نگاهی به فرآیند انتخاب رئیس‌جمهور افغانستان

انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان در صورت عدم احراز بیش از ۵۰ درصد آراء توسط یکی از نامزدها به دور دوم کشیده شده و طی آن دو نفر دارای بیشترین آراء در دور اول با یکدیگر به رقابت خواهند پرداخت.

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم؛ فردا (شنبه) سومین دور انتخابات ریاست جمهوری افغانستان با حضور هشت کاندیدا و در حدود 4 میلیون واجد شرایطی که ثبت نام کرده‌اند، توسط کمیسیون مستقل انتخابات برگزار خواهد شد.
در گزارش حاضر نگاهی داریم به قوانین فراندی انتخابات ریاست‌جمهوری در افغانستان.
بر اساس ماده 13 قانون انتخابات افغانستان افراد شرکت کننده در انتخابات باید دارای شرایط زیر باشند:
شرایط انتخاب کنندگان:
هر افغان واجد شرایط آتی می تواند در انتخابات ریاست جمهوری ، شورای ملی و شورا های ولایات وشورا های ولسوالی ها را ی بدهد:
1- درزمان انتخابات سن 18 سالگی را تکمیل نموده باشد.
2-هنگام ثبت نام تابعیت افغانستان را دارا باشد .
3- به حکم قانون یا فیصله دادگاه با صلاحیت از حقوق سیاسی و مدنی محروم نشده باشد.
4- اسمش در فهرست ثبت نام رای دهندگان درج باشد.
ماده 13 شرایط انتخاب شوندگان را نیز اینگونه اعلام می‌کند:
شرایط انتخاب شوندگان:
1- هرافغان واجد شرایط می تواند خود را درانتخابات ریاست جمهوری ، شورای ملی و شوراهای ولایتی و ولسوالی ها نامزد کند.
2-قاضی القاضیان اعضای دادگاه عالی و دادستانی حین تصدی وظیفه نمی توانند درانتخابات ریاست جمهوری ، شورای ملی ، شوراهای ولایات وشوراهای ولسوالی ها خود را نامزد نمایند .
3- منسوبین قوای مسلح (وزارت های دفاع ملی وامور داخله وریاست عمومی امنیت ملی) حین تصدی وظیفه نمی توانند درانتخابات ریاست جمهوری ، شورای ملی، شوراهای ولایات ، شوراهای ولسوالی ها خود را نامزد نمایند مگر اینکه 75 روز قبل از برگزاری انتخابات از ارگان های مربوط کناره گیری نمایند .
4- اعضای حکومت ، قاضیان ، دادستانان و کارکنان ملکی که خود را نامزد پست ریاست جمهوری ، شورای ملی، شوراهای ولایات وشوراهای ولسوالی ها نمایند ، مکلف اند 75 روز قبل از برگزاری انتخابات از وظیفه کناره گیری نمایند .
5- هرگاه نامزدان مندرج جزء 4 این بند درانتخابات موفق نشوند عواقب کناره گیری بالا ایشان اجرا نگردیده درصورت مراجعه الی 20 روز بعد از پایان انتخابات دوباره بوظیفه قبلی ادامه می دهند . به استثنای عهده های انتخاباتی ، مدت بین پایان ، انتخابات ومراجعه درخلال 20 روز به رخصتی قانونی آن ها محاسبه می شود.
بر اساس ماده 17 قانون انتخابات افغانستان، فرآنید انتخاب رئیس‌جمهور به شکل زیر خواهد بود:
1- رییس جمهور طبق احکام مندرج ماده شصت ویکم قانون اساسی واحکام این قانون، با اکثریت آرای تثبیت شده قانونی رای دهندگان ، انتخاب می‌شود.
2-هرگاه نامزدان بیشتر از 50 درصد آرای اجرا شده قانونی را در انتخابات کسب نکنند، در مدت دوهفته بعد از اعلام نتایج انتخابات بین دو نفر ازکاندیداهایی که بیشترین آراء را کسب نموده اند، بار دیگر انتخابات صورت می‌گیرد. نامزدی که در این دور، آرای تثبیت شده قانونی بیشتری را کسب کند ، به عنوان شخص انتخاب شده اعلام می شود.
3- نامزد انتخاب شده با اکثریت آراء طبق حکم ماده صدو شصتم قانون اساسی ، سی روز بعد از اعلام نتایج انتخابات عهده‌دار سمت ریاست‌جمهوری می‌شود.
4- هرگاه یکی از نامزدهای ریاست جمهوری درجریان دور اول یا دوم رای گیری ویا بعد از انتخابات وقبل از اعلام نتایج انتخابات وفات کند، انتخاب مجدد مطابق احکام این قانون برگزار می شود.

4949