دولت جدید لبنان و گزینه های روی میز

به گزارش ایرنا ، اگرچه از پیشرفت مذاکرات به سوی معادله « 8 – 8- 8 – غنی شده » همزمان با هشدارها سخن گفته می شود اما برخی هنوز باور ندارند که گروه 14 مارس بوی‍ژه جریان المستقبل به ریاست « سعد حریری» متحد اصلی عربستان سعودی در لبنان و حزب نیروهای لبنانی به ریاست « سمیر جعجع» به راحتی به این معادله تن دهند.

گفته می شود که برای شکستن بن بست بحران تشکیل دولت جدید از همه امکانات برای اجرای معادله 8 – 8 – 8 که پخت و پز سیاسی آن انجام شده ، استفاده شده است و براساس آن یک وزیر شیعه میانه رو به سهم رییس جمهوری اضافه می شود که با مشورت و توافق حزب الله ونبیه بری رییس جنبش شیعی امل تعیین خواهد شد و در حوزه وزرای توافقی قرار می گیرد.

طبق اصلی که در لبنان به « مناصفه» معروف است، در مجلس و دولت باید نصف مسیحی و نصف سایر طوایف و مذاهب باشند و برهمین اساس و به موازات تخصیص یک وزیر شیعه به سهم رییس جمهوری ، یک وزیر مسیحی نیز به سهم جریان آزاد ملی به ریاست « میشل عون» تعلق می گیرد تا توازن سهم سیاسی در این کشور برقرار شود.

براساس معادله 8 – 8 – 8 ، 8 کرسی وزارتی به گروه 8 مارس ، 8 کرسی وزارتی به گروه 14 مارس و 8 کرسی باقیمانده به رییس جمهوری لبنان و « ولید جنبلاط» رییس حزب دروزی سوسیالیست ترقیخواه لبنان تعلق می گیرد.

برخی این نظریه رد نمی کنند و بر تلاش های صورت گرفته در این جهت صحه می گذارند اما معتقدند که با شرایط کنونی منطقه و لبنان نباید زیاد خوشبین بود چرا که صحنه سیاسی و امنیتی متلاطم و مواج است و هر لحظه ممکن است همه معادلات برهم بخورد و خیلی سخت است از یک بحران ده ماهه تشکیل دولت براحتی گذر کرد.

روزنامه لبنانی « البناء» در شماره روز چهارشنبه خود نوشت: در حالی که به نظر می رسد تشکیل دولت جدید لبنان بر اساس گزینه های روی میز مراحل پایانی خود را سپری می کند، همچنان ادامه دولت موقت به ریاست « نجیب میقاتی» وجود دارد.

خطرهای امنیتی گسترده ای که در لبنان وجود داشت از جمله انفجار تروریستی هفته گذشته در ضاحیه جنوبی بیروت، تماس ها بین سیاستمداران گروه 8 مارس با «ولید جنبلاط» رییس حزب دروزی سوسیالیست ترقیخواه برای برداشتن موانع تشکیل دولت افزایش یافت.

روزنامه لبنانی «البناء» در شماره روز چهارشنبه خود نوشت: البته با وجود تلاش این محور برای تشکیل دولت فراگیر بر اساس معادله 8-8-8 پیشنهاد شده از سوی جنبلاط که مورد حمایت « نبیه بری» رییس مجلس لبنان قرار گرفته است اما گفته می شود که «میشل سلیمان» رییس جمهور و «تمام سلام» نخست وزیر مکلف بر تشکیل دولتی که آن را بی طرف و یک دست می خوانند ، تاکید دارند.

به نوشته این روزنامه، عربستان سعودی نیز در موضع خود نسبت به حمایت از جریان 14 مارس در تشکیل دولت یکدست تغییری نداده، چرا که مهم ترین خواست آنها کنار گذاشته شدن حزب الله از دولت تمام سلام است.

البته بسیاری از منابع مطلع گفته اند در صورتی که سلیمان و سلام بر اساس موضعی ملی نتوانند دولتی فراگیر تشکیل دهند، تشکیل دولت یکدست کشور را به بحرانی بزرگ سوق خواهد داد.

« میشل عون» رییس حزب مسیحی جریان ملی آزاد هشدار داده است که اجازه نمی دهد دولتی با فریبکاری تشکیل شود و یک دولت موقت دیگر جای دولت موقت کنونی بر سر کار آید.

وی خاطرنشان کرده است که گروه 8 مارس یک دولتی که مانند چک بلامحل باشد را نخواهد پذیرفت و تشکیل این دولت بردن لبنان به لبه پرتگاه سقوط است.

« نبیه بری» رییس جنبش شیعی امل هم حذف لبنان را حذف دست کم نیمی از مردم لبنان خوانده و تاکید کرده است که با این توطئه مقابله می کنند و اجازه تحقق آن را نمی دهند.

میشل سلیمان پیش از این گفته است که اگر توافق در باره ساختار دولت صورت نگیرد ، با تشکیل دولت بی طرف با حضور تکنوکرات ها و افراد غیرسیاسی موافقت می کند.



