روابط همسایگی تهران و عشق آباد؛ در مسیر شتاب

به گزارش ایرنا، جمهوری اسلامی ایران همواره در راستای سیاست اصولی خود مبتنی بر حسن همجواری و اهمیت روابط با کشورهای منطقه تقویت مناسبات خود با همسایگان را در دستور کار خود قرار داده است.

در کنار این موضوع، پیش گرفتن سیاست تعامل و درهای باز دولت روحانی و قرار گرفتن ایران در منطقه استراتژیک، زمینه های مختلف سرمایه گذاری و ثبات و امنیت کم نظیر ایران در مقایسه با کشورهای منطقه، همه و همه باعث شده که مقامات سیاسی کشورهای همسایه عزم جدی و راسخ خود را برای توسعه و گسترش روابط و همکاری ‏ های همه جانبه با تهران ابراز کنند.

درمیان کشورهای همسایه، ترکمنستان در شمال ایران با داشتن یک هزار و200 کیلومتر مرز مشترک، از جمله کشورهایی است که از ابتدا روابط خوب و نزدیکی با تهران داشته و دارد. مرز دو کشور مرزی کاملا امن است که به مرز دوستی نیز نامگذاری شده است.

از نظر سیاسی نیز روابط دو کشور در سطح بالایی قرار دارد و دو طرف در سازمانهای منطقه ای و بین المللی به طور کامل از یکدیگر حمایت می کنند.

روابط ایران و ترکمنستان به عنوان یکی از کشورهای مهم همسایه، از سال 1991 و بعد از اعلام استقلال کشورهای اتحاد جماهیر شوروی شکل گرفت و تا امروز دو کشور در بخش های اقتصادی، زیرساخت و انرژی ارتباطات قابل توجهی داشته اند.

درمیان کشورهای همسایه ایران، ترکمنستان به لحاظ تبادلات تجاری با ایران در مقام نخست قرار دارد و ایران نیز بعد روسیه بیشترین حجم مبادلات اقتصادی را با این کشور دارد. ترکمنستان به دلیل قرار گرفتن در موقعیت استراتژیک و دارا بودن منابع انرژی و سوخت برای تهران نیز از اهمیت برخوردار است.

مسیر توسعه روابط با ترکمنستان پس از روی کار آمدن دولت جدید و حضور رئیس جمهور ترکمنستان در مراسم تحلیف دکتر روحانی، در مسیری پرشتاب قرار گرفته و سفر اخیر مقامات ترکمنستان به تهران نیز حاکی از این امر است.

البته پیش از توافق ایران و شش کشور غربی در گام نخست و با وجود اعمال تحریم‏ های یکجانبه و غیرقانونی اتحادیه اروپا و آمریکا علیه تهران، با این حال روابط ایران و ترکمنستان گسترش چشمگیری پیدا کرده بود.به طوری که طی سال های اخیر ایران به یک شریک مهم راهبردی ترکمنستان، بویژه در زمینه اقتصادی تبدیل شده بود.

بنابراین طبیعی است که با رفع تحریم های مختلف، مقامات این همسایه شمالی ایران تمایل دارند سطح مناسبات اقتصادی، تجاری وسیاسی خود با تهران را بیش از پیش ارتقا دهند.

«قربانقلی بردی ‏محمداف» رییس جمهوری ترکمنستان نیز پیش از این تاکید کرده بود که روابط مستحکم ترکمنستان و ایران مبتنی بر دوستی و رفاقت صمیمی و نیز روابط حسن همجواری است و در حال حاضر نیز به صورت موفقیت‏آمیز به صورت هماهنگ و سازنده توسعه و گسترش می یابد.

رییس جمهوری این کشور معتقد است که تعاملات و همکاری‏ های بین ترکمنستان و جمهوری اسلامی ایران به صورت متقابل سودمند است و مشترکات تاریخی و فرهنگی موجود بین ملت های ترکمنستان و ایران که از ریشه‏ های تاریخی چندین هزار ساله برخوردار هستند، موجب نزدیکی بیشتر این دو همسایه می شود.

