انتشار جزئیات اجرای توافق ژنو از سوی کاخ سفید

کاخ سفید برای اولین بار رسما خلاصه‌ای از جزئیات فنی توافق هسته‌ای ایران و غرب و طرح اجرایی مورد توافق دو طرف را منتشر کرد.

 بر اساس گزارش دویچه وله، کاخ سفید روز پنج‌شنبه (۲۶ دی/ ۱۶ ژانویه) برای نخستین بار نقشه‌ راه ۳۰ صفحه‌ای حاوی جزئیات طرح اجرای توافق صورت‌گرفته میان ایران و غرب برای رقیق‌سازی ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران در برابر کاهش بخشی از تحریم‌ها را در اختیار نمایندگان و سناتورهای آمریکایی قرار داد.

به گزارش خبرگزاری رویترز٬ این اقدام دولت آمریکا در پی درخواست‌های مکرر نمایندگان کنگره برای شفاف‌سازی پیرامون معامله هسته‌ای با ایران صورت گرفته است. آنچه در اختیار نمایندگان و سناتورها قرار گرفته "برنامه اقدام مشترک" نام دارد و به گفته جی کارنی٬ سخنگوی کاخ سفید٬ معمولا اسنادی از این دست به صورت عمومی منتشر نمی‌شوند.

پیش‌تر خلاصه‌ای از مفاد توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی در اختیار رسانه‌ها قرار گرفته بود و رویترز در گزارشی اختصاصی اعلام کرده بود که ایران قرار است در نخستین روز ماه فوریه اولین قسط ۵۵۰ میلیون دلاری از ۴/۲ میلیارد دارایی‌های بلوکه‌شده خود در بانک‌های خارجی را دریافت کند.

همچنین بر اساس گزارش بی‌بی‌سی فارسی این متن که نسخه ای از آن روز پنجشنبه روی وبسایت موسسه صلح کنگره آمریکا قرار گرفته، نشان می‌دهد در ماه‌های آینده بیش از ۴ میلیارد دلار از دارایی‌های بلوکه شده ایران در قسط‌های ۵۵۰ و ۴۵۰ میلیون دلاری در برابر تعهد ایران به مفاد این توافق به تهران منتقل می‌شود.

هم‌زمان نشانه‌هایی وجود دارد که پس از دیدار چهارشنبه شب (پانزدهم ژانویه) باراک اوباما، رئیس جمهوری با سناتورهای دموکرات کنگره آمریکا، حمایت‌ها از طرح تحریم‌های جدید علیه ایران که توسط تعدادی از سناتورها مطرح شده بود، کاهش یافته است.

اوباما تهدید کرده بود چنین طرحی را در صورت تصویب وتو خواهد کرد.

توافق ژنوکه از آن به عنوان "برنامه اقدام مشترک" یاد می‌شود، در پی مذاکرات ایران و شش قدرت جهانی شامل آمریکا، بریتانیا، چین، روسیه، فرانسه و آلمان در ۳ آذر (۲۴ نوامبر) به دست آمد.

بر اساس متنی از این توافق که پیش تر در رسانه‌ها منتشر شده بود، قرار است ایران به مدت شش ماه بعضی از برنامه‌های اتمی خود را محدود و امکان بازرسی گسترده‌تر را فراهم کند و طرف مقابل نیز از وضع تحریم‌های جدید علیه جمهوری اسلامی ایران خودداری ورزد و از فشار تحریم‌ها در بعضی زمینه‌ها بکاهد.

در متن منتشر شده جدید آمده است که ایران متعهد است پس از انتشار گزارش جدید آژانس بین المللی انرژی اتمی که قرار است روز ۲۰ ژانویه (۳۰ دی) اعلام شود و آخرین جزئیات درباره برنامه هسته ای ایران را مورد اشاره قرار خواهد داد، تمامی فعالیت‌های خود در ارتباط با غنی سازی ۲۰ درصدی را متوقف کرده و هم‌زمان عملیات "رقیق سازی" نیمی از ذخیره اورانیوم ۲۰ درصدی خود را آغاز کند تا جایی که این مواد دیگر قابلیت "غنی سازی مجدد" را نداشته باشند.

پس از پایان دور اخیر مذاکرات کارشناسی ایران و کشورهای ۱+۵ در هفته گذشته (۲۰ دی)، دو طرف از نتایج آن ابراز رضایت کرده‌اند و گفتند در این باره به توافقی رسیده‌اند که باید در پایتخت این کشورها هم تایید شود.

همچنین بنابر این متن، ایران متعهد می شود تا ساخت سانتریفیوژهای جدید را متوقف کند و تلاشی برای جایگزین کردن سانتریفیوژهای جدید با آنها که از کار افتاده اند نکند و بدین ترتیب در پایان شش ماه زمان اجرایی توافق ژنو، ایران ذخیره جدیدی از سانتریفیوژهای جدید نخواهد داشت.

توقف تامین یا سوخت‌رسانی و تکمیل رآکتور اراک؛ توقف تلاش ها برای پیشبرد برنامه هسته ای؛ توقف ساخت مجموعه‌های جدید هسته ای؛ تلاش نکردن برای احداث هرگونه مجتمع فرآوری سوخت و نگاه داشتن فعالیت های غنی سازی در سطح ۵ درصد، از عمده مفاد متن منتشر شده توسط دولت آمریکاست.

در ادامه این متن هم ایران باید متعهد شود که برای شفاف سازی هر چه بیشتر و اثبات اجرایی شد تعهدات اقدام کند و راهکارهای در نظر گرفته شده برای عملی شدن گام به گام این توافق‌نامه را به اجرا گذارد.

در برابر اعضای گروه 1+5 متعهد شده اند: تحریم ها علیه صادرات محصولات پتروشیمی و واردات محصولات مربوط به صنعت خودروسازی ایران را معلق کنند؛ تحریم‌ها علیه خرید و فروش طلا و فلزات گرانبها توسط ایران در بازار جهانی را با شرایطی لغو کنند؛ لغو محدودیت ها برای تامین و واردات قطعات یدکی هواپیماهای مسافربری؛ توقف تلاش‌ها برای کاهش خرید نفت ایران در بازارهای جهانی؛ تسهیل مجاری بانکی و مالی برای انتقال ارز به خارج از ایران و برای مواردی چون ارزهای دانشجویی یا خرید دارو؛ اصلاح ساز و کارهای اتحادیه اروپا در ارتباط با مجوز پرداخت‌ها و گردش مالی و همچنین پرداخت حدود چهار میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار از درآمدهای بلوکه شده ایران در طی شش ماه زمان اجرایی توافق نامه ژنو.

/212 27