لبنان؛ قربانی شکست تروریسم در سوریه و عراق

ششم بهمن ماه خبرگزاری «الجزیره» قطر، به بیانیه تازه گروه تندرو موسوم به «جبهه النصره» اشاره کرد که در آن آمده بود «تمامی پایگاه های حزب الله (در لبنان) مورد هدف ما قرار خواهند گرفت و بهتر است سنی ها از نزدیک شدن به مکان هایی که حزب الله حضور دارد خودداری کنند».

این گروه وابسته به القاعده، تمام مکان های متعلق به حزب الله را به عنوان «اهداف قانونی خود» معرفی کرد.

این بیانیه جبهه النصره سه روز پس از انفجار خودروی بمبگذاری شده در حومه جنوبی بیروت صادر شد؛ عملیاتی انتحاری که چندین کشته و زخمی بر جای گذاشت و جبهه النصره مسوولیت آن را پذیرفت.

این گروه همچنین مسوولیت بمبگذاری بیست و ششم دی ماه در شهر «هرمل» در شرق لبنان را نیز بر عهده گرفته است.



**مروری بر پیشینه جبهه النصره

--------------------------------------------

جبهه النصره یک گروه تروریستی است که گمان می رود در میانه سال 2011 میلادی (نیمه اول 1390 خورشیدی) و به کمک گروه موسوم به «حکومت اسلامی عراق» تشکیل شد و گروهی فراگیر است که شاخه های گوناگونی مانند گروه «القاعده در عراق» را در بر می گیرد. این گروه در ژانویه 2012 م. ( دی ماه 1390خ.)اعلام موجودیت کرد و از آن زمان به یکی از تاثیرگذارترین گروه های شورشی بدل شده است.

جنگجویان این گروه در 11 استان از 14 استان سوریه- به ویژه در ادلب، حلب و دیرالزور- فعالیت دارند. هم اکنون نیز مناطقی در شمال سوریه در تصرف آنان است.

در آوریل 2013م. (فروردین 1392خ.) «ابوبکر البغدادی» رهبر حکومت اسلامی عراق، پیوستن گروه خود با جبهه النصره و ایجاد «حکومت اسلامی عراق و شام» را اعلام کرد. با این حال، «ابومحمد الجولانی» رهبر جبهه النصره، به سرعت این حرف را رد و بر وفاداری خود به رهبری اصلی القاعده یعنی «ایمن الظواهری» تاکید کرد. از آن زمان، جبهه النصره و حکومت اسلامی عراق و شام به عنوان دو گروه جدا فعالیت می کنند و تعداد زیادی پیکارجوی خارجی به گروه دوم پیوسته اند (1).



**جبهه اسلامی و حضور داعش و النصره در عراق و لبنان

---------------------------------------------------------------------

تشکیل «جبهه اسلامی» متشکل از هفت گروه معارض در بیست و دوم نوامبر (یکم آذر 1392) را می توان نقطه عطفی در جنگ سوریه دانست. پراکندگی نیروهای معارض در عرصه های میدانی گوناگون باعث شد برخی گروه های تروریستی برای انسجام بیشتر و برد عملیاتی وسیع تر، در یک گروه واحد گرد هم آیند.

همچنین موفقیت های ارتش در کنترل مناطق حساسی چون ریف دمشق، حلب، حمص و ادلب باعث شد گروه های معارض به فکر تجدید قوا بیفتند. این امر همراه بود با اقدام های خشونت آمیز گروه هایی چون دولت اسلامی شام و عراق (داعش) و جبهه النصره. این دو گروه هرگونه همراهی و همکاری با گروه های دیگر را نفی می کنند.

بنابراین، به نظر می رسد برخی برای ایجاد هماهنگی بین گروه های معارض و حذف گروه هایی که زیر کنترل نیستند یا قدرت اندکی در عرصه عمل دارند، سعی کردند از ادغام برخی گروه های معارض در یک گروه واحد حمایت کنند. از این تاریخ به بعد، تمرکز حمله های جبهه النصره در مناطق مرزی با لبنان بوده و حمله های گاه و بیگاه به درون لبنان را شاهد هستیم. همزمان، گروه داعش نیز به سمت مرزهای سوریه با عراق و داخل عراق متمایل می شود.