** شیطنت سیاسی

روزنامه «الاخبار» نیز با اشاره به دیدار نمایندگان حزب الله و جنبش امل با میشل سلیمان نوشت: این دیدار بدون هرگونه توافق یا اختلاف نظری پایان یافت، اما همچنان امید برای تشکیل دولت فراگیر وجود دارد.

این روزنامه با اشاره به اینکه سعد حریری، رییس جریان المستقبل نظر خود را در خصوص معادله 8-8-8 بیان نکرده، آورده است که عربستان همچنان بر کنار گذاشتن حزب الله از هر دولتی اصرار دارد.

به نوشته الاخبار، خروج از بحران تشکیل دولت که تقریبا 10 ماه است ادامه یافته است ، آسان نیست، بویژه اینکه عربستان و جریان 14 مارس در یک سوی میدان هستند و بر تشکیل دولت یکدست بدون حضور حزب الله پافشاری می کنند.

به هرحال بر اساس معادله تعدیل شده 8-8-8، یک وزیر شیعه توسط رییس جمهور و با توافق حزب الله و جنبش امل انتخاب می شود که در ادبیات سیاسی لبنان به «وزیر پادشاه» معروف است و در صورت پذیرش این طرح از سوی جریان 14 مارس، بویژه سعد حریری، در عمل گروه 8 مارس یک سوم از کابینه به علاوه یک وزیر را در اختیار خواهند داشت که به « ثلث بازدارنده» معروف است.

بر اساس قانون اساسی لبنان، ثلث بازدارنده در صورت استعفای دسته جمعی وزرای یک جریان می تواند دولت را سرنگون کند.

الاخبار همچنین نوشت: در ساعات اولیه شب گذشته، منابع نزدیک به میشل سلیمان با انتشار شایعه ای مبالغه آمیز، اعلام کردند که سعد حریری با معادله 8-8-8 موافقت کرده است؛ اما منابع پارلمانی جریان المستقبل در گفت وگو با الاخبار هرگونه آوردن پیام با این مضمون را توسط «نادر حریری» رییس دفتر رییس جریان المستقبل و یا تماس تلفنی سعد حریری با جنبلاط یا سلیمان، تکذیب کردند.



** دولت تا آخر هفته

روزنامه «النهار» نیز با تاکید به اینکه لبنان در مقابل آخرین فرصت ها برای تشکیل دولت فراگیر قرار دارد، نوشته است: تمام سلام در دیدار اخیر خود با میشل سلیمان بر دو نکته تاکید کرده که اولین آن تصمیم قاطع به منظور تشکیل دولت و دوم اینکه در راستای این روند گام های زیادی برداشته شده و اکنون مرحله انتخاب اسامی و توزیع وزارتخانه ها در دولت آتی لبنان است.

به نوشته النهار، دولت آتی بر اساس قواعد سیاسی اما غیر حزبی و معادله 8-8-8 و بدون در نظر گرفتن ثلث بازدارنده تشکیل خواهد شد.

این روزنامه افزود: بر اساس طرح فعلی، یک سهم از وزرای شیعه را رییس جمهور انتخاب کرده و سلیمان هم اکنون پرونده تشکیل دولت را به «فؤاد سنیوره» رییس فراکسیون المستقبل در مجلس لبنان داده تا مشاوره هایی با همپیمانان خود در گروه 14 مارس انجام دهد.

به نوشته این روزنامه لبنانی، کسانی که مساله تشکیل دولت را پیگیری می کنند ، معتقدند که تا پایان هفته جاری احتمال تشکیل شدن دولت وجود دارد که البته این امر در گرو مثبت شدن دیدگاه گروه14 مارس نسبت به گزینه فعلی است.

النهار همچنین نوشت که گروه 14 مارس در انتظار بازگشتن «نادر حریری» رییس دفتر «سعد حریری» رییس جریان المستقبل بوده تا پیام او را در رابطه با معادله فعلی تشکیل دولت با خود بیاورد.

سعد حریری بیش از دو سال است که لبنان را ترک کرده و در تبعیدی خود خواسته میان پاریس و ریاض تردد می کند.



** روزنه ای برای حل بحران

در همین حال روزنامه لبنانی «المستقبل» ارگان جریان المستقبل به ریاست « سعد حریری»نیز به نقل از برخی منابع نزدیک به رییس جمهوری این کشور، نوشت: پذیرش معادله 8-8-8 از سوی نبیه بری تحولی مهم به شمار آمده و روزنه ای برای حل بحران فعلی است و البته نیازمند این است که تمام گروه ها با آن موافقت کنند تا وزارتخانه های مختلف میان گروه های سیاسی تقسیم شود.

المستقبل همچنین با اشاره به دیدار دو روز گذشته سلیمان و سلام، نوشت: در این دیدار در خصوص مواضع نبیه بری و ولید جنبلاط بحث و بررسی شد، اما هیچگونه سخنی در رابطه با اسامی وزرا و وزارتخانه ها به میان نیامده است.

خاورم ** 2024** 1324