طرح غنی سازی 60 درصد چه هدفی را دنبال می کند/سنگ بزرگ یا عاملی برای تاثیر گذاری بر مذاکرات؟

محمود عزیزی: نخستین واکنش های رسمی دستگاه دیپلماسی را عباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای داشت لحن عبارت درج شده از عراقچی در خبرگزاری ها نشان می دهد که او و دوستانش در وزارت خارجه با این طرح خیلی موافق نیستند.

عراقچی که  به دانشگاه خبر رفته بود، در واکنش به تصویب این طرح از دو عبارت «برای ما لازم‌الاجرا است» و « ناچار به اجرا هستم.» استفاده کرد تا به زبان بی زبانی از موافق نبودن وزارتخانه مطبوعش با این طرح سخن بگوید و در نهایت کار هم تاکید کند که کار در ست مجلس است.
عراقچی در عین حال برای اینکه از اظهاراتش پیامی به غربی ها منتقل شود این را هم گفت که این ایده‌ای است که در مجلس مطرح شده و «هر چه توسط مجلس تصویب شود و روال قانونی خود را طی کند، برای ما لازم‌الاجرا است و ناچار به اجرا هستیم.»
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای ایران البته جزئیاتی از طرحی را هم اشاره کرد تا نگرانی ها درباره معلق شدن توافق ژنو را از بین ببرد. «تا آنجایی که می‌دانم این طرح مشروط به این است که اگر توافق ژنو اجرایی نشود، تصویب شود.»
طرح الزام دولت به غنی سازی 60 درصدی با بیش از 200 امضاء تحویل هیات رئیسه مجلس شده است. در روزهایی ابتدایی طرح این مساله توسط تعدادی از نمایندگان خبرهایی که درباره تعداد امضاهای این طرح منتشر شده بود دو عدد 60 و 100 امضا بود، اما ظاهرا تعداد نمایندگانی که به این نتیجه رسیده اند پای این طرح هسته ای را امضا کنند، اکثریت مجلس را شامل می شود. عدد 200 امضا برای طرح های این گونه ای آمار خوبی است، هر چند اطمینان آور نیست و اگر تصمیم نهایی مجلس چیز دیگری باشد ممکن است در روز رای گیری در این خصوص رای های موافق، به اندازه ای نباشد که این طرح تصویب شود.
نمونه های طرح های این گونه ای در طرح« قطع رابطه با انگلیس» در مجلس هشتم یا « طرح مسدود کردن تنگه هرمز برای مقابله با تحریم ها» در مجلس نهم هم بار رسانه ای بالایی داشت.آنهایی که بخشی از دیپلماسی را دیپلماسی پارلمانی می دانند، اقدام های این گونه ای را امری برای تامین منافع ملی می خوانند که موجب بالا رفتن توان چانه زنی تیم مذاکره کننده هسته ای می دانند.
مخالفان البته تصویب طرح های این گونه ای را موجب لق شدن پایه توافقی می دانند که هم اکنون به قول وزیر امور خارجه « از ریل خارج شده» است و طرح های این چنینی می تواند منجر به مرگش شود.
سرنوشت آن دو طرح در دو مجلس مختلف، متفاوت بود؛ اولی با تخفیف منجر به «کاهش روابط با انگلیس» شد، آن هم در شرایطی که دولت دهم و شخص محمود احمدی نژاد بدان «موافق نبود» و دومی هم در مرحله رسانه ای باقی ماند و به صحن بهارستان نرسید.
در طرح که دیروز در آخرین ساعات امضایش به 201 مورد رسید،دولت ملزم شده تا برای رفع نیازهای حال و آینده در حوزه صنعت، کشاورزی و کشتیرانی تا 60 درصد غنی سازی انجام دهد.
