صربستان بر سر دو راهی دشوار

به گزارش ایرنا، صربستان از یک طرف به خاطر اینکه پس ازانتخابات پارلمانی در25 اسفند سال گذشته درآستانه تشکیل دولت جدید قرار دارد و از طرف دیگر به خاطر اینکه خواهان تیرگی روابط خود با مسکو، بروکسل وکی یف نیست، تاکنون موضع قاطعی را دراین رابطه اتخاذ نکرده است.

همه پرسی برای پیوستن کریمه به فدراسیون روسیه را شاید بتوان عواقب ناشی ازاعلام یکجانبه استقلال کوزوو و به رسیمت شناختن آن از سوی 126کشور جهان توصیف کرد.

صربستان دررابطه با مساله اوکراین درحال حاضر برسریک دو راهی بزرگ سیاسی قرار گرفته است ، ازیک طرف نمی تواند ازهمه پرسی کریمه حمایت کند، زیرا با چنین اقدامی مساله کوزوو را زیر سوال می برد، ازطرف دیگر حمایت نکردن ازکریمه نیز ممکن است به ناراحتی روسیه منجر شود.

حکومت بلگراد به خاطر اینکه به سوی عضویت دراتحادیه اروپا گام بر می دارد می بایستی حتی الامکان به مواضع بروکسل دراین رابطه که حمایت قاطع ازاوکراین و مخالفت با موضع مسکو در قبال کریمه است، احترام بگذارد.

هرچند که صربستان تاکنون موضع مشخصی را درقبال مساله اوکراین اتخاذ نکرده است ولی می توان انتظار داشت که بلگراد دراین رابطه موضعی اتخاذ خواهدکرد که هیچ کدام از طرف های ذیربط را از خود دلگیر نکند.

اتحادیه اروپا انتظار دارد که صربستان به عنوان نامزد برای عضویت دراین اتحادیه موضع خود را درباره مساله اوکراین مشخص وحتی الامکان سیاست خود را دراین رابطه با بروکسل هماهنگ کند.

مایاکوتسیانچیچ سخنگوی کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این راستا گفته است: اتحادیه اروپا بر اساس قوانین خود از کشورها خواستار منطبق کردن سیاست های خود با سیاست های بروکسل است که برای کشورهای نامزد نیز صدق می کند، با این حال تصمیم نهایی درمورد سیاست کشور ها به خود آنها بستگی دارد.

بلگراد به خاطر سیاست نزدیک شدن به اتحادیه اروپا وداشتن روابط خوب سنتی وهمچنین همکاری های اقتصادی گسترده با فدراسیون روسیه مصمم است که سیاستی را دراین رابطه اتخاذ کند که موجب رنجش و دلگیری هیچ کدام از طرفین نشود.

مقامات بلگراد درخصوص این مساله بارها تاکید کرده اند که موضع بلگراد جهت گیری بین دو طرف درگیر نیست بلکه موضعی سیاسی، دیپلماتیک و متعادل خواهد بود.

صربستان موضع نهایی خود را در مورد مساله کریمه پس از تشکیل دولت جدید که احتمالا در اوایل ماه ˈمیˈ امسال تشکیل خواهد شد، اعلام می کند.



**اظهارات مقامات صربستان در خصوص مساله اوکراین

ˈآلکساندر ووچیچˈ رهبر حزب پیشرو که در انتخابات زودهنگام پارلمانی اخیر در صربستان بیشترین آرا را کسب کرده است وتنها نامزد برای احراز مقام نخست وزیری نیز است، اخیرا در جمع خبرنگاران در بلگراد گفت که موضع صربستان در قبال اوضاع اوکراین باید با حس مسئولیت باشد که چنین موضعی را دولت جدید اتخاذ خواهد کرد.

وی که درحال حاضر دردولت فنی صربستان مقام معاون اول نخست وزیری را دارد همچنین تاکید کرد که صربستان درحالیکه به تعهدات خود در روند عضویت در اتحادیه اروپا احترام می گذارد، موضع خصمانه ای را نسبت به روسیه اتخاذ نخواهد کرد.

وی دراین رابطه با اشاره به اینکه صربستان همواره به اصول بین الملل وتمامیت ارضی کشورها احترام می گذارد، افزود که صربستان ضمن اینکه خواهان حفظ منافع کشور و مردم خود است، نسبت به منطقه نگرش مسئولیت پذیری دارد ودرقبال مساله اوکراین بایستی متعادل، مسئول و جدی باشد.

ˈتومیسلاو نیکولیچˈ رییس جمهور صربستان نیز دراین رابطه با تاکید بر اینکه صربستان نباید درنزاع کشورهای بزرگ دخالت کند، درجمع خبرنگاران گفت که هیچ فشارسیاسی بر صربستان برای تغییر موضع خود نسبت به روسیه به خاطر وضعیت کریمه وجود ندارد.

