گروکشی غرب از روسیه در بحران اوکراین

به گزارش ایرنا، غربی ها به موازات تشدید بحران سیاسی در اوکراین و گسترش ناآرامی های آن از کی یف به دیگر شهرها و مناطق این جمهوری شوروی سابق بر دامنه مداخلات و تهدیدهای خود علیه ویکتور یانکوویچ رییس جمهوری این کشور افزوده اند.

مداخله روزافزون غربی ها در امور داخلی اوکراین با چراغ سبز واشنگتن و اقدامات کاخ سفید مبنی بر تهدید به اعمال تحریم های یک جانبه علیه کی یف علاوه بر تقویت معترضان افراط گرای اوکراینی، دولتمردان این کشور را در برخورد با مصادیق اغتشاش و برهم زدن نظم عمومی در جامعه در موضع ضعف قرار داده است.

گفته می شود که مداخه آشکار غرب در امور داخلی اوکراین به عنوان بزرگ ترین و پرجمعیت ترین کشور اسلاونژاد جهان بعد از روسیه و از متحدان راهبردی روس ها در اصل ریشه در مناقشات تاریخی مسکو و غرب دارد و آمریکا و متحدانش با تلاش برای تضعیف دولت روسوفیل اوکراین به دنبال انتقام گرفتن از کرملین می باشند.

تحلیلگران مسایل سیاسی با اشاره به تغییر قواعد بازی میان روسیه و غرب بعد از سر کار آمدن مجدد پوتین در انتخابات ریاست جمهوری مارس 2012 و از سر گرفته شدن نظریه مقابله با توسعه طلبی غربی ها در سیاستگذاری خارجی کرملین، از ایستادگی مسکو بر مواضع اصولی خود در قبال تحولات جاری سوریه و عصبانیت آمریکا و متحدان غربی اش از این وضعیت به عنوان یکی از دلایل تلاش برای برافروختن هر چه بیشتر ناآرامی های اوکراین از سوی غرب یاد می کنند.

از این منظر اردوگاه غرب به سرکردگی آمریکا که در سال گذشته میلادی در معادلات خود با روسیه شاهد شکست های چندی مانند ناتوانی در مداخله نظامی در امور داخلی سوریه و بی نتیجه ماندن سیاست ˈشراکت شرقیˈ اتحادیه اروپا برای جذب اوکراین و دیگر جمهوری های شوروی سابق منطقه قفقاز در این ساختار بود، اکنون می کوشد با حمایت از معترضان افراطی غربگرا در ناآرامی های اوکراین ورق بازی را به نفع خود برگرداند.

غربی ها به روال شناخته شده خود در مساله اوکراین نیز برای پیشبرد سیاست ˈفشار و چانه زنی توامˈ می کوشند و در حالی که در ظاهر امر هر دو طرف بحران سیاسی در این کشور اروپای شرقی را به گفت و گو و نشستن پشت میز مذاکره دعوت می کنند، در عمل با تحت فشار گذاشتن دولت اوکراین از طریق هشدارهای تحریمی مخالفان دولت را در موضع برتر قرار می دهند.

ادامه این شرایط در دو هفته اخیر موجب شد که ناآرامی های اوکراین از کی یف پایتخت این کشور به دیگر شهرها و مناطق نیز گسترش یابد و مخالفان معترض در اقدامی کم سابقه ساختمان سه وزارتخانه و سه مقر استانداری را به تصرف خود درآورند.

همچنین فشار سیاسی غرب به دولت اوکراین باعث شد که نیکلای آزاروف نخست وزیر روسوفیل این کشور اروپای شرقی در نهایت چاره ای جز استعفا از مقام خود نداشته باشد. اما همان طور که تاریخچه انقلاب های رنگی سال های نخست هزاره سوم در جمهوری های شوروی سابق نشان می دهد، عوامل غرب در ناآرامی های از پیش برنامه ریزی شده در سایه اطمینان از حمایت مالی و رسانه ای غرب معمولا تغییر حکومت را در کشورهای درگیر این وضعیت دنبال می کنند.

این شرایط در اوکراین نیز حاکم است و ویتالی کلیچکو قهرمان سرشناس بوکس جهان و رهبر حزب مخالف ˈاودارˈ و ˈآرسنی یاتسنیوکˈ رهبر حزب مخالف ˈباتیکوشیناˈ با حمایت های رسانه ای و سیاسی تمام عیار غرب پیشنهاد یانکوویچ رییس جمهوری این کشور را برای پذیرش سمت نخست وزیر و معاون آن را رد کرده اند.

رهبران مخالفان دولت اوکراین که در آغاز ناآرامی های این کشور در اواخر نوامبر سال گذشته میلادی تنها به خودداری کی یف از امضای موافقت نامه عضویت وابسته با اتحادیه اروپا اعتراض داشتند، به سیاق انقلاب های رنگی و به پشت گرمی غربی ها اکنون پا را فراتر گذاشته و خواستار برگزاری زودهنگام انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی می باشند.

