روحانی و وعده​اش درباره اقلیت​ها و اقوام

سید صادق روحانی: « کشور عزیز ما، ایران، بوستانی عطرآگین از اقلیم‌ها ،زبان‌ها، ادیان و مذاهب گوناگون است. اکنون که انتخابات سرنوشت‌ساز ریاست جمهوری دوره یازدهم، این فرصت تاریخی را فراهم کرده است؛ اینجانب متعهد و مصمم هستم درصورت کسب رأی اعتماد شما و استقرار دولت تدبیر و امید با اجرای بندهای ده‌گانه زیر، بخشی از فصل حقوق ملت قانون اساسی را که از مهمترین اهداف نظام مقدس جمهوری اسلامی بوده و هست، از شعار به عمل درآورم تا شاهد ایرانی آزاد و آباد، با مشارکت ایرانیان باشیم» این بخشی از بیانیه سوم حسن روحانی در زمان رقابت های انتخابات ریاست جمهوری یازدهم بود.

در ادامه این بیانیه روحانی 10 بند را به عنوان اقداماتی که قول داده است انجام بدهد را آورده که از جمله آن ها می توان به مشارکت عمومی فارغ از زبان و مذهب در مدیریت‌های کلان کشور ، انتصاب نیروهای شایسته محلی در پست‌های مدیریتی مناطق مختلف کشور ، حمایت ،تقویت و تفویض اختیار و واگذاری امور اجرایی محلی ، منطقه‌ای  به آنان ، تدریس زبان مادری ایرانیان (کردی، آذری، عربی و...) بطور رسمی در سطوح مدارس و دانشگاه‌ها و تغییر نگاه امنیتی نسبت به اقوام و فرهنگ‌های ایرانی اشاره کرد. همچنین در این بیانیه آمده است که یکی از معاونین رئیس جمهور برای تحقق این بندها مسئول خواهد شد.

رئیس جمهور در اولین سفر خود به استان خوزستان در جمع مردم این استان به زبان عربی سخنانی را ایراد کرد. وی در سخنرانی عربی خود در اجتماع مردم اهواز گفت: «مردم خوزستان نماد مقاومت، شجاعت و حمایت از ولایت در سال های اخیر بوده اند و صرفنظر از اینکه آنها یک استان ثروتمند هستند همواره پای انقلاب ایستاده اند.» روحانی به مفاخر عرب هم اشاره کرد و گفت:« در طول تاریخ خوزستان شخصیت های بی نظیر علمی و مذهبی را به ایران اسلامی معرفی کرده است که از آن جمله می توان به علی ابن مهزیار اهوازی و دعبل خزاعی شاعر بزرگ اهل بیت و ابو نواس اهوازی اشاره کرد که از دامان همین مردم معرفی و خدمات بی نظیری به اسلام و مذهب تشیع ارایه کردند.»

روحانی با مردم عرب خوزستان به عربی سخن گفت و خواست نشان دهد که بر وعده ای که پیش از انتخابات داده است هنوز ایستاده​ است. اما رئیس دولت یازدهم تاکنون چه اقداماتی در این باره انجام داده است؟ شاید مهمترین اقدام روحانی برای تحقق این وعده انتصاب حجت الاسلام علی یونسی به عنوان دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقلیت ها باشد. این یکی از همان بندهایی بود که در بیانه​ای آمده بود. یونسی از زمان انتصاب به قومیت​های مختلف کشور سر زده است و در جریان مشکلات آنان قرار گرفته است. وی در سفری که چندی پیش به سیستان و بلوچستان داشت اظهار کرد که " بزودی بخشی از مدیریت های ملی به اقلیتهای قومی و مذهبی کشور و مشخصا ˈبلوچ هاˈ واگذار می شود." در صورتی که این سخن یونسی عملی بشود در حقیقت یکی دیگر از بندهای آن بیانیه محقق شده است. اما به نظر می رسد هنوز تا اجرای کامل آن بیانیه راه زیادی باقی مانده است چراکه هنوز هیچ اقدامی برای تدوین کتب درسی به زبان محلی اقوام صورت نگرفته است و هنوز دروس در مدارس و دانشگاه ها به زبان رسمی یعنی فارسی تدریس می شود.

وعده های روحانی درباره اقلیت​ها تنها جزئی از وعده​های او درباره حقوق فردی ایرانیان بود. روحانی که خود را در انتخابات ریاست جمهور به عنوان یک حقوق دان معرفی کرده بود پس از نشستن بر کرسی ریاست جمهوری بر سخن خود مبنی بر دفاع از حقوق شهروندان ایستاد و به تدوین منشور حقوق شهروندی پرداخت که می توان توجه به حقوق قومیت​ها و اقلیت​ها را بخشی از این اهتمام او دانست. یونسی در دیداری که با اسقف اعظم ارامنه کاتولیک ایران داشت درباره منشور حقوق شهروندی گفت: دولت جدید و به ویژه رییس جمهوری اهتمام ویژه ای نسبت به حقوق شهروندی و حقوق اقلیت ها دارد و با تهیه و انتشار پیش نویس حقوق شهروندی خواهان ارزیابی و دریافت نظرات نخبگان برای اصلاح نهایی آن هستند.

یک بند منشور حقوق شهروندی که توسط دولت روحانی منتشر شده است به اقوام و قومیت ها پرداخته است. در این بند آمده است: احترام به تنوع فرهنگی، مذهبی، زبان و قومی شهروندان تکلیف دولت است. برگزاری و حضور در مراسم مذهبی ادیانی که در قانون اساسی به رسمیت شناخته شدهاند، آزاد است.

روحانی از زمره کسانی بود که با منطق «مشارکت اقوام برای اعتلای ایران» به صحنه انتخابات گام نهاد. پافشاری او بر حقوق اقوام و اقشار مختلف ایرانی خیلی زود به ثمر نشست و این کاندیدای میانه رو توانست آرای جمعیت انبوهی از قومیتها دیگر را از آن خود کند. در پرده دیگر این اتفاق، روحانی در کسوت سیاستمدار حقوقدان ظاهر شد و اعلام کرد که احیای حقوق اقوام و اقلیتها را در سرلوحه امور قرار خواهد داد. نگاهی به نتایج انتخابات ریاست جمهوری یازدهم نشاندهنده این است که روحانی در اکثریت اقلیت​ها و اقوام ایرانی رای بالایی داشته است و تنها در استان های خوزستان، چهارمحال و بختیاری ، کهکیلویه و بویراحمد و قزوین نتوانست رای اول بشود. با این وجود در همین استان​ها هم رای بالایی را کسب کرد. 

/27219