مکتب منچستر (لیبرالهای کلاسیک)

اصطلاحات مکتب منچستر، سرمایه داری منچستری، منچستریسم و یا لیبرالیسم منچستری به جنبشی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در منچستر قرن نوزدهم ، اطلاق می‌شود. این مکتب ریشه در واقعه …

اصطلاحات مکتب منچستر، سرمایه داری منچستری، منچستریسم و یا لیبرالیسم منچستری به جنبشی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در منچستر قرن نوزدهم ، اطلاق می‌شود.
این مکتب ریشه در واقعه لغو قوانین منع ورود غلات* دارد که توسط ریچارد کوبدن و جان برایت مطرح گردید.
از نظر تئوری، این مکتب بر اساس نوشته های دیوید هیوم، آدام اسمیت و ژان باتیست سه بنا شده است.
سرمایه داری منچستری در واقع پاسخی است در مقابل سیستم غالب اقتصادی (مرکانتالیسم) قرن شانزدهم تا هجدهم در اروپا. مرکانتالیسم میزان موفقیت اقتصادی یک کشور را در صادرات گسترده و در عین حال واردات محدود کالا می دانست. در آغاز قرن نوزدهم تجارت در انگلستان تحت کنترل محدودیتهای وارداتی، قیمتهای سقف تعییین شده و سایر دخالتهای دولت بود، که این امر منجر به کمبود کالا، مشخصا ذرت (گندم) در بازارهای انگلیس شده بود.
لیبرالهای منچستری استدلال می کردند که تجارت آزاد موجب برابری بیشتر در جامعه شده و کالاهای اساسی را در دسترس همگان قرار می دهد.
چهره های شاخص این مکتب کوبدن و برایت علاوه بر طرفداری از تجارت آزاد، مخالف رادیکال جنگ و امپریالیسم، طرفدار روابط صلح آمیز میان مردم بودند. منچستریسم باوری بود از روابط آزادانه و مبنی بر رضایت میان افراد و گروهها در تمامی سطوح. تلاشهای کوبدن در جهت پیش برد تجارت آزاد بر اساس اهداف عالی اخلاقی استوار بود: ترویج صلح بر روی زمین و حسن نیت میان مردم.
از آن پس اصطلاح کلی «مکتب منچستر» به سیاستهای لیبرالیسم رادیکال (لیبرتارینسیم) اطلاق می شود: تجارت آزاد، لسه فر، عدم دخالت دولت در اقتصاد. ماهیت این مکتب پیش از آنکه صرفا اقتصادی باشد، سیاسی است و مباحث آن لزوما بر اساس تئوری اقتصادی مشخصی نمی باشد. با این حال با مکتب فرانسوی لیبرال ژان باتیست سه و فردریک باستیا هم جهت بوده است.

لیونا عیسی قلیان
* قوانین منع ورود غلات در حالی لغو شد که این قوانین در جهت حمایت از محصولات داخلی، تعرفه هایی را بر واردات وضع می کرد. این امر گرچه به نفع زمین داران بود اما سبب افزایش قیمت غذا و متعاقبا دستمزدهای پرداختنی شده و جریان تجارت خارجی را محدود می ساخت.