اوباما پای توافق هسته ای با ایران ایستاده است؟

سید صادق روحانی: برخی سناتورهای تندرو که عمدتا جمهوریخواه هستند خواهان افزایش تحریم ها علیه ایران هستند و در مقابل دموکرات ها معتقدند باید از دولت باراک اوباما حمایت کرد و اکنون زمان تصویب تحریم های جدید نیست.

البته دولت اوباما با هرگونه تحریم جدید و فشار بر ایران که باعث شود « برنامه اقدام مشترک» ناکام بماند ، مخالف است. هفته آخر دیماه آسوشیتدپرس گزارش داد که تحت فشار دولت آمریکا، دموکرات‌های سنا که خواستار اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران بودند تمایل خود را برای به تعویق انداختن طرح تحریم‌ها و دادن شانس موفقیت به مذاکرات نشان دادند. هری رید، رهبر اکثریت سنای آمریکا در آن موقع اعلام کرد که رأی‌گیری درباره بسته تحریم‌های ارائه شده توسط رابرت منندز و مارک کرک، سناتورهای دموکرات و جمهوری‌خواه آمریکایی با وجود درخواست‌های میک مک‌کانل، رهبر جمهوری‌خواهان و تعداد زیادی از حامیان این طرح، به این زودی انجام نخواهد شد.

باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا تاکید کرده بود که دور جدید تحریم‌ها علیه ایران مذاکرات هسته‌ای با تهران را از مسیر خود خارج می‌کند . چندی پیش کاخ سفید اعلام کرد که باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا هر گونه مصوبه تحریم های جدیدتر بر سر برنامه اتمی علیه ایران را وتو خواهد کرد.

حالا پس از چند هفته کش و قوس میان کنگره و کاخ سفید به نظر می رسد طرح تحریم های جدید متوقف شده است. روز گذشته خبرگزاری رویترز گزارش داد تلاش برای وضع تحریم های جدید علیه ایران در کنگره آمریکا متوقف شده و نمایندگان کنگره اکنون در حال بررسی این موضوع هستند که احتمالاً ساز و کار جدید، اما ضعیف تری را در قبال برنامه هسته ای ایران در پیش بگیرند. این خبر توسط برخی دستیاران نمایندگان کنگره اعلام شده است.

پس از انصراف از این طرح، اکنون سناتورها و اعضای مجلس نمایندگان احتمال تدوین یک «قطعنامه غیر الزام آور» را مدنظر قرار داده اند که نسبت به تمایلات هسته ای ایران ابراز نگرانی کرده و از مذاکره کنندگان آمریکایی می خواهد شرایط سفت و سختی را در مذاکرات پیش روی ایران قرار دهند.

به هر حال، به نظر می رسد اختلاف نظر - هرچند تاکتیکی - میان دولت آمریکا و سناتورهای تندرو، فعلاً به نفع دولت خاتمه یافته و روند مذاکرات هسته ای ایران برای رسیدن به توافق نهایی، بدون تهدید تحریم های جدید ادامه خواهد یافت.

هنوز چند روز به نوبت اول پرداخت طرف غربی مانده است اما به نظر می رسد لغو برخی از تحریم ها آغاز شده است. روز یک شنبه مدیرعامل شرکت ملی نفتکش با اشاره به خروج نام این شرکت و شرکت ملی نفت ایران از لیست تحریم خزانه داری آمریکا، جزئیات شرایط جدید صادرات طلای سیاه ایران به مقصد 6 مشتری سنتی ایران شامل چین، هند، ترکیه، تایوان، ژاپن، کره جنوبی را تشریح کرد.علی اکبر صفایی  درباره آثار تعلیق برخی از تحریم‌های نفتی پس از توافق ایران و گروه 1+5 گفت: از این پس مانعی در ارائه پوشش‌های بیمه‌ای، خدمات بانکی و دیگر خدمات مرتبط با کشتیرانی بین‌المللی به ویژه برای حمل دریایی محموله‌های نفت خام و فرآورده‌های نفتی ایران وجود ندارد.

روز چهارشنبه گذشته یعنی روز آغاز مرحله اجرایی توافق ژنو  آلن ایر سخنگوی فارسی زبان وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که دولت آمریکا کماکان به استفاده بهینۀ دیپلماسی درجهت رسیدن به راه‌حلی مسالمت‌آمیز به مناقشۀ برنامه هسته‌یی ایران پایبند و وفادار است.

لغو این تحریم ها اشتیاق خیلی از سرمایه گذاران خارجی برای ورود به بازار ایران را به همراه داشته است. این مسئله ای بود که از چشم کارشناسان دور نمانده است. اندیشکده آمریکایی بروکینگز می گوید:کاهش و در نهایت لغو تحریم های اقتصادی علیه ایران می تواند موجب از قفس بیرون آمدن ببر پارسی شود.این اندیشکده آمریکایی افزوده است: ایران رها شده از تحریم ها و انزوای جهانی می تواند به سادگی ترکیه ، عربستان سعودی و اسرائیل را به چالش بکشد و بار دیگر جایگاه خود را به عنوان قدرت برتر خاورمیانه به دست آورد.

2729