وی همچنین با تاکید براینکه صربستان راه خود را دارد و این بدان معناست که با حمایت ازیک طرف، رابطه خود با طرف دیگر را به خطر نمی اندازد، گفت که صربستان جهان را فقط به دو ابر قدرت و یا دو بلوک تقسیم نمی کند.

وی همچنین در این رابطه افزود: جهان بزرگ و متنوع است و صربستان در همه جا دوست دارد، اما نباید در نزاع کشورهای بزرگ دخالت کند، بلکه به توسعه خود تمرکز کند.

ˈایویتسا داچیچˈ نخست وزیر صربستان در دولت فنی نیز پیشتر در جمع خبرنگاران با اشاره به اینکه روسیه و اوکراین کشورهای دوست صربستان هستند، گفته بود: صربستان مایل است که در مساله اوکراین نقشی سازنده داشته باشد و در صورت لزوم به هر یک از طرفین کمک کند.

وی همچنین با ابراز امیدواری برای فروکش کردن بحران در اوکراین، گفت: صربستان و یوگسلاوی معنای این وضعیت را درک می کنند وصربستان انتظار دارد که بحران به شکل صلح جویانه ای حل و فصل شود.

نخست وزیر دولت فنی صربستان دراین رابطه اظهار نظر کرد که بلگراد در مورد وضعیت اوکراین موضعی را اتخاذ خواهد کرد که درچهارچوب مسیر اروپایی کشور و روابط دوستی با روسیه باشد.

وی درجمع خبرنگاران با اشاره به اینکه روسیه دوست سنتی صربستان است و از طرف دیگر اینکه صربستان در مسیر همگرایی اروپایی قرار دارد، گفت که موضع بلگراد بایستی متوازن و در جهت منافع کشور اتخاذ شود.

ˈووک دراشکوویچˈ رهبر حزب جنبش احیای صربستان و وزیر خارجه سابق این کشور نیز در رابطه با مساله اوکراین گفت: مساله کوزوو قوطی پاندور را باز کرده و کسانی که این قوطی را باز کرده اند، اکنون بایستی به دنبال راه حل باشند.

وی گفت که صربستان اگر خواهان پیروی از سیاست خارجی اتحادیه اروپا است و برای عضویت در آن نیز تلاش دارد، نبایستی نتایج همه پرسی در کریمه را به رسمیت بشناسد.

ˈتانیا میشچویچˈ رییس گروه مذاکره کننده صربستان با اتحادیه اروپا در این مورد پیشتر گفته بود که همکاری های دوجانبه صربستان و فدراسیون روسیه و سایر کشورها بایستی بر اساس سیاست خارجی اتحادیه اروپا تغییر شکل یابد.

وی در مورد مسائلی که در این رابطه بایستی صربستان به آن توجه خاصی مبذول کند از جمله تدابیر سخت گیرانه و معاملات کالا با کاربرد دوگانه اشاره کرد و گفت که موضوعات مذاکرات با اتحادیه اروپا در درجه اول اهمیت قرار دارند و ایجاب می کند که صربستان خیلی سریع سیاست خارجی و امنیتی خود را تغییر دهد.

وزارت امور خارجه صربستان نیز در این رابطه با صدور اطلاعیه ای در باره وقایع اوکراین اعلام کرده بود که صربستان از تلاش های سیاسی به منظور برطرف کردن وقایع کنونی و برقراری ثبات در اوکراین حمایت می کند.

در این رابطه همچنین گروهی از شهروندان صربستان که خود را از طرفداران چنبش ˈچتنیکˈ می دانند با شروع بحران اوکراین برای حمایت از موضع روسیه در قبال مساله اوکراین، داوطلبانه وارد شهر ˈسباستیولˈ در جزیره کریمه شدند.

تلویزیون دولتی صربستان در این خصوص پیشتر به نقل از منابع خبری خود گزارش داد که 5 شهروند صربستانی از جنبشی به نام ˈچتنیکˈ برای حمایت از موضع روسیه در قبال اوکراین وارد منطقه ای در کریمه شدند.

ˈمیلوتین مالیشیچˈ که خودرافرمانده ˈگرگ هاˈ سپاه چتنیک معرفی کرده است درجمع خبرنگاران گفته بود: ما از جنبش چتنیک هستیم و می توانید این گروه را با قزاق ها در روسیه مقایسه کنید، هدف ما این است که به نام مردم صرب از ملت روسیه حمایت کنیم.

مالیشیچ گفته بود: اکنون اینجا مانند زمانی در صربستان است، غرب و اروپا به مخالفین کمک مالی می کنند و آنها می گویند که خواهان ورود به اروپا هستند و تمامی این صحبت ها دروغ است.