غرب نیز با آگاهی از این شرایط سیاست مداخله در امور داخلی اوکراین را پیش می برد و کشورهای غربی به طور آشکار و ضمنی با هشدار به دولت اوکراین نسبت به بکارگیری هر گونه اقدام قهری علیه معترضان برای گرم نگه داشتن تنور بحران سیاسی در این کشور که به تدریج در حال گسستن سازمان اقتصادی و اجتماعی آن نیز است، تلاش می کنند.

می توان نمود عینی مداخله غرب در اوکراین به عنوان مصداق رقابت مسکو و محور واشنگتن-بروکسل در این کشور اروپای شرقی را در اظهارات اخیر جو بایدن معاون رییس جمهوری آمریکا مشاهده کرد که در اظهاراتی خارج از عرف حاکم بر مناسبات بین المللی از ویکتور یانوکوویچ رییس جمهوری اوکراینی ها خواهان تشکیل دولت طرفدار اروپا شد.

بایدن که پیش از این سناتورهای کشورش با نقض استقلال اوکراین و حضور در جمع معترضان میدان ˈاستقلالˈ سیاست مداخله جویی واشنگتن را به طور علنی به نمایش گذاشته است، در اقدامی زیاده خواهانه خواستار خروج نیروهای پلیس ویژه از مرکز کی یف و خودداری از اعلام وضعیت فوق العاده در اوکراین شد.

معاون رییس جمهوری آمریکا که از آغاز ناآرامی های اوکراین تاکنون به هر بهانه ای دولت این کشور را به اعمال تحریم های یکجانبه در صورت بکارگیری زور علیه معترضان تهدید کرده است، در اظهارات زیاده خواهانه خود هیچ توجهی به منتقدان آمریکا مبنی بر رفتار دوگانه این کشور در برخورد با معترضان جنبش وال استریت نمی کند.

این در حالی است که حضور مک کین سناتور جمهوریخواه به همراه کریس مورفی سناتور دموکرات آمریکایی در جمع معترضان مخالف دولت اوکراین در قلب کی یف از سوی رسانه های خبری به عنوان نماد عینی مداخله در امور داخلی یک کشور مستقل و در تضاد با روح قوانین و مقررات بین المللی ارزیابی شد.

البته حضور مقام های غربی در جمع معترضان مخالف دولت اوکراین به سناتورهای آمریکایی محدود نشد و کاترین اشتون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با حضور در ناآرامی های میدان ˈاستقلالˈ به ترغیب مخالفان پرداخت.

هر چند اشتون به ظاهر در سفر خود به کی یف و دیدار با ویکتور یانکوویچ رییس جمهوری اوکراین و نیز رهبران مخالفان دولت این کشور خواستار خویشتنداری هر دوطرف از خشونت شد، اما بدیهی است که کفه ترازوی اظهارات وی با توجه به اقدامات مخل امنیت و نظم عمومی معترضان در اشغال ساختمان های دولتی در مجموع به نفع مخالفان بود.

حمایت زنجیره ای غرب از ناآرامی های اوکراین و گروکشی از روسیه برای بی اثر کردن اقدامات اخیر مسکو در خلع سلاح کردن مخالفان دولت اوکراین از طریق اعطای وام 15 میلیارد دلاری و کاهش قیمت گاز صادراتی به این جمهوری شوروی سابق از 460 دلار به ازای هر یک هزار مترمکعب به حدود 260 دلار ادامه یافت و دولت کانادا نیز اعلام کرد درپاسخ به خشونت های اعمال شده علیه معترضان اوکراینی از ورود مقامات ارشد اوکراین به کانادا جلوگیری به عمل می آورد.

تارنمای خبری سی بی سی کانادا در گزارشی با اذعان به همسویی کامل مواضع غرب در قبال تحولات جاری اوکراین اذعان کرد که این اقدام از سوی دولت کانادا بازتاب انتقادهای کشورهای غربی از نحوه برخورد دولت کی یف به اعتراض های اخیر در این کشور بوده است.

در همین راستا کریس الکساندر وزیر امور مهاجرت کانادا اعلام کرد: ما فورا ورود مقامات ارشد دولتی اوکراین را به خاک کانادا منع کردیم و این اقدام ما درپاسخ به سرکوب و ساکت کردن معترضان اوکراینی توسط دولت این کشور بوده است.

الکساندر که کشورش نشان داده است تابع محض سیاست های آمریکا در مداخله در امور داخلی کشورهای دیگر است، مدعی شد که اوتاوا خود را ملزم می داند تا به واکنش های تاسف آور اخیر دولت اوکراین به اعتراض های مردمی در این کشور پاسخ دهد.

