نت های ناهمساز غرب در وین

محمود عزیزی: به جز موسیقی، وین به دلیل استقرار ساختمان آژانس بین المللی انرژی اتمی هم شهر خبرسازی است و سیاست هم در آن جایگاه بالایی دارد. امروز روز اول مذاکرات ایران و 1+5 بود. مذاکراتی که آلن ایر، سخنگوی فارسی زبان وزارت خارجه آمریکا می گوید که آمریکایی ها «با جدیت، حسن نیت و احترام متقابل وارد آن می شود.»، اما رسانه ها حاضر در مذاکرات می گویند که تلاش آمریکا در این دور از مذاکرات به صفر رساندن غنی سازی اورانیوم در ایران، تعطیلی فردو و تبدیل آب سنگین اراک به آب سبک و طرح مباحثی پیرامون موشک های بالستیک و تجهیزات دفاعی ایران و حقوق بشراست.

 تاکیدات ظریف بر رسیدن به یک چارچوب

همین گمانه ها بود که موجب شد ظریف وزیر امور خارجه ایران و  مسئول مذاکرات هسته ای بعد از شام کاری که با اشتون داشت صراحتا تاکید کند:« برنامه هسته‌ای ایران هیچ ارتباطی با موضوعات نظامی ندارد و برنامه نظامی ما هیچ ارتباطی با مذاکرات کنونی ندارد.»

بنا به گفته ظریف« بحث رسیدن به راه حل جامع یک بحث دراز مدت در برنامه اقدام مشترک است که 6 ماه برای مرحله اول پیش بینی شده که می تواند 6 ماه دیگر هم تمدید شود و با اراده سیاسی و حسن نیت این بحث حتی در فاصله 6 ماه اول هم قابل انجام است.»

در تهران هم  مرضیه افخم سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت :« از این دور یا دور بعدی مذاکرات انتظار نتیجه نداریم.» بعد هم تاکید کرد:«قطعا مذاکرات متعددی برای ایجاد توافقات لازم برگزار خواهد شد. مباحث نظامی ربطی به موضوع هسته‌ای ندارد.»

اگرچه ایران و 1+5 هر دو مذاکرات را راضی کننده می خوانند، اما درباره جزئیات حاضر به پاسخ شفاف نیستند؛آن چنان که مایکل مان در کنفرانس خبری اش در پاسخ به اینکه آیا موضوع موشک های ایران نیز بخشی از مذاکرات بوده است، از هرگونه توضیح در این زمینه خودداری کرد و درباره طرح موضوع راکتور آب سنگین اراک، در مذاکرات هم تاکید کرد که نمی تواند درمورد جزییات مذاکرات صحبت کند، اما گفت که «در توافق ژنو به مسئله اراک اشاره شده است.»

عراقچی عضو ارشد تیم ایرانی هم، مسیر مذاکراتی را برای ایران  مسیری دانست که درعین «عدم خوشبینی»، «با احتیاط» همراه است. بعد هم تاکید کرد:« هیچ موضوعی خارج از چارچوب توافق ژنو نمی‌تواند وارد مذاکرات شود.»

 خط قرمز ایران

این تاکیدات نشان می دهد درخواست های آمریکا موضوعاتی است که خط قرمز هیات ایرانی است. یک روز قبل از مذاکرات بعیدی نژاد عضو تیم ایرانی در گفت وگویی هدف نهایی ایران از حضور در وین را باز کرد و گفت که استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته و جدید یکی از مهمترین مواردی است که در توافق جامع و دراز مدت باید بررسی و حل شود.

بعیدی نژاد که عضو حقوقدان تیم ایرانی است در جملات خود از عبارت های صریح استفاده کرد و گفت:«به طور قطع نمی پذیریم ایران امکان جایگزینی سانتریفیوژهای موجود خود با انواع پیشرفته و جدید را نداشته باشد.موضوع رآکتور آب سنگین اراک نیز یکی از مهمترین و سخت ترین موضوعات مورد بحث و بررسی در روند مذاکرات خواهد بود و ما بطور قطع به دنبال حفظ این راکتور هستیم.»

بر این اساس، مهمترین دستور کار این دور از مذاکرات رسیدن به «راه حل جامع براساس توافقنامه ژنو و روش‌های پیگیری آنهاست.»موضوعی که مان هم در کنفرانس خبری خود بدان تاکید  کرد  اظهار داشت: هدف ما از مذاکرات دستیابی به یک توافق جامع برای پایان دادن به نگرانی درمورد برنامه هسته ای ایران و اطمینان از صرفا مسالمت آمیز بودن آن است که نیازمند فعالیت فشرده دیپلماتیک است.مایکل مان افزود: ما به دنبال اتخاذ یک چارچوب کاری هستیم تا روند مذاکرات را در ماههای آینده راحت تر نماید.

 اظهارات جدید شرمن

وندی شرمن معاون وزیر خارجه آمریکا و رئیس تیم مذاکره‌کننده آمریکا نیز در مصاحبه با سی.ان.ان با اشاره به سخت و دشوار بودن دور نهایی مذاکرات عنوان کرد:« تاکنون، همه، هم ایران و هم بقیه ما که کاهش تحریم‌های بسیار محدود و هدفمند را ارائه کردیم به تعهدات خود عمل کرده‌اند.»

شرمن در واکنش به اظهارات اخیر مقام معظم رهبری درباره مذاکرات هسته‌ای هم اظهار کرد:«آنچه که به آن اهمیت می‌دهم این است که ایران بسیار بیشتر از آنچه که می‌گوید انجام داده است. هرگونه توافق نهایی مشروط به آن است که ایران گام‌های محکم قابل اثباتی بردارد که جلوی دسترسی این کشور به سلاح هسته‌ای را بگیرد.»

همچنین ظریف در حاشیه نشست جمهوری اسلامی ایران و گروه 1+5 با یوکیو آمانو، مدیرکل آزانس بین المللی انرزی اتمی دیدار و گفت‌وگو کرد.

ظریف در این دیدار قصد جمهوری اسلامی ایران مبنی بر پیش بردن موضوعات هسته‌ای در چارچوب گفت‌وگو با کشورهای 1+5 و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را مورد تاکید قرار داد و اظهار کرد: با توجه به روندی که در گذشته وجود داشته آژانس باید به نحوی عمل کند که فضای اعتماد ایجاد شود تا در پرتو آن همکاری‌های دو طرف تسهیل شود.

در مذاکراتی که اشتون با شام ایرانی پذیرایی شد و آن را خوب توصیف کرد،طرف های غربی در شهر موسیقی های کلاسیک- وین- سازهای ناکوک با توافق ژنو را کوک کرده اند. برای همین است که ظریف و همراهانش توقعی از این مذاکرات ندارند.

/212 29