اوکراین و احتمال انقلاب رنگی دیگر

پس از موفقیت دولت اوکراین در پایان دادن به تظاهرات خیابانی مخالفان از اواخر نوامبر تا اوایل سال جاری میلادی که با درگیری و خشونت همراه بود، آتش ناآرامی ها در این جمهوری شوروی سابق بار دیگر از اوایل هفته گذشته شعله ور شد و حمایت رسانه ای غرب به آن دامن زد.

حضور سناتورجان مک کین جمهوری خواه و سناتور مورفی از دمکرات های آمریکا در بین معترضان مخالف دولت اوکراین درتظاهرات سال جدید میلادی، تحلیلگران مسایل سیاسی را بر آن داشت که از دخالت و حمایت مالی و رسانه ای غرب از مخالفان دولت این کشور پرده بر دارند.

با توجه به حضور کاچینسکی نخست وزیر پیشین لهستان و نیز میخاییل ساکاشویلی رییس جمهوری پیشین غرب گرای گرجستان به عنوان عاملان شناخته شده انقلاب رنگی در بین معترضان اوکراینی می توان به خوبی ریشه های تظاهرات خشونت بار علیه دولت این کشور را به خوبی دریافت.



** نگاهی به انقلاب نارنجی 2004

شروع غافلگیرکننده ناآرامی ها در اوکراین در شرایطی که همگان انتظار آرام شدن اوضاع در سال جاری را داشتند، موجب شد که تحلیلگران سیاسی بار دیگر از احتمال وقوع انقلاب رنگی دیگری در این جمهوری شوروی سابق سخن بگویند که از نوامبر۲۰۰۴ تا ژانویه ۲۰۰۵ در قالب تظاهرات روزانه معترضان غرب گرا دامن این کشور را فرا گرفت و در نهایت به تجدید انتخابات ریاست جمهوری انجامید.

درآن مقطع زمانی بلافاصله بعد از پایان انتخابات ریاست جمهوری در سال ۲۰۰۴ با حمایت مالی و رسانه ای غرب ادعا شد که در انتخابات فساد گسترده مالی، ارعاب و تهدید رای دهندگان و تقلب مستقیم انجام گرفته است.

کی یف، پایتخت اوکراین کانون اعتراضات روزانه هزاران تظاهر کننده شد و در سراسر کشور تحصن و اعتصاب عمومی توسط جنبش های تحت پوشش سرویس جاسوسی غرب سازمان یافت.

موضوع مسمومیت ویکتور یوشچنکو نامزد مورد حمایت غرب درانتخابات ریاست جمهوری درجریان مبارزات انتخاباتی و متهم کردن ویکتور یانوکوویچ رقیب سرسخت روسوفیل وی در این قضیه آتش انقلاب نارنجی اوکراین را بر افروخت.

پس از شش روز تظاهرات حامیان یوشچنکو، پارلمان این کشور تحت فشار غرب نتیجه انتخابات ریاست جمهوری را که یانکوویچ نامزد مورد حمایت روسیه را برنده اعلام می کرد، مخدوش و ملغی اعلام کرد و با برگزاری دوبارهٔ انتخابات که با فشار ناظران داخلی و بین المللی تحت حمایت غرب همراه بود، ویکتور یوشچنکو با کسب ۵۲ درصد آرا قدرت را در دست گرفت.

انقلاب نارنجی اوکراین مقدمه انقلاب رنگی در دیگر جمهوری های شوروی سابق بود که پس از اوکراین در گرجستان و سپس در قرقیزستان اجرا شد و در تفلیس تا سال گذشته میلادی دوام یافت.



**دور جدید ناآرامی های کی یف در سال جدید

به گزارش ایرنا دور جدید ناآرامی های اوکراین که یکشنبه هفته قبل با تظاهرات آرام 80 هزار نفری مخالفان در میدان استقلال کی یف به عنوان پاتوق سیاسی معترضان مخالف دولت آغاز شد با جدا شدن گروهی افراطی مجهز به چوب های دارای سنبله فلزی و رویکرد تهاجمی آنان به نیروهای پلیس حاضر در محل وارد مرحله تازه ای شد.