اظهارات وزیر مهاجرت کانادا مبنی بر اینکه این کشور ˈ همچنان در کنار مردم اوکراین است و از اعتراض های مردمی نیز دراین کشور حمایت می کندˈ، نشان می دهد که اقدامات زنجیره ای کشورهای غربی در پیشبرد سیاست های مداخله جویانه و زیاده خواهانه واشنگتن و متحدانش به روالی عادی در نحوه تعامل اردوگاه غرب با تحولات داخلی کشورهای مستقل تبدیل شده است.

غرب در این مسیر اما خود را به توانمندی های رسانه ای و دیپلماتیک اش منحصر نمی کند و از ساختار نظامی اش به نام ˈناتوˈ نیز که یادگار دوران جهان دو قطبی و بلوک های شرق و غرب است، برای تاختن به استقلال کشورها و نقض منشور سازمان ملل در باب حق حاکمیت آنها بهره می گیرد.

نگاهی به سناریوهای عملیاتی شده غرب در کشورهای مستقل برای برپایی انقلاب های رنگی به عنوان پدیده هزاره سوم میلادی نشان می دهد که واشنگتن و متحدانش ابتدا از ابزار رسانه و دیپلماسی برای تحقق توطئه های خود بهره می گیرند و در نهایت پای ناتو به عنوان ساختار نظامی غربی ها به مساله باز می شود.

با این رویکرد بود که آندرس فوگ راسموسن دبیرکل ناتو به تازگی به دلیل آنچه که اعمال فشار به اوکراین برای امضا نکردن توافقنامه تجارت آزاد با اتحادیه اروپا که منجر به اعتراض های خشونت آمیز گسترده در اوکراین شد، انتقاد کرد.

راسموسن به روزنامه فیگارو گفت: توافقنامه همکاری با اوکراین موجب تقویت منطقه یورو- آتلانتیک خواهد شد و به واقع متاسفم که چنین توافقنامه ای به امضاء نرسید. دلیل عدم امضای این توافقنامه نیز روشن است، فشار روسیه به کی یف.

دبیرکل ناتو در ادامه، خشونت پلیس اوکراین علیه معترضان در این کشور را محکوم کرد و خواستار روابط نزدیک تر میان اوکراین با سازمان پیمان آتلانتیک شمالی و اتحادیه اروپا شد.

در همین حال هم افزایی اقدامات غرب برای دامن زدن به تنش در اوکراین ادامه یافت و آنگلا مرکل صدراعظم آلمان نیز بر حمایت کشورش از معترضان حامی اروپا در اوکراین تاکید کرد و گفت که درخواست های این معترضان باید شنیده شود.

مرکل که کشورش به طور معمول به دلیل روابط اقتصادی تنگاتنگ با روسیه در اختلافات غرب با مسکو موضع خویشتندارانه در پیش می گرفت، در سخنرانی اخیر خود در پارلمان این کشور ˈاز اعتراض های شجاعانه معترضان در اوکراین در راستای حمایت از پیوستن به اتحادیه اروپاˈ تقدیر کرد.

وی اظهار داشت: آنان برای ارزش هایی مشابه با ارزش هایی که اتحادیه اروپا را هدایت می کنند مبارزه می کنند بنابراین باید صدای آنان شنیده شود.

هر چند اظهارات و اقدامات مقام های غربی در حمایت بی چون و چرا از اقدامات خشن معترضان افراطی مخالف دولت اوکراین واکنش های تند روسیه را به دنبال داشت، اما ادامه این وضعیت نشان می دهد که غرب به دنبال انتقام از مسکو در مساله اوکراین می باشد.

مقام های ارشد روس مانند ولادیمیر پوتین رییس جمهور و سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه این کشور با طرح این سوال که اگر اقدامات تخریبی معترضان مخالف دولت اوکراین در یکی از کشورهای غربی صورت می گرفت، آنان چه واکنشی نشان می دادند، از استاندارد دوگانه آمریکا و اتحادیه اروپا در مواجهه با آشوب های سیاسی- اجتماعی اوکراین انتقاد کردند.

تصمیم سازان روس همچنین با انتقاد از حضور مقام ها و دولتمردان غربی و کشورهای وابسته به آنها در جمع معترضان اوکراینی از این اتفاق به عنوان شاخص تلاش غرب برای نقض حق حاکمیت و استقلال این جمهوری شوروی سابق یاد کردند.

در نهایت می توان گفت که غرب با مداخله آشکار در امور داخلی اوکراین و تلاش برای بهره برداری سیاسی از یک نارضایتی اجتماعی در راستای تحقق سیاست توسعه به شرق خود موسوم به ˈشراکت شرقیˈ، ضمن نزدیک تر شدن به مرزهای روسیه از مسکو به دلیل مقابله با سیاست های مداخله جویانه و زیاده خواهانه در معادلات منطقه ای (به ویژه سوریه) و بین المللی گروکشی می کند.

اروپام/518** 1337