مدیریت مذاکرات ژنو 3

این تحلیلگران علاقه‌مند هستند تا بجای بحث‌های شکلی یا دعواهای رسانه‌ای نحوه و چگونگی مدیریت سیاست خارجی در شرایط کنونی که در حقیقت باید بیانگر کیفیت و نحوه کنترل تهدیدات محیطی بطور عام از هر سو در دراز مدت، حذف تدریجی نقاط قوت و کارت‌های برنده ایران، برنامه‌ریزی اقدامات مورد نیاز برای دو مقوله قبلی، هدفگذاری، تخصیص منابع و تعیین راهبرد برای سیر حرکت سیاست خارجی کشور باشد، به درستی شکافته شود. توصیه بعضی از آگاهان، تحلیلگران و دست اندرکاران سیاسی در زمینه روند و مدیریت دور آتی مذاکرات این است که طراحی‌های راهبردی، سیاسی و نحوه مدیریت مذاکرات بدون توجه به ماهیت سیاست خارجی کشور دنبال نشود و تیم مذاکره‌کننده بجای اجرای پروژه ژنو 3 به تنهائی، از پشتیبانی تمامی اهرم‌های ایران در سیاست خارجی بهره ببرد. ماهیتی که ارتباط تنگاتنگی با تعریف و تبیین وضعیت داخلی کشور و مخصوصا نقاط قوت، ظرفیت منطقه‌ای و جهانی، جابه‌جایی‌های سیاسی و چگونگی موازنه قوا در سطح منطقه، جایگاه جهانی و منطقه‌ای کشور و مسیری که برای طی کردن ترسیم کرده، نوع گرایش اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و یا ترکیبی از آنها که در جهت‌گیری‌های داخلی و نتیجه سیستمی آنها تعیین کننده است، دارد. مجموعه عوامل فوق چارچوب‌هایی برای اعمال مدیریت سیاست خارجی می‌سازد که بعضی جنبه‌های آن دارای اصول ثابت می‌باشند که تغییرناپذیرند. این اصول متشکل از سه عنصر 1- ساختار تحول یافته و غیر سنتی نظام بین‌الملل، 2- ویژگی‌های ژئوپلیتیکی ایران که شامل جغرافیای سیاسی، نظام اقتصادی و فرهنگ عمومی و سیاسی کشور می‌باشد و3- چارچوب حقوقی و فکری ناشی از نظام سیاسی و دولت حاکم است که فضای تعیین‌کننده فکری و رفتاری ایجاد می‌نماید که خود باعث بازتولید نیروی انسانی مخصوص به این ویژگی‌ها برای مدیریت شرایط کنونی می‌شود. درک تاثیر خصوصیات دسته دوم و سوم بر مدیریت سیاست خارجی توسط دولت مردان و نیز تغییر ناپذیری آنها با توجه به واقع‌بینی و تحلیل درست از ویژگی‌های دست اول حائز اهمیت است. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های دنیای کنونی شتاب روز افزون تغییرات است و لازم است در تدوین راهبردهای سیاست خارجی به این عامل توجه ویژه شود. بعنوان مثال مجموعه تحولات خاورمیانه، دلسردی آمریکا از نقش عربستان و ترکیه در قضایای سوریه، اوج گرفتن افراطی‌گری براساس تکیه بر سیاست‌های ضد ایرانی غرب که دور نیست آن روز که دامن خود غرب را نیز بگیرد و شکست آمریکا در معرفی ترکیه به عنوان نمونه یک کشور اسلامی موفق شرایطی برای ایران فراهم کرده که ایران می‌تواند از این ظرفیت‌سازی استفاده کند.

منبع: روزنامه آرمان مورخ 28/8/1392