آلمان و سومین دور صدراعظمی مرکل

بیست و ششم آذرماه مجلس آلمان (بوندستاگ) با 462 رای مثبت نمایندگان سه حزب دموکرات مسیحی، سوسیال دموکرات و سوسیال مسیحی در مقابل 150 رای مخالف و 9 رای ممتنع به صدر اعظمی دوباره «آنگلا مرکل» رای داد.

آلمان پس از جنگ دوم جهانی برای سومین بار شاهد آغاز کار یک دولت برآمده از ائتلاف دو حزب بزرگ این کشور یعنی اتحاد مسیحی و سوسیال دموکرات است.

حزب محافظه کار دموکرات مسیحی مرکل توانست در انتخابات سی و یکم شهریور ماه سال جاری بهترین نتیجه خود را طی دو دهه گذشته کسب کند اما این نتیجه برای تشکیل یک دولت مستقل کافی نبود و مرکل مجبور شد تا با حزب سوسیال دموکرات، دولت ائتلافی تشکیل دهد که از آن به عنوان «ائتلاف بزرگ» یاد می شود.

سه ماه پس از انتخابات مجلس آلمان و پیروزی اتحاد احزاب مسیحی سرانجام با تایید اعضای حزب سوسیال دموکرات تمامی موانع برای تشکیل دولتی ائتلافی به رهبری آنگلا مرکل فراهم شد.

در مجلس آلمان پنج حزب حضور دارند و مخالفان مجلس را دو حزب سبزها و چپ آلمان تشکیل می دهند.

در انتخابات شهریورماه، تصور انتخاب دوباره مرکل ناممکن بود؛ زیرا هر دو نامزد سمت صدر اعظمی، آنگلا مرکل و پیر اشتاین بروک، در جریان مبارزه های انتخاباتی خود بارها تشکیل چنین ائتلافی را شکست خورده دانستند.

در مبارزه های انتخاباتی، خانم مرکل شریک دولت آینده خود را همچنان حزب کوچک دموکرات آزاد اعلام کرد؛ حزبی که از جمله چهره های مهم آن «گیدو وستروله» وزیر امورخارجه آلمان، است.

«اشتاین بروک» نامزد سوسیال دموکرات ها، مانند دیگر رهبران این حزب قول داده بود در صورت پیروزی در انتخابات، با حزب سبزها یک دولت ائتلافی را تشکیل دهد.

در هر انتخابات آزاد، یکی از عوامل اصلی و البته سرنوشت ساز، رای دهندگان هستند. حزب دموکرات آزاد که قرار بود در ائتلاف با خانم مرکل باقی بماند، برای نخستین بار از کسب حد نصاب ورود به مجلس محروم ماند و امکان ورود به دولت برای این حزب به کلی از میان رفت.

حزب سبزها برخلاف انتظار با کاهش توجه رای دهندگان روبرو شد و رای های حزب سوسیال دموکرات به آن اندازه نبود که این دو حزب توانایی تشکیل دولت داشته باشند.

در آن سوی معادله، اتحاد مسیحی هر چند از نظر تعداد، بیشترین آرا را نصیب خود کرد و خانم مرکل به عنوان پیروز انتخابات جشن گرفت اما تجزیه و تحلیل های نهایی نشان داد صدراعظم آلمان برای تحقق دور سوم دولت خود در برابر یک بن بست قرار گرفته است.

اما در نهایت روز سه شنبه، بیست و ششم آذرماه بیشتر نمایندگان مجلس به دولت آینده خانم آنگلا مرکل رای آری دادند.

پارلمان آلمان در مجموع 631 نماینده دارد که شمار نمایندگان سه حزب ائتلاف در مجموع 504 نفر است. مرکل نیاز به 316 رای موافق داشت که اکثریت مطلق سه حزب در همان رای گیری اولیه سرنوشت دولت را با462 رای موافق رقم زدند.



** تثبیت قرارداد ائتلاف بزرگ و شروع دولت سوم مرکل

----------------------------------------------------------------------

روز دوشنبه بیست و پنجم آذرماه، رهبران اتحاد مسیحی و سوسیال دموکرات طی مراسمی سند قرارداد ائتلاف بزرگ را امضا کردند و فردای آن روز مجلس آلمان خانم مرکل را به عنوان صدراعظم جدید برگزید. سپس آنگلا مرکل و وزیران کابینه سوم او با ادای سوگند کار خود را آغاز کردند.

