سیستم های آبگیری از رودخانه ارس و اثرات رسوب آن بررسی شد

به گزارش روز دوشنبه روابط عمومی دانشگاه تبریز، مجری این طرح گفت: با توجه به موقعیت مرزی رودخانه ارس و وجود اراضی مستعد در حاشیه شمالی استان های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل طرح های توسعه آبی متعددی در این مناطق با احداث ایستگاه های پمپاژ به منظور تحت کشت بردن اراضی منطقه اجرا شده است.

علی حسین زاده دلیر ادامه داد: با توجه به مشکلات هیدرولیکی - رسوبی به وجود آمده در بهره برداری از این طرح ها، بررسی عملکرد طرح ها به منظور ارایه راه حل های بهبود بهره برداری های آتی و استفاده از نتایج آن در طرح های در دست مطالعه و اجرای مشابه ضروری بود.

وی با بیان اینکه در این تحقیق سیستم های آبگیری از رودخانه ارس در محدوده آذربایجان شرقی شامل گلفرج، گردیان، ایری و سیه رود و میسن مورد ارزیابی هیدرولیکی رسوبی قرار گرفت، گفت: براساس نتایج بدست آمده، راهکارهای عملی و مناسب برای رفع مشکلات مدیریت بهره برداری و نگهداری ناشی از وجود مواد رسوبی در این سیستم ها ارایه شد.

حسین زاده دلیر اضافه کرد: ارزیابی عملکرد حوضچه رسوب گیر و بررسی خصوصیات رسوب آب ایستگاه ها نشان داد که ذرات رسوبی در تمام موقعیت های ایستگاه از نوع بسیار ریز بوده (به طور تقریبی 90 درصد ذرات وارد شده به آبگیر، قطری کمتر از 07/0 میلی متر دارند) و در شرایط پر رسوب، حوضچه های رسوب گیر عملکرد مطلوبی در حذف رسوب نداشته اند.

استاد دانشگاه تبریز ادامه داد: در این طرح برای هر ایستگاه با توجه به شرایط سازه ای، موقعیت مکانی، شرایط هیدرولیکی و رسوبی راهکارها و تمهیدات عملی پیشنهاد شده است.

حسین زاده دلیر با اشاره به طرح انتقال آب رودخانه ارس به دریاچه ارومیه گفت: نجات دریاچه ارومیه به طور قطع اراده و عزم ملی می طلبد.

وی راهکارهای حل مشکل دریاچه ارومیه را شامل روش های مختلف و در تعامل با یکدیگر دانست که در کنار یکدیگر می توانند مفید باشند.

حسین زاده دلیر انتقال آب رودخانه ارس، انتقال آب رودخانه زاب، لایروبی رودخانه های حوضه آبریز دریاچه ارومیه، تغییر الگوی کشت در منطقه، تبدیل روش های آبیاری سنتی به آبیاری تحت فشار و بارور کردن ابرها را از جمله روش های احیای این دریاچه برشمرد.

وی گفت: انتقال آب حوضه های مجاور دریاچه ارومیه از جمله انتقال آب رودخانه ارس به آبخوان های اطراف دریاچه ارومیه به صورت تغذیه مصنوعی باید انجام شود.

وی یادآوری کرد: در سال های گذشته با بهره برداری غیر اصولی از چاه های عمیق مجاز و پمپاژ غیر مسوولانه آب از حدود 30 هزار حلقه چاه غیر مجاز، سطح آب زیر زمینی در منطقه به شدت پایین رفته است.

به عقیده وی تغذیه مصنوعی علاوه بر احیای آبخوان های منطقه نه تنها از شور شدن آنها جلوگیری می کند بلکه باعث می شود با بالا آمدن سطح آب زیر زمینی در منطقه، دریاچه ارومیه همچون گذشته به عنوان زهکش منطقه عمل کند.

طرح تحقیقاتی ارزیابی سیستم های آبگیری از رودخانه ارس و اثرات رسوب بر سیستم های آبگیری و تاسیسات پمپاز با مشارکت شرکت آب منطقه ای آذربایجان شرقی انجام شده است.

7240/587/245