توجه به نیازهای روحی انسان ویژگی شاخص تربیت اسلامی

معاون فرهنگی مرکز رسیدگی به امور مساجد گفت: در تربیت اسلامی، نیازهای روحی انسان مورد توجه قرار می‌گیرند. گرچه نیازهای جسمی نیز مهم است اما توجه به نیازهای روحی برای پایین نیامدن تراز انسان، در دیدگاه اسلامی اهمیتی دوچندان می‌یابد.

به گزارش گروه دریافت خبر خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، حجت‌الاسلام والمسلمین حمید مشهدی آقایی در اولین جلسه از سلسله جلسات شرح و تفسیر روایات کلیدی تربیتی که شب گذشته در مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی برگزار شد، درباره اهداف و چگونگی برگزاری جلسات شرح و تفسیر روایات کلیدی تربیتی، با تأکید بر این‌که «بحث ما در این نشست‌ها تربیت اسلامی است» اظهار کرد: البته ممکن است برخی این مباحث را تربیت دینی هم تعبیر کنندT اما من روی واژه تربیت اسلامی تاکید می‌کنم زیرا واژه تربیت دینی می‌تواند تعابیر مختلفی را به همراه داشته باشد و مثلا یک مسیحی نیز بگوید تربیت من، تربیت دینی است.

وی واژه تربیت اسلامی را تعریفی جامع و مانع از تربیت مورد توجه خداوند دانست و گفت: برای درک و تفسیر چگونگی تربیت اسلامی باید به سراغ منابع دست اول برویم زیرا به ویژه در سه، چهار قرن اخیر نظریه‌های مختلفی درباره تربیت مطرح شده که هرچند ضد تربیت اسلامی نبوده‌اند اما خالص هم نیستند.

معاون فرهنگی مرکز رسیدگی به امور مساجد، روایات، ادعیه و زیارات، سیره عملی اهل بیت (ع) و متون برجای مانده از علمای اسلامی را منابع دست اول برای درک چگونگی تربیت اسلامی معرفی کرد و افزود: ما در این جلسات تاکیدمان بر روایات است اما در کنار روایات به سایر منابع نیز رجوع خواهیم کرد.

وی با تاکید بر این‌که «هدف از برگزاری این جلسات تنها بیان روایات نبوده بلکه ارائه راهکارهایی کاربردی برای زندگی است» گفت: در بحث تربیت دو جنبه مطرح است. یکی علم و دانش و دیگری فعل تربیت. آنچه در این جلسات مدنظر و مقصود ماست فعل تربیت است.

آقایی سپس به توضیح درباره دو ریشه لغوی واژه تربیت پرداخت و ادامه داد: تربیت دو ریشه "ربب" و "ربی" دارد که هر کدام معنای خاصی دارند؛ تربیت با ریشه لغوی ربب به مفهوم مالکیت و به معنای عاقبت اندیشی، پرورش و رساندن به مقصد است و با این مفهوم مربی و والدین قرار است روح فرزند خود را به دست بیاورند اما در معنای دیگر، تربیت یعنی پرورش دادن و زیاد کردن.

وی در ادامه با تاکید بر این‌که «موضوع تربیت، "انسان" است» به تفاوت تربیت اسلامی و غیراسلامی اشاره کرد و افزود: نگاه ما به انسان نقطه اصلی تفاوت این دو نوع تربیت است؛ در دیدگاه تربیت غیراسلامی انسان حیوان ناطق است اما در دیدگاه اسلامی انسان، موجودی حی و زنده است که شأن و منزلت ویژه‌ای دارد.

این کارشناس مذهبی با بیان این‌که «تعریف و حد خداوند برای انسان با تعریف مطرح شده در دیدگاه‌های غیراسلامی تفاوت بسیاری دارد» تصریح کرد: در دیدگاه غیراسلامی بیشتر به نیازها و خواسته‌های جسمی انسان توجه می‌شود در حالی که در دیدگاه اسلامی، خداوند می‌گوید تراز انسان کجاست؟ در دیدگاه غیراسلامی از نیاز شروع می‌کنند و در اسلام از تراز انسان. زیرا خداوند می‌گوید چه هستی و که هستی؟

آقایی در پایان و در توضیح این موضوع با ذکر نمونه‌ای از روایات اظهار کرد: پیامبر اکرم (ص) در روایتی معتقدند گریه نوزاد در سه ماهه اول ذکر الله اکبر، سه ماهه دوم لااله الا الله، سه ماهه سوم سبحان الله و سه ماه چهارم الحمدلله است. این روایت به این منظور مطرح می‌شود که از ابتدا به تراز انسان نگاه کنیم نه نیاز او، بنابراین در این دیدگاه، نیازهای روحی انسان مورد توجه قرار می‌گیرند. گرچه نیازهای جسمی نیز مهم است اما توجه به نیازهای روحی برای پایین نیامدن تراز انسان، در دیدگاه اسلامی اهمیتی دوچندان می‌یابد.

انتهای پیام