این امر هنگامی امکان پذیر شد که سه ماه پس از انتخابات و طرح ابتکاری سوسیال دموکرات ها مبنی بر پذیرفتن محتوای قرارداد ائتلاف بزرگ، موافقت سه چهارم اعضا را به دست آورد و به این ترتیب، آخرین مانع بر سر راه تشکیل دولت از میان برداشته شد.

برخی کارشناسان بر این باورند که حزب سوسیال دموکرات طی چانه زنی های طولانی با مرکل و حزب سوسیال مسیحی، موفق شده است بیشترین خواسته های اصلی خود را چه از نظر محتوا و چه به دست آوردن وزارتخانه های کلیدی به حریف خود در این ائتلاف بقبولاند.



** کابینه سوم و جنجال برانگیز مرکل

---------------------------------------------------------

تشکیل «ائتلاف بزرگ» شامل سه حزب دموکرات مسیحی، سوسیال دموکرات و سوسیال مسیحی، عرصه را بر مخالفان تنگ کرده است. احزاب کوچک تر در پارلمان آلمان نگران هستند که برخی از امتیازهای پارلمانی آنان از جمله مدت سخنرانی نمایندگان شان، دچار محدودیت شود.

مرکل برای نخستین بار در سال 1384 خورشیدی و سپس در سال 1387 به صدراعظمی آلمان برگزیده شده بود. وی همچنین در سال 1384 ریاست دولت ائتلافی با مشارکت حزب سوسیال دموکرات را برعهده گرفت.

در این پیوند قرار است آنگلا مرکل بیست و هفتم آذرماه در نخستین سفر خارجی خود پس از گرفتن رای اعتماد به پاریس برود و با «فرانسوا اولاند» رییس جمهوری فرانسه، دیدار و گفت وگو داشته باشد.



** فرجام سخن

-----------------------------------------

مرکل در آلمان شرقی کمونیستی رشد یافته است بر همین اساس برخی منتقدان، او را به نداشتن درک واقعی از دموکراسی متهم می کنند و معتقدند برای مرکل مهمترین مساله، ماندن در قدرت است.

برای مثال از زمان بروز بحران اقتصادی در حوزه یورو، صدراعظم آلمان همواره بر اجرای سیاست ها و تدابیر ریاضتی برای بیرون آمدن از بحران حوزه یورو تاکید کرده است. مرکل بارها اعلام کرده است که اجرای طرح های ریاضتی پیشنهاد شده از سوی آلمان، زمینه ساز خروج منطقه یورو از بحران بدهی ها خواهد بود.

وی همچنین معتقد است که نرخ بالای بیکاری در میان جوانان اروپایی بهایی است که دولت های اروپایی باید برای خروج از بحران کنونی بپردازند. مرکل دی ماه سال 1391 در اجلاس «داووس»، برای چندمین بار بر پابرجا بودن سیاست های ریاضتی تاکید و اعلام کرد برای رقابتی کردن فضای اقتصادی در اروپا باید هزینه های کارگری را کاهش داد.

وی همچنین به این موضوع اشاره کرد که اگر سیاست های ریاضتی به طور کامل اجرا نشود، اروپا از رقابت با سایر کشورها و قدرت ها در عرصه جهانی بازخواهد ماند.

اگرچه مرکل از زمان به قدرت رسیدن در سال 1384 توانسته است نقش فعالی در عرصه بین المللی داشته باشد، اما منتقدان معتقدند موضع گیری های غیرقابل انعطاف وی در قبال بحران یورو و حتی در سیاست داخلی، موجب خدشه دار شدن جایگاه آلمان شده است.

به هر روی، به نظر می رسد با تایید آنگلا مرکل توسط «یواخیم گاوک» رییس جمهوری آلمان، راه او برای تداوم سیاست های گذشته در تمامی زمینه ها از جمله سیاسی و اقتصادی فراهم شده است و شنیده ها از این حکایت دارد که مرکل بجز برخی تغییرهای اندک، هیچ قصدی برای تغییر مسیر فعلی ندارد.

تحقیق**م.ک**1961**1358