طبق ماده واحده این طرح و در صورت تصویب، دولت موظف است در راستای حفظ رشد علمی کشور و افزایش و تداوم توانمندی‌های داخلی، مطابق با اصول 152 و 153 قانون اساسی، در صورتی که کشورهای مذاکره‌کننده در موضوع هسته‌ای با ایران 1+5 اقدام به وضع هرگونه تحریم جدید و یا تشدید تحریم‌های قبلی و نادیده گرفتن حقوق هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران نمایند، بلافاصله «اقدام عملی» در خصوص موارد مطروح در این طرح را انجام و هر سه ماه یکبار گزارش آن را به مجلس شورای اسلامی ارائه نماید.غنی سازی 60 دصد مهمترین تاثیرش در کشتی رانی و زیر دریایی ها است.
به دنبال رسانه ای شدن این خبر، روزنامه لس انجلس تایمز نوشت در این خصوص نوشت:«بیش از یک سوم نمایندگان مجلس ایران لایحه شتاب دادن به برنامه های هسته ای در صورت اعمال تحریم های جدید علیه این کشور را امضا کردند.»
این روزنامه ارائه این طرح را « اقدام به ظاهر تلافی جویانه» خوانده است. اقدامی در برابر طرح 26 نماینده این کشور لایحه تحریم های جدید را امضا کرده اند که در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات، آن را اعمال خواهند کرد. با وجود درخواست اوباما برای تصویب نشدن طرح جدید در کنگره این کشور، ظاهرا کسی تا کنون موفق به متوقف کردن این لایحه نشده است و نمایندگان ارشد دموکرات از جمله سناتور چارلز شومر از نیویورک، سومین سناتور دموکرات ها در سنا، از آن حمایت کرده اند.
تقابل دو پارلمان ایران و آمریکا و زمینه چینی برای بالا بودن دست در مذاکرات کارشناسی ترفندی است که اجرایی شدنش بی تعهدی را متوجه دولت های وقت روحانی و اوباما نمی کند.
صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی هم در یک برنامه تلویزیونی به این موضوع تاکید کرد که «ما حق خودمان می دانیم تا به هر درجه ای از غنی سازی جلو برویم .»
او برای تائید صحبت هایش اشاره ای به اساسنامه آژانس کرد و گفت که ما از هیچ حقی که در ان پی تی و اساسنامه آژانس برای اعضا تعیین شده است قصد عدول نداریم و ضمنا گفته ایم به تعهداتمان پایبندیم .»
رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه غنی سازی حق ماست و اینکه اکنون غنی سازی 20 درصد را در این 6ماه کنار می گذاریم اقدامی داوطلبانه است، افزود: ما حق خودمان می دانیم تا به هر درجه ای از غنی سازی برویم .
اظهارات صالحی نشان می دهد ایران در صورتی که دولت و مجلس به اجماع در خصوص حرکت به سمت غنی سازی 60 درصد برود، چندان مشکلی ندارد . آمار ارائه شده از سوی وی در خصوص نسل جدید سانتر فیوژ ها نشان می دهد که ایران به این حوزه تلسط یافته است.
صالحی با تاکید بر اینکه «در تولید سانتریفیوژهای جدید هیچ چیز برای ما غامض و مجهول نیست»، خبر داده است که ایران ۱۰۰۰ سانتریفیوژ نسل دوم نصب کرده اما گاز تزریق نکرده است. دلیل این اقدام را هم رئیس سازمان انرژی اتمی به علت مذاکراتی می داند که در مرحله انجام است و ایران با آژانس و 1+5 توافق هایی کرده که نمی خواهد بر خلاف آمریکایی ها پیمان شکن باشد.
غنی سازی جدید برای ایرانی ها با این عبارات صالحی که «کاملا مسلط هستیم و فقط زمان می خواهیم » نباید چندان کار مشکلی باشد چرا که او می گوید آلان سانتریفیوژی که به تولید انبوه رسانده ایم غیر از نسل یک و نسل دو است که 1000 تای آن را نصب کرده ایم. این تعداد نسل 3 و 4 سانتر فیوژ های ایرانی است که هم اکنون در مرحله تست هستند و هنوز به انها گاز تزریق نشده است.

45212