**نگاهی به تفاوت های کریمه و کوزوو و عواقب ناشی از پیوستن کریمه به فدراسیون روسیه برای صربستان

کریمه چندین قرن و تا سال 1954 بخشی از روسیه بوده که با حکومت حزب کمونیست شوروی سابق به اوکراین پیوست، ولی کوزوو بخشی از یک کشور مستقل است که در نتیجه ضعف حکومت مرکزی و فشار نظامی ناتو از صربستان جدا شده است.

حکومت اوکراین در قبال مساله کوزوو تا کنون از تمامیت ارضی صربستان حمایت کرده و کوزوو را به عنوان کشوری مستقل به رسمیت نشناخته است و مسکو نیز که دوست سنتی صربستان به شمار می رود موضعی مشابه در قبال کوزوو دارد و از تمامیت ارضی صربستان که کوزوو بخشی از آن است، حمایت می کند.

ˈولادیمیر پوتینˈ رییس جمهور روسیه پس از بروز بحران کنونی در اوکراین از مساله کوزوو به عنوان استدلالی برای جدایی احتمالی جمهوری کریمه از اوکراین استفاده کرد و با اشاره به اینکه روسیه قصد ندارد به منظور پیوستن کریمه به این کشور در وضعیت موجود در اوکراین دخالت کند، تاکید کرد که همه شهروندان اوکراین در هر کجا زندگی می کنند، بایستی این حق را داشته باشند که در مورد آینده خود تصمیم بگیرند.

وی همچنین در این رابطه گفت که اگر آلبانی تباران کوزوو این حق را داشتند که به اصل خود تصمیمی استدلال کنند و اعلام استقلال کنند و این اصل در بسیاری از دیگر نقاط جهان اعمال می گردد، این بدان معناست که هیچ کس اصل خودتصمیمی را باطل نکرده و منکر آن نشده است.

چنین اظهاراتی برای صربستان نمی تواند چندان دلچسب باشد و امکان دارد برای این کشور مشکلات جدیدی را ایجاد کند.

ˈیونس موسلیوˈ رییس حزب جنبش پیشرفت دمکراتیک در منطقه ˈپره شووˈ و رئیس شورای شهر منطقه ˈبویانوواتس در جنوب صربستان پس از بروز حوادث جاری در اوکراین و کریمه گفت که به منظور تامین آرامش و صلح پایدار و برطرف کردن تنش های سیاسی در مناطق بویانوواتس و پره شوو لازم است که وقایع در منطقه کریمه را با اوضاع در این دو منطقه مقایسه کرد.

وی در این راستا اشاره کرد که 98 درصد آلبانی تباران مناطق پره شوو و بویانوواتس در همه پرسی که در اول مارس 1992 برگزار شد از ایده پیوستن این دو منطقه به کوزوو حمایت کردند.

موسلیو با تاکید بر اینکه امکان مقایسه وضعیت کنونی کریمه با منطقه پره شوو وجود دارد، گفت که اکنون زمان گفت و گوهای های سیاسی پیرامون تحقق نتیجه همه پرسی سال 1992 فرا رسیده است.

ˈآلکساندار وولینˈ وزیر مشاور در امور کوزوو در دولت صربستان اظهارات موسلیو را تهدیدی برای تمامیت ارضی صربستان توصیف کرد و از جامعه بین الملل خواستار شد تا بطور واضح و روشن اینگونه اظهارات را محکوم و نشان دهند که از اینگونه مواضع حمایت نمی کنند.



**نگاهی به رسانه های خبری صربستان در باره وضعیت اوکراین

رسانه های جمعی تصویری و غیرتصویری صربستان نیز در گزارش های مختلفی به وقایع اوکراین و همه پرسی در کریمه برای پیوستن این منطقه خودمختاری به فدراسیون روسیه و مقایسه آن با کوزوو پرداختند.

روزنامه پرتیراژ پلیتیکا صربستان در این میان در رابطه با بحران اوکراین نوشت: برنامه پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا یک طرح کاملا آمریکایی است و معیارهای دوگانه قدرت های بزرگ غربی در این مساله در جهت منافع آنهاست.

