای جادویی در کشورهایی که واحد و یک صدا هستند وجود داشته باشد اما وقتی که غرب، شرق و جنوب اوکراین روزهای تعطیل متفاوتی را جشن می‌گیرند، قهرمان‌های متفاوتی دارند، اقتصاد و زبان آنها متفاوت است، متفاوت فکر می‌کنند و فرهنگ و تمدن‌های اروپایی متمایزی را دنبال می‌کنند، زندگی در کشوری واحد برای آنها دشوار به نظر می‌رسد.»

انتهای پیام