عملکرد معترضان اوکراینی در مواجهه با پلیس و تخریب اموال عمومی و تلاش آنان برای تصرف ساختمان های پارلمان و دولت در کی یف و استفاده از گلوله های دودزا این گمانه را در بین تحلیلگران و مقام های سیاسی اوکراین دامن زد که ناآرامی های جاری این کشور ریشه های مداخله جویانه غربی دارد.

تظاهرات معترضان مخالفان دولت اوکراین در اصل از اواخر نوامبر پارسال در اعتراض به خودداری ویکتور یانکوویچ رییس جمهوری این کشور از امضای عضویت وابسته با اتحادیه اروپا و تلاش برای تعمیق مناسبات اقتصادی و تجاری با روسیه آغاز شد و معترضان از آن زمان میدان ˈاستقلالˈ در قلب پایتخت را به اشغال خود در آورده اند.

در شرایطی که معترضان در ابتدا تنها به تعلیق تصمیم دولت این کشور برای امضای موافقت نامه عضویت وابسته با اتحادیه اروپا اعتراض می کردند، ناآرامی ها رفته رفته بیشتر رنگ و بوی ضد دولتی گرفت.

گزارش های منتشر شده حاکی است که دولت اوکراین به دنبال مذاکره با رهبران مخالفان برای برون رفت از بحران سیاسی فزاینده در این کشور است، اما رهبران مخالفان با حمایت غرب تنها شرط پایان دادن به اعتراضات خشونت آمیز را برگزاری انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری و پارلمانی اعلام کرده اند؛ مطالبه ای که دولت اوکراین با آگاهی از منشا اصلی طرح آن هرگز حاضر به اجابت اش نخواهد شد.

از سوی دیگر چند دور مذاکرات رهبران مخالف دولت و مقام های ارشد دولتی این کشور با حضور شخص ویکتور یانکوویچ رییس جمهوری اوکراین به دلیل پافشاری معترضان مبنی بر لزوم برگزاری انتخابات زودهنگام تاکنون بی نتیجه بوده است.

با وجود اینکه یانکوویچ برای تلطیف بحران سیاسی حاکم بر اوکراین به رییس شورای امنیت و دفاع ملی این کشور دستور داده است که کار گروهی متشکل از وزرا و مقام های دولتی برای یافتن راهکارهای برون رفت از بحران سیاسی این کشور تشکیل دهد، اما این امر از شدت رویارویی معترضان با نیروهای امنیتی و پلیس نکاسته است.

وزارت کشور اوکراین نیز در مقابل اعلام کرده است قصد دارد پرونده جنایی علیه رهبران معترضان که تظاهرات اعتراضی در میدان استقلال کی یف با عنوان ˈمجلس خلقˈ راه انداخته اند، بگشاید.

درهمین حال یاتسنیوک رهبر حزب مخالف ˈسرزمین پدریˈ در سخنرانی خود در جمع معترضان از تدوین برنامه عمل مخالفان طرفدار الحاق به اروپا در آینده نزدیک خبر داده و مدعی شده است: مجلس نمایندگان اوکراین پس از آنکه اکثریت اعضای آن سه روز قبل به لایحه پیگرد قانونی تهمت و افراط گری رای مثبت دادند، مشروعیت خود را از دست داد.

وی افزود: مجلس نمایندگان اوکراین مشروعیت خود را از دست داده است و به این دلیل ما باید مجلس خودمان را با شرکت نمایندگان مخالف (دولت) تشکیل دهیم.

تظاهرات 80 هزار نفری معترضان اوکراینی یکشنبه هفته قبل در میدان استقلال شهر کی یف در اعتراض به قانونی که آنها ˈقانون سرکوبˈمی خوانند، برگزار شد.

