اندازه گیری نمونه در زیر میكروسكوپ

برای تعیین اندازه ی واقعی نمونه در زیر میكروسكوپ سه راه وجود دارد: ۱) در بعضی میكروسكوپ ها یك تیغه ی شیشه ای مدرج درون لوله ی عدسی چشمی قرار دارد كه به آن میكرومتر چشمی می گویند …

برای تعیین اندازه ی واقعی نمونه در زیر میكروسكوپ سه راه وجود دارد:
۱) در بعضی میكروسكوپ ها یك تیغه ی شیشه ای مدرج درون لوله ی عدسی چشمی قرار دارد كه به آن میكرومتر چشمی می گویند ، از روی درجات میكرومتر می توان اندازه ی نمونه را تعیین كرد.
۲) در روش دیگر خط كش شفافی را روی صفحه ی میكروسكوپ طوری قرار می دهند كه نمونه ی مورد نظر و درجات خط كش هر دو در میدان دید میكروسكوپ دیده شوند ، از روی درجات خط كش اندازه ی نمونه را تعیین می كنند . این روش را فقط برای مشاهده ی جسم با عدسی ضعیف به كار می برند.
۳) روش دیگر تعیین قطر میدان دید و تعیین اندازه ی نمونه ی میكروسكوپی به طریق غیر مستقیم است. برای تعیین قطر میدان دید ، خط كش شفاف نازكی را زیر عدسی ضعیف میكروسكوپ طوری قرار می دهند كه لبه ی مدرج خط كش درست در وسط میدان دید قرار گیرد. قطر میدان را از روی خط كش اندازه گرفته و بعد عدد حاصل را ، كه بر حسب میلی متر است ، به میكرون تبدیل می كنند.(یك میلی متر = ۱۰۰۰ میكرون) سپس از روی مقایسه با عدسی ضعیف محاسبه می كنند، بدین ترتیب كه مثلاً اگر درشت نمایی عدسی شیئی ضعیف ۱۰ و درشت نمایی عدسی شیئی قوی ۴۰ باشد ، درشت نمایی میدان دید با عدسی قوی ۴ برابر بیش تر از عدسی ضعیف است ولی قطر آن به همان اندازه كمتر است. بنابراین قطر آن ده چهلم پهنای میدان دید با عدسی ضعیف است. به عنوان مثال اگر قطر میدان دید با عدسی شیئی ۱۰ ، معادل ۱۵۰۰ میكرون باشد ، قطر میدان با عدسی شیئی ۴۰ ، معادل ۱۵۰۰ ضرب در ده چهلم یعنی ۳۷۵ خواهد بود. به هر حال با اندازه گیری قطر میدان دید می توانید اندازه ی نمونه ی میكروسكوپی را تقریباً به درستی تخمین بزنید.