فراز و فرود روابط مجلس و دولت در سالی که گذشت

به گزارش خبرنگار مهر، در پایان سال 92 آن چه بیش از همه در خاطره ملت از تعامل مجلس و دولت مانده است تذکرات مکرر عده ای از نمایندگان مجلس به برخی از وزیران دولت یازدهم و خط و نشان کشیدن برای آن‌ها است.هرچند تعامل دو قوه مقننه و مجریه در رای اعتماد به وزیران دولت یازدهم ولایحه بودجه 93 از روزهای خوش مجلس و دولت بود.

بعد از بیست چهارم خرداد ماه، یکی از دغدغه های سیاسیون رابطه دولت جدید که  مورد حمایت اصلاح طلبان و اعتدال گرایان بود با مجلس اصولگرا شد و نگران از اینکه رویکرد این دوقوه به چه صورتی پیش رود.از همان ابتدا حدس و گمان ها درمورد رابطه دولت و مجلس اصولگرا شکل گرفت ، هرچند روز تحلیف روحانی با ارائه لیست کامل وزیران سعی کرد رویکرد جدی خود را به مجلس ها نشان دهد.

اما پیش ارائه لیست وزیران گمان زنی ها آغاز شده بود و برای تعدادی ازنام های پیشنهادی گمان آن می رفت  که مجلس با بعضی از آن ها مخالفت جدی خواهد داشت.

زنگه، نعمت زاده، نجفی افرادی بودند که حساسیت های زیادی روی آن ها بود. همزمان در مجلس پخش شب نامه ها و برگه هایی علیه  تعدادی از وزیران بیش از پیش شده بو د و لابی ها و گعده های نمایندگان بیشتر و بیشتر میشد. تا جایی که نمایندگان در تذکرات شفاهی خود درمجلس علیه این مساله اعتراض خود را نشان دادند.

سر انجام در روز رای اعتماد؛ یک به یک  وزیران پای تریبون رفتند و از خود دفاع کردند. تلاش های تعدادی از نمایندگان هم و افشاگری هایی در خصوص پرونده های نفتی هم نتیجه ای نداشت و زنگنه و نعمت زاده راهی کابینه شدند و نجفی و سلطانی فر از راهیابی به کابینه باز ماندند. وزیر اقتصاد بیشترین رای اعتماد را در میان تمامی وزیران در طول تاریخ جمهوری اسلامی به دست آورد تا مجلسی ها هم با وزیر اقتصاد دولت یازدهم برای حل مشکلات اقتصادی با وعده های داده شده همراه شوند.وزیر جوانان و اموزش و پرورش و علوم و تحقیقات سه وزارت مرتبط با جوانان رای نیاورد تا مجلس نشان دهد علی رغم موافقت با دولت همچنان بر سر مسائل جوانان حساسیت دارد و وزیران مطرح شده در این حوزه ها ناکام و بدون رای اعتماد به خانه برگشتند.

بعد از پایان رای گیری ها روحانی از نمایندگان برای رای اعتماد به وزیرانش تشکر کرد و لاریجانی نیز اعلام کرد مجلس تمام تلاشش را  برای تعامل با دولت خواهد کرد.

البته مخالفان دولت یازدهم در مجلس از همان رای اعتماد مشخص شدند. گروه  جبهه پایداری اصلی و جدی ترین مخالفان دولت شدند که در زمان رای اعتماد نیز تمام تلاش خود ر ا انجام دادند و سعی کرد صدای انتقاد خود را بلندتر از آنی که هست نشان دهد و به نظر رسد که قاطبه مجلس اصولگرا مخالف دولت است.

انگار روحانی نمی‌خواست سنگ بنای اختلاف با مجلس را بنا کند. پس از اینکه میلی منفرد وزیر پیشنهادی علوم رای اعتماد مجلسی ها را بدست نیاورد، روزهای زیادی معاون پارلمانی وزارت علوم به مجلس  آمد و رفت و اما نتیجه این رفت و آمدها روحانی را متقاعد کرد که توفیقی را که هجمه زیادی علیه آن در مجلس به وجود آمده بود به مجلس معرفی نکند و سرانجام فرجی دانا وزیر علوم و تحقیقات شد.

