سوریه؛ کوچه بن بست دیپلماسی عربستان و ترکیه

فرشید سلیمانی
«بحران سوریه از طریق نظامی حل نمی شود بلکه تنها راه حل آن انتخابات بدون پیش شرط در این کشور است» این جمله شاه بیت سخنان مسولان ایرانی در دیدار با « وائل الحلقی » نخست وزیر سوریه ، « نوری المالکی » نخست وزیر عراق و « داود اوغلو » وزیر خارجه ترکیه بود که در یک ماه اخیر به ایران سفر کرده اند. اما دیدگاه جمهوری اسلامی ایران مخالفان سرسختی در منطقه نظیر عربستان سعودی دارد. خبرگزاری « رویترز » امروز به نقل از شاهزاده « ترکی بن فیصل » وزیر اطلاعات سابق عربستان گزارش کرده است :« از نظر من بهترین و موفقیت آمیز ترین راهکار برای پایان بحران سوریه برکناری بشار اسد از قدرت است.»
بررسی پیامدهای هر یک از این دو سناریو می تواند حقانیت دیپلماسی کشورهای منطقه را بیش از پیش مشخص کند. بر اساس اخبار برخی منابع غربی ، ریاض بیش از 30 میلیارد دلار در دو سال گذشته به منظور تجهیز گروه های مخالف دولت مرکزی در سوریه هزینه کرده و تمام مساعی خود را باتفاق ترکیه برای براندازی حکومت اسد بکار بسته اند . اما امروز شاهزاده ترکی الفیصل نیز اعتراف می کند که وضع ارتش آزاد سوریه اسفناک است ولی تاکید دارد ؛ « با این وضع جنگ ادامه دارد و کشتار هم ادامه خواهد یافت ». کاخ نشینان ریاض بنام دفاع از مردم سوریه عملا و به شکل آشکار پای به این کارزار گذاشتند ، متاسفانه نتیجه سیاستشان این شده است که ملت سوریه بخاطر ترس از عوارض جنگ یا آواره شده اند و یا با یک احساس ناامنی نسبت به وضعیت موجود زندگی دهشتناکی را سپری می کنند. اکنون وعده انسان دوستانه آنها برای آینده ، ادامه کشتار و جنایت در سوریه است ! بی آنکه ریاض طرح جایگزینی در چنته برای استقرار صلح و جلوگیری از کشت و کشتار داشته باشد . سرمای بی سابقه دل و دماغی برای صدها هزار آواره باقی نگذاشته است ، اما جهانیان شاهدند که کمک های مالی شیوخ منطقه به دست گروه های تروریستی می رسد ، گروه هایی که کوس رسوایی شان بخاطر فیلم هایی شنیع منتشر شده از آنها در شبکه های اجتماعی ، بلند شده است.
ترکیه، دیگر حامی سرنگونی بشار اسد، در دیپلماسی خود به ترفند زیرکانه تری به منظور اقناع افکار عمومی و کشورهای منطقه مبادرت کرده است. آنکارا بر این محور تبلیغی تاکید دارد که سوریه خط اول مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی است اما بشار اسد بخاطر حوادث سالهای اخیر دیگر مشروعیت لازم را در بین شهروندان سوری ندارد و نمی تواند سد محکمی در برابر خواسته های نامشروع تل آویو باشد. اما این بهانه همسایه شمالی برای آینده سوریه هیچ طرح و برنامه عملیاتی ندارد . وقتی از سیاستمدارانی نظیر داود اوغلو پرسیده می شود پس از کنار رفتن اسد چه اتفاقی باید رخ دهد ؟ می گوید : انتخابات ؛ وقتی سوال می شود که چه کسی باید در غیاب یک حاکمیت انتخابات را برگزار کند ؟ سکوت حکمفرما می شود.
کشورهای منطقه دانسته و ندانسته بازیچه بازی شدند که ابعاد آن در پایتخت کشورهای استعمارگر مشخص شده است . بررسی اخبار ماه های گذشته، این واقعیت تلخ را بیشتر آشکار می کند . آمریکا و انگلیس بنا به دلایلی نظیر استقامت دولت و ارتش سوریه ، تضعیف سوریه به عنوان خط اول مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی به میزان کافی و ترس از روی کار آمدن گروه های تندرویی نظیر القاعده کمک های خود را به مخالفان محدود کرده اند و شرایط کنونی را بدون توجه به مسایل مرتبط با حقوق بشر و انسانیت مطلوب می دانند هر چند ساده لوحانی نظیر شاهزاده بن ترکی فیصل بی محابا به آنها بخاطر قطع کمک ها به ارتش به اصطلاح آزاد سوریه حمله کنند.
جمهوری اسلامی ایران فارغ از روابط استراتژیک و عمیق خود با دولت و مردم سوریه ، استدلال منطقی و قابل اجرایی را در دستور کار قرار داده است. نخست ؛ آتش بس و قطع جنگ به منظور جلوگیری از کشتار مردم بی دفاع. دوم ؛ بازگشت آوارگان سوری و سوم ؛ برگزاری انتخابات آزاد بدون پیش شرط تحت نظارت نهادهای بین المللی.
در جهان امروز کسی نیست که از جنگ دفاع کند. امروز دل هر انسان آزاده ای از وضعیت آوارگان سوری به درد می آید و در نهایت اینکه هیچ منطق و عقل خردمندی نمی تواند بپذیرد در شرایطی که یک دولت مستقر و ارتش سازمان دیده نتواند انتخابات برگزار کند ، گروه های تروریستی که حتی نسبت به اصالت و ماهیت جنگجویان آن تردید است بتواند حتی آرامش برای برگزاری یک همه پرسی سالم را فراهم نماید .

4949