بر این اساس می توان گفت که به نظر می رسد نوعی تقسیم نیرو و محیط عملیاتی بین گروه داعش، جبهه النصره و جبهه اسلامی شکل گرفته است. در این چارچوب، سه حوزه لبنان، عراق و سوریه به یکدیگر می پیوندند و بحران سوریه به عراق و لبنان منتقل می شود. در چنین فضایی است که ما شاهدیم بمبگذاری ها و عملیات انتحاری در لبنان گسترش می یابند. همزمان نیز، حضور داعش در عراق گسترده تر می شود.



**لبنان؛ قربانی ناکامی تروریست ها در سوریه و عراق

-------------------------------------------------------------------

موفقیت های روز افزون ارتش سوریه در عرصه میدانی باعث شد فشار بر 2 کشور لبنان و عراق افزایش یابد. بر همین پایه، جبهه النصره عملیات خود را در لبنان گسترش داد و گروه داعش نیز به حمله ای گسترده به استان «الانبار» عراق دست زد.

با نزدیک شدن به زمان برگزاری نشست ژنو2، تلاش های این سه گروه برای کسب پیروزی های میدانی در برابر بشار اسد و پشتیبانان منطقه ای آن افزایش یافت اما شکست این راهبرد اختلاف های گسترده ای را بین گروه های مخالف داخل و خارج برای شرکت در نشست ژنو2 ایجاد کرد؛ اختلاف هایی که باعث شد برخی گروه های مخالف در ژنو2 شرکت نکنند.

تاکنون بیشتر تلاش های این سه گروه تروریستی با شکست روبرو شده است؛ حمله به استان الانبار با واکنش شدید دولت عراق، محکومیت از سوی کشورهای دیگر مانند ایالات متحده آمریکا و همچنین هم پیمانی عشایر استان با ارتش همراه بود، در سوریه نیز ارتش همچنان دست بالا را دارد و گروه های معارض هر روز از بخش های بیشتری از خاک سوریه عقب نشینی می کنند.

اما وضع لبنان به گونه ای دیگر است. بی ثباتی سیاسی در این کشور و نبود دستگاه امنیتی قوی به دلیل اختلاف بین گروه های سیاسی موجود و ماه ها به تاخیر افتادن تشکیل دولت، فضای عملیاتی بازتری را در اختیار گروه های تروریستی به ویژه جبهه النصره قرار داده است.

جبهه النصره یکی از دلایل اصلی موفقیت بشار اسد برای رویارویی با معارضان را حضور حزب الله لبنان در خاک سوریه و جنگ آنان علیه معارضان می داند و بر همین پایه سعی دارد با حمله به مناطق در اختیار این گروه در لبنان و اقدام به انجام عملیات خرابکارانه و دهشت افکنانه، هزینه های سیاسی را برای حزب الله افزایش دهد.

بنابراین می توان گفت ناکامی تروریست ها در سوریه و عراق باعث شده است آنان دامنه فعالیت خود را در لبنان گسترش دهند. عامل اصلی این اقدام نیز وضع شکننده سیاسی در این کشور و نبود قدرت مرکزی مقتدر است.

توافق های آغازین برای تشکیل دولت قانونی با حضور همه نیروهای لبنانی از جمله حزب الله را نیز باید عامل دیگری در تلاش جبهه النصره برای حمله به اهداف مرتبط با این گروه در لبنان دانست. تلاش برای حذف یا درگیر کردن حزب الله در کشمکش های داخلی یکی از اهدافی است که به نظر می رسد جبهه النصره و پشتیبانان آن دنبال می کنند.

از سوی دیگر، صدور بیانیه هایی برای تهدید نیروهای حزب الله و حامیان آن نشان از فرافکنی این گروه و موفق نشدن آن در دستیابی به اهداف خود دارد. بنابراین این گروه سعی دارد با صدور چنین بیانیه هایی و انجام عملیات بمبگذاری در برخی مناطق شیعه نشین، ترس و دهشت را در لبنان همه گیر کند.



منابع:

1-www.bbc.co.uk/persian/world/2014/01/14



گروه تحقیق و تفسیر خبر

پژوهش**م.ج**1961**1358