براساس این قانون، تظاهر کنندگان در برخورداری از حقوق شهروندی متحمل محدودیت های بیشتری خواهند شد.

رهبران احزاب مخالف دولت ویکتور یانوکوویچ از شهروندان اوکراینی خواسته بودند در این تظاهرات شرکت کنند. این در حالی است که دولت اعلام کرده است از این پس برگزاری هر گونه تظاهرات تا هشتم مارس در کی یف ممنوع است.

پارلمان اوکراین روز پنجشنبه دو هفته قبل علاوه بر لایحه بودجه 10 لایحه دیگر از جمله اعمال محدودیت در برگزاری تظاهرات نیز به تصویب رساند.

مخالفان که به علت تصمیم ویکتور یانوکوویچ، رییس جمهوری این کشور در لغو توافق مهم با اتحادیه اروپا، تقریبا دو ماه علیه دولت اعتراضات گسترده خیابانی برپا می کردند، این تصمیم پارلمان را نوعی ˈقدرت رباییˈ توصیف کردند.

براساس قانون جدید که با 235 رأی 450 عضو پارلمان اوکراین به تصویب رسید، محاصره ساختمان های دولتی حداکثر تا پنج سال حبس در پی خواهد داشت.

این قانون همچنین روند تعقیب و مجازات نمایندگان پارلمان را تسهیل و آسان کرده است.

علاوه بر این طبق قانون جدید معترضانی که ماسک به چهره بزنند یا کلاه ایمنی بر سر بگذارند، جریمه یا بازداشت خواهند شد. پخش هرگونه تهمت و افترا در شبکه اینترنت نیز ممنوع بوده و افراد خاطی جریمه شده یا به حبس تأدیبی تا مدت یکسال محکوم خواهند شد.

جناح مخالف دولت اوکراین در پارلمان، تصویب این لوایح را تنها به نفع منافع دولت این کشور خوانده است.

معترضان مخالف دولت، ویکتور یانوکوویچ رییس جمهوری اوکراین و دولت این کشور را متهم می کنند که برای جلب حمایت روسیه در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری در سال 2015 از امضای موافقت نامه عضویت وابسته با اتحادیه اروپا سر باز زده است.

درمقابل، مقام های دولتی اوکراین نیز می گویند که امتیازات عضویت وابسته در اتحادیه اروپا برای این کشور بسیار ناچیز و درحد یک وام حدود 700 میلیون دلاری است در حالی که زیان اقتصادی ناشی از آن افزون بر10میلیارد دلار می باشد.



** هشدار در مورد وقوع انقلاب رنگی توسط غرب

ادامه ناآرامی های اوکراین و امتناع مخالفان دولت از هر گونه مذاکره با مقام های این کشور با چشم انداز پایان دادن به اعتراضات موجب شد که مقام های اوکراینی و نیز روسیه از تلاش برخی گروه های غربگرا برای راه اندازی انقلاب رنگی در این کشور اروپای شرقی سخن بگویند.

رهبران معترضان مخالف دولت با اتکا به پوشش رسانه ای گسترده ناآرامی های اوکراین با حمایت پشت پرده کشورهای غربی به موازات تشدید درگیری ها در این کشور، پا را از خواسته های قبلی خود مبنی بر برگزاری انتخابات زودهنگام نیز فراتر گذاشته و خواستار استعفای ویکتور یانوکوویچ رییس جمهوری این کشور شدند.

درهمین راستا تارنمای اوکراینیˈکارسپوندت دات نتˈ به نقل از وادیم کولسنیچنکو نماینده پارلمان اوکراین(رادا) از حزب حاکم ˈمناطقˈ اعلام کرد که ˈسازمان های جاسوسی خارجی در پشت پرده اعتراضات ضد دولتی در این کشور قرار دارند.ˈ

کولسنیچنکو همچنین از اقدام پارلمان اوکراین در تصویب قانون محدودسازی اعتراضات به دلیل وجود قوانین مشابه آن در اروپا و آمریکا دفاع کرد.

