نتانیاهو در نقش ناخدای کشتی تایتانیک!

در کنار نارضایتی داخلی، فشارهای خارجی بر دولت نتانیاهو در حال افزایش است. این واقعیتی است که علاوه بر رسانه های یهودی، روزنامه های غربی هم بدان اذعان دارند.
روزنامۀ لوموند به قلم لورن زکی، در یادداشتی تحت عنوان" نتانیاهو، بی حرکت در مقابل انزوای روزافزون اسراییل" می نویسد:
رهبران احزاب چپ اسراییل، نتانیاهو را به ناخدای کشتی تایتانیک مقایسه می کنند؛ همان ناخدا ادوارد اسمیت که چشمانش را بر روی هشدارهای همکارانش مبنی بر وجود کوههای یخی زیر دریا بست. امروز هم نتانیاهو چشمانش را بر روی هشدارهایی بسته است که پیشتر وی را از آن برحذر داشتند؛ هشدارهایی نسبت به شکست اسراییل در قبال راه حل دو دولت و بروز فاجعه دیپلماتیک برای اسراییل که حتی انزوای این رژیم را پیش بینی کرده بودند.
آلمان، نزدیکترین متحد یهودیها در قارۀ کهن، شاید شاهد مثال این مسئله باشد. برلین به تازگی تصمیم گرفته است که شرکتهای های های تک اسراییل واقع در کرانه باختری و قدس شرقی را از خدمات مالی و سرمایه گذاری محروم کند.
در این تصمیم سخت، آلمانها تنها نیستند، هلندی ها هم جزء اولین کشورهایی بودند که به کمپین تحریم اسراییل پیوستند. در کنار اینها بخش قابل توجهی از صندوق‌های اعتباری اروپا و دانشگاههای آمریکایی هم به این روند ملحق شدند و همکاری با همتایان اسراییلی خود در بخش های اشغالی فلسطین را رد کردند.
نتانیاهو این رفتار اروپا را دورویی و ریاکاری خوانده است و به نظر می رسد این اظهارنظر وی بیش از همه ناشی از خشم و عصبانیت او باشد. اسراییل شاید بتواند این تهدیدات را به حالت نسبی درآورد و راهی را برود که وزیر اقتصادش، نفتالی بنت(از حزب ملی گرای مذهبی) پیشنهاد می کند، یعنی: "بایکوت اقتصادی بهتر از ایجاد یک دولت فلسطینی است"
در این میان روند تحولات منطقه ای چندان به سود اسراییل نبوده است. اتفاقات سال 2013 آنگونه که پیش بینی شده بود، رخ نداد. جنگ بر سر فعالیت های هسته ای ایران رخ نداد، جهادگران سوریه به اسراییل رخنه نکردند، حزب الله به رغم همۀ حملات اسراییل به مواضع‌اش همچنان آمادۀ دفاع از خود است، کرانه باختری هم آرام است و غزه هم پس از 2012 تنشی به خود ندیده است.
در فضایی از عدم اطمینان که در این کانونهای بحران وجود دارد، اسراییل و فلسطین بار دیگر مذاکرات را از سر گرفته اند و این دور تا ماه آوریل ادامه خواهد داشت. در صورتی که این تلاش هم با پایان یافتن ماه آوریل به شکست منجر شود، به گفتۀ آموس یادلین، مدیر مرکز مطالعات امنیت ملی تل آویو، فلسطینی ها گزینۀ دیگری جز آغاز انتفاضۀ نظامی و یا دیپلماتیک نخواهد داشت.
اسراییل ناسازگاری خود را به حساب تأمین امنیت اش گذاشته است. از نگاه فرماندهان ارتش اسراییل، آرامشی که در مرزهای اراضی اشغالی با اردن و مصر حاکم است، نباید مانع از آن شود که اسراییل از حالت گارد خارج شود؛ چرا جنگ موجود در سوریه و عراق می تواند به اسراییل نیز سرایت کند. از این رو ارتش اسراییل نباید کنترل نظامی درۀ رود اردن را به دولت آیندۀ فلسطین واگذار کند.
این در حالی است که باراک اوباما به تازگی بر این مسئله تأکید کرده است که همکاریهای امنیتی اسراییل و آمریکا هیچگاه تا این زمان محکم و قابل وجه نبوده است. جان کری نیز چشمانش را بر روی از سر گیری شهرک سازی بسته و عملاً هیچ تغییری تاکنون رخ نداده است. با این حال رویکرد جدید آمریکا نسبت به اسراییل این احساس را در دولت نتانیاهو تقویت کرده که اسراییل باید بیش از هر زمان دیگری بر خود متکی باشد که البته انزوای بیشتر با توجه به مطالبات این رژیم نیز اجتناب ناپذیر شده است.
از این رو اسراییل این روزها برای خروج از انزوا تلاشهایی را برای همکاری با همسایگان آغاز کرده است. تمایل برای برقراری ارتباط با همسایگان عربی و به خصوص عربستان سعودی بر سر دشمن مشترکی به نام ایران، از مهمترین تحرکات اسراییل است؛ از جمله اینکه سیلوان شالوم، وزیر انرژی اسراییل به تازگی برای شرکت در کنفرانس انرژی به دبی رفته بود؛ جایی که شیمون پرز به صورت ویدئو پروجکشن مخفیانه در یک کنفرانس امنیتی شرکت کرده بود.
عربستان سعودی متأثر از فضای فعلی نزدیکی میان ایران و غرب شاید بتواند متحدی برای اسراییل در شرایط فعلی باشد اما حمایت پادشاهی وهابی از جهادگران سوریه خط قرمز اسراییل است. از سویی گامهای کوچک اسراییل برای نزدیک شدن به سوی همسایگان عربی معتدل تا زمانی که نگاه دولتهای این کشورها نسبت به روند صلح و دشمن صهیونیستی تغییر نکند، قطعاً با شکست مواجه شد.
به خصوص اینکه کمپین بین المللی جدی علیه اسراییل برای بایکوت کردن این رژیم آغاز شده است. همین مسئله تنش های داخلی در اسراییل بر سر رویکرد دولت در مواجه با این بحران را افزایش داده است. این تنشها را باید به اختلافات درونی دولت و احزاب اسراییل بر سر عدم هماهنگی بر سر بودجه و رویکردهای اقتصادی دولت افزود.

ترجمه: زهرا خدایی

5252