شروع اختلافات دولت و مجلس

انتخاب وزیر ورزش و جوانان مانع بستن پرونده هیات وزیران دولت یازدهم شد.روحانی چهار بار یه مجلس رفت و آمد تا وزیر ورزشش رای اعتماد گرفت. استارت اختلاف دولت و مجلس از همین جا آغاز شد. اولین بار دلخوری دولت از مجلس از زمان معرفی وزیر ورزش عیان شد، جایی که روحانی برای چهارمین بار برای دفاع از وزیر پیشنهادی ورزش و جوانان به مجلس رفت و گفت: به نظر می آید ما قرار است هر یکشنبه به مجلس بیاییم، ای کاش می‌شد ما برای کارهای دیگر به مجلس می آمدیم. سرانجام محمد گودرزی پس از چهار بار رفت و آمد روحانی به مجلس فرمان این وزارت خانه را در دست گرفت.
روزهای زیادی از دولت نگذشته بود که زمزمه های استیضاح و سوال از وزیران آغاز شد.

کارت زرد مجلس به وزیری که بیشرین رای اعتماد نمایندگان را داشت

طیب نیا اولین وزیری که در تاریخ جمهوری اسلامی بیشترین رای نمایندگان در رای اعتماد را داشت  اولین کارت زرد مجلس را دریافت کرد. وزیر بعدی فرجی دانا بود که از همان ابتدا هم  عده ای از نمایندگان از حضور فعالان فتنه 88 در وزارت علوم اظهار بیم کرده بودند.

سومین کارت زرد نصیب وزیر فرهنگ و ارشاد یعنی علی جنتی شد،یکی از منتقدان سر سخت وزیر حمید رسایی  نماینده تهران بود که از جنتی پرسید، دلیل تساهل و تسامحی که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در برابر توهین به مقدسات از یک طرف و از سوی دیگر ترویج اباحه‌گری در پرداختن به موضوعات محل اختلاف و غیر ضروری در پیش گرفته، چیست

اظهارات روحانی و خشم نمایندگان

روحانی دو روز بعد از دریافت سومین کارت زرد وزیرانش از مجلس گفت: دولت از این کارت زردها باکی ندارد و با قوت به کار خود ادامه می‌دهد. این جمله روحانی خشم  تعدادی از نمایندگان را برانگیخت.اما اینگونه اظهار نظرها  از سوی رییس دولت به شکل های مختلف ادامه پیدا کرد.

کم سواد خواندن منتقدان توافق نامه ژنو از سوی رییس جمهور باعث شد اتش مجلسی ها تند تر شود تا جایی که خواستار پاسخ به ادعاهای رییس جمهور در صدا و سیما شدند درخواستی که با پاسخ نه ضرغامی روبرو شد.

اما توافق نامه ژنو؛ منقدان دولت در مجلس را عیان تر کرد. اکثریت منتقدان توافق نامه ژنو کسانی بودند که در رای اعتماد هم قاطبه مخالفان دولت را تشکیل می دادند.بعد از سفر ریس جمهوری به نیویورک و ماجرای گفتگوی تلفنی باراک اوباما و حسن و روحانی و ملاقات کری و ظریف روزی نبود که در مجلس واکنشی به تحرکات دیپلماسی دولت داده نشود.پس از دور اول مذاکرات هسته ای در ژنو  و ایجاد توافقات اولیه تعدادی از نمایندگان آن را جام زهری دانستند و نگران از منافع ملی، به طور مکرر تذکر و بیانیه صادر می کردند. عدم حضوز هیچ نماینده ای از مجلس در تیم مذاکره کننده هسته ای خشم نمایندگان را بیشتر کرده یود و خواستار اعلام جزئیات مفاد توافق نامه ژنو شدند، درخواستی که هیچ گاه پاسخی به آن داده نشد. مجلسی ها دست از کار نکشیدند و در دور بعدی مذاکرات هسته ای ایران با اعلام بیانیه ای به تیم مذاکره کننده هشدار دادند که حق ورود به برنامه های موشکی را در مذاکرات ندارد. این اولین بار نبود که مجلس بر چارچوب کلی مذاکرات را تاکید می کرد در دور قبل مذاکرات هسته ای نمایندگان بارها اعلام کرده بودند که جز مذاکرات هسته ای ،تیم دیپلماسی حق اظهار نظر ورود به مسایل دیگر را ندارد.

