لغو تحریم ها علیه ایران موجب از قفس بیرون آمدن ببر پارسی می شود

اندیشکده آمریکایی بروکینگز می گوید:کاهش و در نهایت لغو تحریم های اقتصادی علیه ایران می تواند موجب از قفس بیرون آمدن ببر پارسی شود.

این اندیشکده آمریکایی افزوده است: ایران رها شده از تحریم ها و انزوای جهانی می تواند به سادگی ترکیه ، عربستان سعودی و اسرائیل را به چالش بکشد و بار دیگر جایگاه خود را به عنوان قدرت برتر خاورمیانه به دست آورد.

بروکینگز در این مقاله که به بررسی اثرات لغو تحریمها علیه ایران روی روابط آنکارا - تهران پرداخته ، نوشته است: اگر از توافق دیپلماتیک با غرب ، ایرانی دارای روابط عادی با غرب ظاهر شود ، بلندپروازی ترکیه برای رهبری و پرستیژ در خاورمیانه می تواند به شدت از جانب ایران به چالش کشیده شود.

در وهله اول ، توافق نهایی بر اساس کلیات توافق ژنو که به ایران اجازه داشتن غنی سازی تا حد 5/3 درصد را می دهد ، به وضعیت ایران به عنوان کشوری با توانایی گریز هسته ای رسمیت می دهد.

جامعه بین المللی با به رسمیت شناختن بالفعل (دو فاکتو) حق ایران برای چرخه کامل سوخت هسته ای ، ایران در جمع کشورهای هسته ای مانند آلمان ، ژاپن ، هلند و برزیل قرار خواهد داد.

تمامی این کشورها برنامه های هسته ای صلح آمیز پیشرفته و وضعیت جهان اولی دارند و اگر بخواهند می توانند بسادگی سلاح هسته ای تولید کنند.

این امر موجب تقویت قابل ملاحظه پرستیژ بین المللی ایران می شود و می تواند به عنوان پیشی گرفتن از ترکیه عضو جی-20 و ناتو محسوب شود.

نه تنها پذیرش جهانی برنامه هسته ای ایران تلاش این کشور برای رهبری منطقه ای را تقویت می کند، بلکه کاهش و در نهایت لغو تحریم های اقتصادی علیه ایران می تواند موجب از قفس بیرون آمدن ˈببر پارسیˈ شود.

جمعیت بزرگ و تحصیل کرده ایران بعلاوه جمعیت ایرانیان ثروتمند خارج از کشور و ثروت های بزرگ اقتصادی این کشور می تواند موجب یک شکوفایی اقتصادی در ایران شود. ایران هم اکنون از حیث جمعیت ، تولید ناخالص داخلی و قدرت نظامی نزدیک به ترکیه است.

ایران رها شده از تحریم ها و انزوای جهانی می تواند بسادگی ترکیه ، عربستان سعودی و اسرائیل را به چالش بکشد و بار دیگر جایگاه خود را به عنوان قدرت برتر خاورمیانه به دست آورد.

شاید دورنمای وخیم تر - هر چند نامحتمل - برای ترکیه نزدیکی بیشتر ایران به غرب و بخصوص آمریکا باشد. احتمال این امر در حال حاضر اندک به نظر می رسد. با این حال برخی تحلیلگران مانند ˈولی نصرˈ مشاور سابق باراک اوباما گمانه زنی می کنند که حل و فصل مناقشه هسته ای می تواند راه را برای گرمای بیشتر در روابط ایران با آمریکا و اروپا هموار سازد.

بطور حتم علاقه زیادی به بخش انرژی ایران بخصوص در اروپا وجود دارد . چندین کشور اروپایی بخصوص آلمان نیز مشتاق افزایش صادرات خود به ایران هستند. هرگونه پیش بینی بازگشت روابط ایران با غرب به دهه 1970 در حال حاضر بسیار زودهنگام است اما ایجاد چنین آشتی و نزدیکی بین ایران و غرب می تواند ارزش مشهود ترکیه را برای آمریکا و اروپا به شدت مخدوش کند.

ترکیه این اواخر موقعیت خود را تضمین شده محسوب کرده و اغلب خطاب به متحدان غربی خود درباره اقتصاد رو به رشد و قدرت دیپلماتیک خود داد سخن داده ، و از غربی ها به دلیل سیاست های آنها به شدت انتقاد کرده است. اما رفتار بدخلق ترکیه با متحدانش از جمله محکوم ساختن اتحادیه اروپا ، دلبری کردن از سازمان همکاری شانگهای و اتحادیه گمرکی اوراسیا و قرارداد بالقوه خرید موشک از چین ، موجب شده که بسیاری در واشنگتن، بروکسل و حتی آنکارا درباره تعهد ترکیه نسبت به تمایل به غرب ابراز تردید کنند. ناآرامی داخلی ناشی از اقتدارگرایی فزاینده دولت ترکیه و اتهام های اخیر مبنی بر فساد جدی در راس حزب حاکم ترکیه نیز به مسائل کمک نکرده است.

توافق امضا شده در ژنو ممکن است در نهایت نعمت بزرگی برای ترکیه باشد که بازار بزرگی را در شرق این کشور می گشاید و تنش ها را بین بزرگترین متحد و بزرگترین همسایه ترکیه کاهش دهد اما این احتمال وجود دارد که چنین توافقی موجب ارتقای ایران به عنوان یک رقیب بزرگ ترکیه برای قدرت منطقه ای و نفوذ جهانی شود. رهبران ترکیه از این پس دیگر نباید تصور کنند که آنها تنها فروشنده بازار هستند و باید در نظر داشته باشند که اگر آنها دوستان بالقوه دیگری در منطقه دارند ، آمریکا و اروپا نیز دوستان بالقوه دیگری در منطقه دارندˈˈ.

2929