قیمت خوراک و پوشاک در آستانه نوروز چقدر افزایش پیدا می کند؟

فریده عنایتی: کمپین «نوروز بدون آجیل» سال گذشته، همین روزها بود که راه اندازی شد. کمپینی که در اعتراض به قیمت بالای پسته های خندان شکل گرفته بود. پسته هایی که هر کیلویش زیر 50 هزار تومان نبود و تا 80 هزار تومان هم به فروش می رسید. اما امسال دیگر خبری از کمپین نیست و مسئولان هم می گویند که افزایش قیمت و کمبود آجیل و خشکبار نخواهیم داشت. البته با این حال، همیشه اسفند ماه افزایش قیمت در هر زمینه وجود داشته است و گزارش های بانک مرکزی هم این موضوع را نشان می دهد.

چند روز پیش، نعمت‌الله ترکی، معاون برنامه‌ریزی و بودجه استانداری تهران گفت: در بررسی‌ها صورت گرفته با اصناف و اتحادیه خشکبار خوشبختانه در بحث آجیل و خشکبار کمبود نداریم و پیش بینی شده امسال افزایش قیمتی نداشته باشیم. او همین طور در مورد افزایش قیمت سال گذشته ادامه داد که افزایش قیمت این محصولات در سال گذشته مربوط به بحث نرخ گذاری آجیل و خشکبار بوده بعضی از کالاها مثل آجیل و خشکبار به علت تنوع بسیار زیاد نرخ گذاری نمی کنند. ولی آنچه مسلم است این است که زمانی که تقاضا در روزهای آخر منتهی به سال افزایش پیدا کند، قیمت ها هم به صورت کاذب بالا می رود و دوباره همان داستان سال های قبل اتفاق می افتد. به گفته علیرضا ارزانی رییس اتحادیه آجیل و خشکبار، خرید آجیل و خشکبار در روزهای پایانی سال با افزایش 10 تا 20 درصدی قیمت و کیفیت پایین همراه خواهد بود همان طور که قیمت خشکبار در اسفند ماه سال 91 نسبت به مدت مشابه اش در سال 90، 8.2 درصد رشد است. اما تا زمانی که این چند روز منتهی به نوروز 93 به پایان نرسد، مشخص نمی شود که قیمت خشکبار در اسفند سال 92، چقدر افزایش داشته است.

با این حال، به گفته معاون برنامه‌ریزی و بودجه استانداری تهران قرار است بازار رصد شود و بر روی قیمت ها نظارت وجود داشته باشد. به این ترتیب، پسته از کیلویی 20 هزار تومان  تا 60 هزار تومان به فروش خواهد رسید. البته با این دامنه قیمتی 40 هزار تومانی تفاوت قیمت آجیل در سطح مناطق و شهر های مختلف هم توجیه می شود. به طوری که قیمت هر کیلوگرم پسته احمد آقایی درجه یک در مناطق مختلف تهران از 38 تا 46 هزار تومان، هر کیلوگرم پسته خام اکبری از 40 تا 45 هزار تومان است. قیمت دیگر اجزای آجیل هم از این قرار است که هر کیلوگرم بادام آمریکایی از 40 تا 46 هزار تومان، هر کیلوگرم فندق از 18 تا 22 هزار تومان، هر کیلوگرم مغز فندق از 35 تا 39 هزار تومان، هر کیلوگرم بادام هندی از 40 تا 45 هزار تومان و قیمت هر کیلوگرم تخمه کدو از 17 تا 23 هزار تومان به فروش می رسد. به هر حال، اتحادیه کشوری صنف آجیل و خشکبار قیمت روز آجیل و خشکبار را اعلام کرده است که به قول آنها، مبنای قیمت گذاری، اقلام درجه 1 و باکیفیت است.

با نگاهی به آمار بانک مرکزی در مورد شاخص گروه اصلی خوراکی از سال 84 تا 91 نشان از رشد قیمت این گروه اصلی در ماه آخر سال داشته است. البته در آمارهای بانک مرکزی این افزایش نسبت به مدت مشابه سال قبل هم سنجیده می شود. برای مثال در اسفند ماه ١٣٩١ شاخص بهای گروه خوراکی ها و آشامیدنی ها، در مقایسه با ماه قبل یعنی بهمن ماه همان سال، 6.8 درصد افزایش داشته است. این افزایش بیشتر ناشی از بالا رفتن شاخص بهای تعدادی از اقلام و گروه ها مانند گوشت دام معدل 9.2 درصد، میوه های تازه 13.8 درصد، گوشت مرغ 4.4 درصد، خشکبار 8.2 درصد، شیرینی، شکلات، مربا و عسل 5.0 درصد و دیگر خوراکی ها بوده است. همین طور قیمت گروه خوراکی ها و آشامیدنی های اسفند ماه سال 91، در مقایسه با اسفند سال 90، 54.4 درصد افزایش داشته که به طور جداگانه، قیمت خوراکی ها 53.6 درصد و آشامیدنی ها 73.8 بوده است. البته دولت یازدهم در پی کنترل قیمت ها برآمده ولی باتوجه به روند 8 سال گذشته، اسفند ماه، خوراکی ها و آشامیدنی ها رشد زیادی داشته اند.

پوشاک هم هر سال نزدیک های عید، دست کمی از باقی کالاها ندارد و قیمتش افزایش پیدا می کند. اما با این حال، مهدی محمودی، مشاور رییس اتحادیه صنف پوشاک تهران معتقد است که قیمت پوشاک شب عید ثابت می ماند. به گفته او، هر روز ۵ واحدگشت از واحدهای صنفی شهر تهران بازدید می‌کنند و در صورت برخورد با موارد تخلف به مالکان اخطار می‌دهند.

اما باز هم با نگاهی به آمار بانک مرکزی از سال 84 تا سال 91، هر سال در اسفند ماه، افزایش قیمت هم نسبت به ماه های گذشته و هم نسبت به سال گذشته وجود داشته است. به طوری که در اسفند ماه سال گذشته، شاخص بهای گروه پوشاک و کفش نسبت به ماه قبل از آن، یعنی بهمن ماه سال 91، 5.2 درصد و نسبت به اسفند ماه سال 90 62.6  درصد افزایش داشته است.

*درصد تغییر شاخص کل بهای کالاها و خدمات مصرفی در اسفند ماه در مناطق شهری ایران از سال 84 تا سال 91

3535