پلیتیکا در رابطه با وقایع اخیر در اوکراین و مقایسه آن با یوگسلاوی و مساله کوزوو نوشت:چه کسی درمورد اعمال حقوق بین الملل تصمیم می گیرد، برخی ازمقامات غربی در اظهارات خود گفته اند که روسیه حقوق بین الملل را زیر پا می گذارد، صبر کنید! حقوق بین الملل از کجا پیدا شد؟ آیا این حقوق در سال 1999 وقتی که آمریکا،آلمان و سایر اعضای ناتو ˈحقوق بشرˈ را بر اصل حاکمیت و حقوق بین الملل ترجیح دادند، زیرپا گذاشته نشد؟

نشریه بلگراد افزود: آیا وقتی که این عوامل درسال 2008 استقلال کوزوو را به رسمیت شناختند و اصولی را از فروپاشی جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی درسال 1991 که خود بانی آن بودند، حقوق بین الملل از بین نرفت؟

این روزنامه ادامه داد: چگونه امکان دارد که حقوق بین الملل در مورد حاکمیت اوکراین یا گرجستان اعتبار و هویت داشته باشد، اما درمورد حاکمیت یوگسلاوی و یا صربستان اجرا نگردد.

روزنامه چاپ بلگراد افزود: درمورد اعمال اصل حقوق بین الملل دریک مورد و یا اعمال نکردن آن درمورد دیگری چه کسی تصمیم می گیرد،قدرت های غربی همیشه در رابطه با منافع خود از استانداردهای دوگانه سود جویی می کنند.

پلیتیکا نوشت:قدرت های غربی در اوایل دهه نود قرن گذشته بطور کامل روابط بین المللی را زیر پا گذاشتند و هرج و مرجی را در نقاط مختلف ایجاد کردند و هر کجا که توانستند اعمال زور کردند و اصولی را که به نفع خود آنها بود به اجرا درآوردند.

ˈهمان کسانی که امروز شکایت دارند و تهدید می کنند و به اصل احترام گذاشتن به حقوق بین الملل استناد می کنند، روابط بین الملل را خود زیر پا گذاشته اند.ˈ

این روزنامه به گزارشی در روزنامه گاردین درمقایسه ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه فدرال و اسلوبودان میلووشیچ رییس جمهور متوفی یوگسلاوی سابق اشاره کرد و نوشت: در این رابطه می توان وقایع کنونی در اوکراین و تجزیه یوگسلاوی را مقایسه کرد،برخی فرضیه اتفاق افتاده در اوایل دهه نود قرن بیستم را به خاطر دارند که تمامی وقایع مربوط به یوگسلاوی سابق در واقع نوعی آزمایش برای انجام سناریویی درمورد روسیه و قلمرو شوروی سابق است که در دست تهیه است.

روزنامه پلیتیکای صربستان در ادامه نوشت:عوامل پشت پرده این وقایع را باید در اظهارات چندین نفر از بانیان سیاست خارجی آمریکا جستجو کرد،مادلن آلبرایت (وزیرخارجه پیشین آمریکا) پیشتر گفته بود که روسیه نمی تواند به شکل کنونی باقی بماند و عادلانه نیست که تنها یک کشور کنترل همه منابعی که در قلمرو سیبری و خاور دور واقع شده را در اختیار داشته باشد.

ˈاز طرفی دیگر برژینسکی نیزگفته بود که روسیه بدون اوکراین تنها یک کشور معمولی است ، ولی با اوکراین یک امپراتوری است، به این ترتیب می توان گفت که محور سیاست خارجی آمریکا این است که به هیچ عنوان نبایستی اجازه داد که اوکراین به پیمان یورو-آسیایی یعنی فکری که پوتین در سومین دوره ریاست جمهوری خود مطرح کرده است و از آن حمایت می کند، بپیوندند.ˈ

روزنامه پرتیراژ چاپ بلگراد همچنین اشاره کرده بود: جالب است که بدانیم پروسه سوق دادن اوکراین به سوی اتحادیه اروپا یک طرح کاملا آمریکایی است، تا چند سال پیش بروکسل بطور قاطع ادعا می کرد که توسعه و گسترش اتحادیه اروپا پس از عضویت کشورهای غرب بالکان متوقف می گردد وبرای کشورهای شوروی سابق حداکثر امتیاز ممکن، پیمان قرارداد مشارکت است.

پلیتیکا افزود: ده سال پیش در دوران احیای روسیه، قدرت های غربی به تشکیل انقلاب رنگین در اوکراین دست زدند و در آن سیاستمداران غرب گرا را به حکومت رساندند،شش سال پس از این واقعه مردم اوکراین از اینکه مجددا به روشی قانونی همان یانوکوویچی را به قدرت رساندند خوشحال بودند که در سال 2004 بر علیه وی تظاهرات کردند.

این نشریه صربستانی ادامه داد:کشورهای غربی اکنون همانند سال 1991 در یوگسلاوی عمل کرده و عملا با به راه اندازی یک جنگ داخلی در اوکراین و با کمک و دخالت مستقیم در امور داخلی اوکراین،از برکناری خشونت آمیز حکومت مشروع و قانونی اوکراین حمایت کردند.

اروپام**2061**536