گزینه‌های جدید اوباما برای سوریه چیست؟

بعد از آن که اعلام شد مذاکرات ژنو میان ائتلاف مخالفان سوری با نمایندگان حکومت بشار اسد شکست خورده و هم زمان افزایش نفوذ القاعده در سوریه امریکایی ها را بیش از پیش نگران کرده است، همچنین مشخص شد که تشنج در روابط امریکا و روسیه نیز رو به افزایش است، اکنون واشنگتن اعلام می کند که در تصمیم های خود در قبال سوریه تجدید نظر می کند و قصد دارد گزینه های دیگر را مورد بررسی قرار دهد. جان کری، وزیر امور خارجه امریکا که به آسیا سفر کرده است در این باره گفت که ما فهرستی از انتخاب ها را در اختیار رئیس جمهور باراک اوباما قرار داده ایم و او می تواند از میان آنها گزینه مناسب را برای تعریف راه جدید کاخ سفید در قبال پرونده سوریه در مرحله بعدی انتخاب کند.  

منابع آگاه به روزنامه الحیات ، چاپ لبنان گفته اند که درکی ضمنی در امریکا وجود دارد مبنی بر این که استراتژی فعلی امریکا در قبال سوریه شکست خورده و حجم بحران در سوریه روز به روز در حال افزایش است. از نگاه کاخ سفید امروز انتخاب های خوبی در قبال سوریه برای ایالات متحده وجود ندارد و فهرستی که امروزه از آن صحبت می شود سناریوهایی است که میان بد و بدتر و فاجعه باید یکی انتخاب شود. مثلا این که یا سوریه تجزیه شود یا این که القاعده اجازه یابد که بر بخش محوری ای از کشور تسلط یابد. منابع موثق می گویند که داده های فعلی از ژنو و نگرانی هایی که از افزایش نفوذ القاعده در منطقه وجود دارد دلیل اصلی تجدید نظر امریکا در مواضعش است. این منابع می گویند که در حال حاضر ایالات متحده ارسال سلاح های سبک به مخالفان معتدل را از سر گرفته و بر روی راه های افزایش فشارهای دیپلماتیک بر ایران و روسیه نیز کار می کند.

به گفته این منابع واشنگتن فارغ از پرونده هسته ای به روشنی افزایش نفوذ و فعالیت های ایران را در منطقه می بیند و در عین حال از بازی روسیه در پرونده سوریه ناامید شده و این مساله سبب شده تا فکری برای آینده دیپلماسی خود در قبال سوریه کند.

گفته می شود کری از بارزترین افرادی است که باید نظر او در تجدید نظر سیاست خارجی امریکا در قبال سوریه لحاظ شود. وی روز جمعه در چین گفت که اوباما از همه ما خواسته است تا درباره گزینه های متعدد موجود در قبال سوریه فکر کنیم و نظرمان را به او بدهیم. اگر می پرسید که آیا ما پیشنهادهای خود را به او داده ایم یا نه باید بگویم نه هنوز نداده ایم اما فرایند تجدید نظر ضروری است و ما در وضعیت فعلی بر روی آن کار می کنیم. این انتخاب ها در ابتدا باید بررسی شوند و بعد با رئیس جمهور بر سر آنها بحث شود.

ایالات متحده در حال حاضر اعتراف می کند که وضعیت جاری در سوریه فاجعه است و سیاست هایی که در قبال سوریه پیش گرفته نتوانسته است موفقیتی برای رسیدن به مرحله انتقالی در سوریه به دست آورد. منابع موثق می گویند که کاخ سفید به این درک رسیده است که چاره ای جز استفاده از گزینه نظامی در آخر نیست اما اکنون زمان برای استفاده از گزینه نظامی ای که امریکایی ها در آن نیرو داشته باشند، بسیار دیر شده چرا که آشوب سراسر سوریه را فرا گرفته است و جریان های مختلفی در آن می جنگند. بنابر این دولت امریکا به این نتیجه رسیده است که فعلا از مخالفان معتدل در سوریه از طریق سلاح های سبک حمایت کند بدون این که به ارسال سلاح های سنگین که ممکن است به دست القاعده یا حزب الله بیفتد، فکر کند.

در عین حال انتظار می رود امریکا همان طور که اوباما در کنفرانس مطبوعاتی خود با همتای فرانسوی اش فرانسوا اولاند گفت، کمک های انسانی دوستانه خود را به سوریه افزایش دهد. همچنین گفته می شود که واشنگتن مذاکراتی را در شورای امنیت بر سر بحران سوریه به رغم مخالفت روسیه با این کار آغاز کرده است. واشنگتن تلاش دارد در این قسمت از پرونده سوریه فشارها را به روس ها افزایش دهد و هم زمان از پرونده سلاح های شیمیایی در صورتی که حکومت اسد بخواهد اختلالی در تطبیق التزامات خود در آن وارد کند، بهره برداری کند به این ترتیب که به شورای امنیت سازمان ملل برود و زیر عنوان بند هفت سازمان ملل اقدامات تازه ای را علیه سوریه انجام دهد. موضوعی که اوباما در دیدار با اولاند نیز به طور تلویحی به آن اشاره کرد.

در این میان نمایندگان کنگره امریکا نیز در حال بررسی گزینه هایی برای ایجاد گذرگاه های انسانی در سوریه هستند. در راس این نمایندگان جان مک کین و لندسی گراهام قرار دارند که طرحی را در دست بررسی دارند که به موجب آن به طور محدود و جزئی منطقه پرواز ممنوع بر فراز سوریه اعمال شود و هم زمان از نیروی نظامی نیز استفاده شود. کاخ سفید نسبت به انجام این طرح همچنان مردد است.

در همین رابطه واشنگتن تماس های منطقه ای خود را به ویژه با طرف های اردنی و عربستانی افزایش داده است. در همین چارچوب ملک عبدالله دوم در این هفته به ایالات متحده امریکا می رود و باراک اوباما نیز ماه آینده میلادی به عربستان سعودی سفر خواهد کرد. این نخستین سفر اوباما به عربستان از سال 2009 تا کنون خواهد بود. پیش بینی می شود در این دیدارها واشنگتن درباره چگونگی همکاری های منطقه ای در بعد اقدامات امنیتی در سوریه و چگونگی حمایت از مخالفان سوری و ناکام گذاشتن جریان های افراطی مذاکرات مفصلی را با مقام های ارشد اردن و عربستان داشته باشد.

ترجمه: سید علی موسوی خلخالی

52262