بنابر آمارها در حال حاضر، حجم مبادلات اقتصادی دو کشور سالانه نزدیک به پنج میلیارد دلار است که میزان بالایی است.البته وجود ظرفیت های همکاری ها بین دو کشور و پتانسیل های فراوان سرمایه گذاری و تبادلاتی ایجاب می کند که مناسبات این دو کشور در این سطح باقی نماند.

ایران هم ‏اکنون از ترکمنستان گاز طبیعی، محصولات پتروشیمی، برق، محصولات نساجی، کشاورزی و غیره وارد می ‏کند. ترکمنستان نیز از ایران گاز، تجهیزات و ادوات مختلف، مصالح ساختمانی، خودروهای سبک و اتوبوس، مواد غذایی، محصولات شیمیایی مصرفی و کشاورزی، تجهیزات برقی و لوازم خانگی خریداری می‏ کند.

ضمن اینکه دو کشور تبادلات فراوانی نیز در زمینه انرژی چون نفت و گاز با یکدیگر دارند.

در کنار این تبادلات تهران و عشق آباد، در اجرای طرح ‏های مشترک ریلی نیز همکاری های خود را گسترش خواهند داد که یکی از این موارد خط راه آهن ایران- ترکمنستان – قزاقستان که به زودی راه اندازی خواهد شد.

این خط ریلی که «کریدور ریلی شمال جنوب » نیز نامیده می شود، طولی در حدود 910 کیلومتر دارد و کارشناسان بخش حمل و نقل بین الملل معتقدند که با راه اندازی این خط، بیش از 600 کیلومتر از طول مسیر حمل ونقل بین المللی کشورهای مشترک المنافع تا خلیج فارس و اروپا کاسته می شود و قرار است سالانه 10 تا 12 میلیون تن کالا از مسیر ریلی مذکور جا به جا شود.

همه آنچه که گفته شد به خوبی اهمیت مناسبات تجاری و سیاسی بین ایران و این همسایه شمالی را آشکار می کند.

سفر روز گذشته «رشید مردوف» وزیر امور خارجه ترکمنستان در راس یک هیات عالی رتبه متشکل از چندین وزیر از جمله مقامات صنعت نفت و گاز و نیز امور بانکی به تهران را نیز می توان در راستای تقویت مناسبات بین دو کشور بعد از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید دانست.

مقامات ترکمنی علاوه بر دیدار با رییس جمهور و وزیرامورخارجه کشورمان با وزرای صنعت ،معدن و تجارت، نیرو و نیز دیدار و گفت و گو دارند تا

توسعه روابط تجاری ،سهولت در رفت و آمد کامیون ها ،امکان ترانزیت بیشتر کالا بین این دو کشور،توجه به راه های رشد و گسترش همکاری اقتصادی ، تجاری و سرمایه گذاری و تطبیق مثمر لوایح لایحه های مشترک دو کشور در بخش های گوناگون از جمله مهمترین موضوعات بحث در طی سفر دو روزه رشید مردوف به تهران است.

پیش از سفر وزیرخارجه ترکمنستان، محمدجواد ظریف نیز به همراه یک هیات عالی رتبه سیاسی و اقتصادی و به منظور شرکت در سیزدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‏ های اقتصادی ایران و ترکمنستان عازم عشق‏ آباد شده بود.

وزیر امور خارجه ایران که ریاست ایرانی کمیسیون مشترک همکاری های اقتصادی با ترکمنستان را بر عهده دارد، در جریان سفر خود ملاقات های بسیار مهم و مفیدی با رییس جمهور و وزیر خارجه این کشور انجام داد.

علاوه بر این در حاشیه سیزدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری های اقتصادی در عشق‏ آباد، همایش مشترک تجاری دو کشور نیز برگزار شد که بیش از 80 نفر از تجار و صاحبان صنایع ایران با همتایان ترکمنی خود گفت و گو کردند و مسئولین ترکمنی در رابطه با مقررات و چگونگی ورود و حضور بیشتر در بازار ترکمنستان برای تجار ایرانی توضیحاتی ارائه کردند.

بنابراین با توجه به آنچه که صورت گرفته و عزم دو کشور برای ارتقای سطح همکاری ها، می توان آینده خوبی برای روابط تهران- عشق آباد متصور شد که با شتاب بسیار در حال گسترش است.

گزارش از: هدی یوسف زاده