بودجه 93 و نعامل مجلس و دولت
ارائه بودجه در سال های اخیر با تاخیر همراه بود در اولین سال دولت روحانی به موقع ارائه شد.نمایندگان مجلس که در سال های اخیر به تاخیر در ارائه بودجه عادت کرده بودند، در اولین سال دولت روحانی شاهد ارائه به موقع بودجه بودند. اقدامی که بارها از سوی رییس مجلس، نایب رییسان و نمایندگان مجلس مورد تقدیر قرار گرفت و به زعم بسیاری از نمایندگان حداکثر هماهنگی و تعامل میان دولت و مجلس در بودجه 93 شکل گرفت.به گفته مجلسی ها ،قوه مقننه دست دولت را برای نحوه افزایش قیمت حامل های انرژی و نحوه اجرای دوم فاز دوم هدفمندی یارانه ها باز گذاشت تا دولت آنگونه که صلاح می داند در این حوزه ها عمل کند.

رشد بسیار زیاد سوالات نمایندگان از دولت یازدهم به گفته معاون نظارت مجلس

هر چند روحانی بارها سوال از وزیران را حق نمایندگان دانسته است اما  تاکید داشته است نباید سوال از وزیران، وظیفه نمایندگان شود. هم چنین حسین مظفر، معاون نظارت مجلس با تاکید بر "رشد بسیار زیاد" تعداد تذکرهای نمایندگان به دولت حسن روحانی در مقایسه با دولت محمود احمدی نژاد، گفت که در سه ماه منتهی به ششم اسفندماه حدود ۱۲۱۳ تذکر به وزیران، رئیس جمهوری و دولت یازدهم داده شده است.

تذکراتی که در ماه های اخیر با ارائه سبد کالای خانوارها از سوی دولت،اظهارات برخی از نشریات و روزنامه ها، ایجاد مشکلات ناشی از برف سنگین در برخی مناطق استان های شمالی،حضور برخی از فعالان 88 در بعضی از وزارت خانه ها،و بیشتر از همه سوالات پیرامون توافق نامه ژنو و مفاد آن از اهم سوالات و تذکرات مجلسی ها به دولت یازدهم بود.

انشقاق در فراکسیون رهروان و تشکیل فراکسیون حامی دولت

در ماه های آخر سال زمزمه تشکیل فراکسیون اعتدال از مجلس که پلند شده است و انگار نیمی از اعضای آن فراکسیون رهروانی ها هستند تا صف کشی های مخالفان و حامیان دوات مشخص شود  هرجند به گفته نمایندگان مجلس لاریجانی مخالف تشکیل این فراکسیون است.در آخرین دیدار فراکسیون رهروان با رییس جمهور بر تعامل و همکاری بیشتر میان این فراکسیون و دولت تاکید شد، هرچندنایب رییس مجلس شورای اسلامی هم در آخرین نشست خبری خود در سال 92 اظهار داشت که در سال آینده فراکسیون اعتدال شکل نخواهد گرفت.

اما همچنان هر هفته در کمیسیون های مختلف از وزیران دولت یازدهم دعوت می شود  و سوال پشت سوال ،به نظر می‌ رسد سوالات نمایندگان از دولت پایانی ندارد و به گفته عده ای از همین نمایندگان سال 93 استیضاح چند وزیر در دستور کار است. وزیران به مجلس می آیند و نمایندگان که قانع نمی شوند.لاریجانی در آخرین نطق خود در پایان سال 92 گفت: کاملا مشهود است که مجلس در حمایت از دولت رویکرد دقیقی را بر اساس منافع ملی کشور دنبال می کند.به نظر می رسد مجلس در سال آینده همین رویکرد سال 92 را داشته باشد و قاطبه مجلس از دولت حمایت می کند و در مواقع حساس به وظیفه نظارتی خود عمل کند.