سماق معمولی

نام علمی: Rhus coriaria
تیره: Anacardiaceae
نام انگلیسی: Sumach
سماق درختچه ایست کوهستانی که میوه‌های خوشه‌ای دارد: سماق بومی نواحی مدیترانه است و در نقاط استپی جبال البرز و زاگرس در آذربایجان و خراسان و فارس و دامنه‌های جنوبی رشته کوه‌های البرز، در دره‌های کرج و هراز، بین ۱۰۰۰ ـ ۱۷۰۰ متر و در ارتفاعات شیراز تا ۲۳۰۰۰ متر ارتفاع از سطح دریا دیده می‌شود. درختی کوچک‌پاست با ارتفاع ۳ متر و گاهی به ۴ متر بالغ می‌گردد و شاخه‌های جوان و دمبرگ‌های آن راموهای زبر پوشانیده است. برگ‌های سماق مرکب شانه‌ایست و طول آن به ۱۸ سانتی‌متر بالغ می‌شود و دارای ۱۵ برگچه است و هر برگچه آن در حدود ۳-۷ سانتی‌متر طول دارد. شکل‌ آن‌ها نیز، تخم‌مرغی، دندانه‌دار و مخملی است. با سطحی به رنگ سبزمات و پشت روشن که در پائیز به رنگ سرخ یا حنائی در می‌آید.
گل آذین آن متراکم باخوشه‌های حنائی رنگ است و به ۱۰ سانتی‌متر طول بالغ می‌گردد. میوه آن شفت کرک‌دار قهوه‌ای مایل به ارغوانی است. چوبش نرم و شکننده است و دارای برون چوب سفید و درون چوب سرخ روشن است. برگ‌های سماق دارای ۱۳% مازوست است و در صنعت چرم‌سازی به‌کار می‌رود. میوه سائیده شده آن به‌عنوان چاشنی غذا در منازل مصرف می‌شود، از پوست آن هم رنگ زرد نارنجی به‌دست می‌آید.
نام‌های محلی آن در نقاط مختلف ایران و در سردشت و کردستان ترش و اسماق است. سماق اسم عربی است و نام فارسی آن سماک می‌باشد.
● خواص داروئی:
خاصیت سماق در ممانعت از ترکیب گلوکز با مولکول‌های پروتئین‌های حیاتی بدن تا میزان ۸۰/۸% باعث شده تا این‌ گیاه برای بیماران مبتلا به دیابت، مفید تشخیص داده شود. درمان رماتیسم، نقرس و خاصیت ضد میکروبی این گیاه نیز به اثبات رسیده است. سماق برای دندان‌ درد مفید است و اشتها را تحریک می‌کند.
لثه را تقویت و از خونریزی معده جلوگیری می‌کند. به‌دلیل داشتن تانن فراوان قابض و پاک کننده معده می‌باشد. خوردن سماق تازه ایجاد مسمومیت می‌کند.
برگرفته از کتاب درخت‌ها و درختچه‌های ایران گردآوری: مصطفی خاجی

سماق معمولی

وبگردی

مطالب مرتبط

لیست نظرات