میخاییل مارگیلوف رییس کمیسیون امور بین المللی شورای فدراسیون روسیه نیز با هشدار به شکل سیر امور در اوکراین اعلام کرد: مطمئنم که همه شواهد و قراین موجود حاکی از تلاش برای انجام کودتا در اوکراین است.

مارگیلوف گفت: معترضان جمع شده در میدان ˈاستقلالˈ کی یف به توقف مذاکرات با مقام های دولتی اوکراین رای دادند. به عبارت دیگر معترضان بر تشدید درگیری ها پافشاری می کنند.

وی افزود: بر این اساس مذاکرات(میان معترضان مخالف دولت و مقام های دولتی) به آشتی منجر نشد. اقدامات اعتراضی ادامه می یابد و با توجه به نزدیکی تعطیلات آخر هفته معترضان اقدامات خود را تشدید خواهند کرد.

مقام پارلمانی ارشد روس با بیان اینکه معترضان نباید برای دولت ضرب الاجل تعیین کنند، اظهار داشت : در این صورت اوضاع وخیم تر می شود.

تشدید ناآرامی ها و تهدید واشنگتن مبنی بر اعمال تحریم های یکجانبه علیه کی یف به بهانه بکارگیری زور علیه معترضان، داد نیکلای آزاروف نخست وزیر اوکراین را نیز در آورد و وی حوادث کی یف را تلاش معترضان مسلح برای انجام کودتا و تغییر حکومت عنوان کرد.

آزاروف که برای پایان دادن به بحران سیاسی کشورش حتی آمادگی دولت خود را برای استعفا به شرط تصویب پارلمان اعلام کرده بود، گفت: تظاهرات در کی یف را نمی توان اعتراضات آرام خواند زیرا شرکت کنندگان در آن از بطری های آتش زا و سلاح سرد و چماق استفاده می کنند.

وی افزود: معترضان مسلح به ساختمان های حکومتی حمله می کنند و چند مقر حکومتی را تحت کنترل در آورده اند.

آزاروف اضافه کرد: در اوکراین شاهد تلاش های سازمان یافته برای تغییر حکومت هستیم و هر کس از این اقدامات حمایت می کند باید بطور صریح اعلام کند که خواهان تغییر حکومت است و پشت سر تظاهرکنندگان آرام پنهان نشود.



** نتیجه گیری

دور جدید ناآرامی های اوکراین و حمایت آشکار غرب از معترضان به بهانه حمایت مسکو از کی یف نشان می دهد که غربی ها به سردمداری واشنگتن همچنان بر طبل انقلاب های رنگی می کوبند و این سیاست مداخله جویانه و توسعه طلبانه را کنار نگذاشته اند.

مرحله تازه بحران سیاسی در اوکراین با ابعاد تازه ای مانند مجهز شدن معترضان به ماسک، سپر و استفاده آنان از کوکتل مولوتف و گلوله های دودزا همراه بود و حمایت همه جانبه غربی ها از افراط گرایان معترض موجب شد که آنان علاوه بر تصرف ساختمان وزارت کشاورزی در پایتخت، مقر سه استانداری درمناطق غربی کشور را نیز که روحیه غربگرایی در آنجا مشهودتر است، اشغال کنند.

شدت درگیری های خشن معترضان با نیروهای امنیتی و پلیس به دلیل دستور ویژه دولت به نیروهای حافظ امنیت برای امتناع از بکارگیری زورهمچنین باعث شد که 250 نیروی پلیس زخمی و روانه بیمارستان ها شوند.

در نهایت می توان گفت که شکل و ماهیت دور جدید ناآرامی های اوکراین از تلاش منسجم و سازمان یافته مخالفان غربگرای دولت این کشور برای برپایی انقلاب رنگی به بهانه خودداری کی یف از امضای موافقت نامه عضویت وابسته با اتحادیه اروپا دارد.

اروپام/518 ** 1064