چرا کویت و عمان سفرایشان را از قطر فرانخواندند؟

روزنامه العرب ، چاپ لندن گزارش داد که چهار مقام ارشد از خانواده آل ثانی، خاندان حاکم بر قطر، روز شنبه از طریق پایگاه هوایی و هواپیمای اختصاصی ویژه از دوحه به ریاض رسیدند و خارج از پروتکل های رسمی مورد استقبال سعود الفیصل، وزیر امور خارجه عربستان قرار گرفتند. هدف از این سفر تلاش برای کاهش ها تنش ها در روابط دوحه - ریاض که اخیرا با فرا خواندن سفرای عربستان، بحرین و امارات متحده عربی از قطر به اوج خود رسید، اعلام شده است. آنها همچنین تلاش دارند از بسته شدن مرزهای قطر و عربستان که در چارچوب کاهش روابط از سوی ریاض اتخاذ شده است، جلوگیری کنند.

در همین رابطه وزارت اطلاع رسانی عربستان به روزنامه های محلی دستور داده است از هر گونه توهین به قطر یا ملت یا خانواده حاکم بر آن جلوگیری کنند.

ناظران بر این اعتقادند که این سفر قابل پیش بینی بود به ویژه که دوحه از انجام اقدامی متقابل برای فرا خواندن سفرای خود از ریاض، ابوظبی و منامه خودداری کرد. همچنین به نظر می رسد که قطر تلاش دارد همچنان باب میانجی گری را باز نگه داشته و از تشدید بحران در روابط خود با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس خودداری کند.

در همین رابطه کویت از فرا خواندن سفیر خود از دوحه خودداری کرده است. منابع نزدیک به حکومت کویت به العرب گفته اند که به دلیل این که امیر صباح الاحمد الصباح، امیر کویت برای درمان در خارج به سر می برد و همچنین روابط بسیار نزدیک شیخ صباح خالد الحمد الصباح، وزیر امور خارجه کویت مانع از فرا خواندن سفیر کویت از دوحه در اقدامی هماهنگ با کشورهای عربستان، بحرین و امارات متحده عربی شده است. وزیر امور خارجه کویت گفته است که این تصمیم را تنها به دستور مستقیم امیر انجام خواهد داد.

این در حالی است که برخی منابع کویتی می گویند که امیر کویت از این اقدام استقبال کرده و موافق فرا خواندن سفیر خود از دوحه بوده است.

برخی منابع نیز می گویند که عدم فرا خواندن سفیر کویت از قطر اقدامی هماهنگ شده بوده تا کویت بتواند همچنان به نقش میانجی گری خود میان دوحه با ریاض و دیگر پایتخت های عربی ادامه دهد.

با این حال ناظران کویتی بر این اعتقادند که کویت در نهایت سفیر خود را از قطر فرا نخواهد خواند به رغم این که به خوبی می داند قطر به طور مستقیم از جنبش مخالف حکومت آل صباح حمایت می کند و به طور خاص از جنبش حدس پشتیبانی مالی می کند. حتی یکی از اعضای عالی رتبه خانواده حاکم در دوحه از یکی از قطب های مهم اخوان در کویت حمایت مالی می کرده است.

با این وجود کویت به رغم حمایت اولیه از فرا خواندن سفرا از قطر در آخر با هدف این که بتواند نقش میانجی گری خود را حفظ کند از انجام این اقدام سر باز زده است. کویت امیدوار است که 5 کشور عضو شورای همکاری در نشست 26 و 27 ماه جاری میلادی شرکت کنند. اما تحلیلگران بر این اعتقادند تا زمانی که مساله حمایت قطر از اخوان المسلمین حل نشود برگزاری موفقیت آمیز این نشست در هاله ای از ابهام قرار خواهد داشت.  

از سوی دیگر منابع عمانی به روزنامه العرب گفته اند که مسقط مخالف فرا خواندن سفیر خود از دوحه نبوده است بلکه حتی در جلسات خود با وزرای شورای همکاری خلیج فارس در ریاض نیز موافقت خود را با این مساله بیان داشته است اما به این نتیجه رسیده که بهتر است فعلا دست به این کار نزند تا در صورتی که کویت نتوانست نظرات کشورهای عربی حوزه خلیج فارس را به هم نزدیک کند خود فرصت داشته باشد که به جای کویت نقش میانجی گری را بر عهده بگیرد.

منابع عمانی همچنین می گویند که سازمان امنیت عربستان دخالت های قطر در امور داخلی خود را به دقت زیر نظر داشته و دریافته است که دوحه حمایت مالی و رسانه ای از جریان های اخوان المسلمین در شمال عمان به رغم تعهدی که به توقف حمایت از این جماعت داده بوده، می کرده است. قطر همچنین مسئولیت تامین مالی و تسهیل در ورود جریان های اخوانی به داخل عمان که به ناآرامی های سال 2011 انجامید را بر عهده داشته است.

ترجمه: سیدعلی موسوی خلخالی

49262