ارتشبد غلامرضا ازهاری

غلامرضا ازهاری در سال ۱۲۸۸ش. در شیراز متولد شد. پس از طی تحصیلات ابتدایی و متوسطه در سال ۱۳۱۲ به دانشكده افسری راه یافت. یك سال بعد با درجه ستوان دومی وارد ارتش شاهنشاهی شد و در۱۳۱۶ …

غلامرضا ازهاری در سال ۱۲۸۸ش. در شیراز متولد شد. پس از طی تحصیلات ابتدایی و متوسطه در سال ۱۳۱۲ به دانشكده افسری راه یافت. یك سال بعد با درجه ستوان دومی وارد ارتش شاهنشاهی شد و در۱۳۱۶ با ارتقا به درجه سرهنگی به معاونت فرماندهی دژبان مركز منصوب شد. ازهاری در ۱۳۲۸ برای گذراندن یك دوره آموزش عالی به آمریكا اعزام شد پس از بازگشت در سال ۱۳۳۰ دوره یك ساله فرماندهی ستاد را در دانشگاه جنگ طی كرد و به درجه سرتیپی ارتقا یافت.
دو سال بعد مجددابرای طی دوره كوتاه مدت عالی ستاد به امریكا رفت او در سال ۱۳۳۶ به فرماندهی گردان ۱۱ پیاده نظام و در ۱۳۳۸ به فرماندهی دانشكده جنگ منصوب شد. پس از چندی در ۱۳۴۱ به ستاد فرماندهی نیروی زمینی منتقل شدو سال بعد به فرماندهی ارتش یكم ارتقا یافت. ازهاری در سال ۱۳۴۵ نماینده نظامی ایران در گروه نمایندگان پیمان نظامی سنتو بود، به مدت دو سال از ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۰ جانشین رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران شد و از ۱۳۵۰ به مدت شش سال با درجه ارتشبدی به ریاست این ستاد منصوب شد.
با شكست دولتهای متعدد در مقابله با انقلاب، محمدرضا شاه تصمیم گرفت با انتصاب یك نظامی به ریاست دولت جریان انقلاب را متوقف كند به همین منظور ارتشبد غلامرضا ازهاری را برگزید نخست وزیر جدید در ۱۵ آبان ۱۳۵۷ منصوب شد و همان روز كابینه نظامی خود را معرفی كرد. در این دولت غلامعلی اویسی به سرپرستی وزارت كار و امور اجتماعی، سپهبد امیرحسین ربیعی به سرپرستی وزارت مسكن و شهرسازی و ارتشبد قره باغی به وزارت كشور منصوب شدند از اقدامات دولت نظامی ازهاری دستیگری نویسندگان جرائد و مطبوعات، بازداشت دولتمردانی چون ارتشبد نعمت نصیری منوچهر آزمون، عبدالعظیم ولیان، داریوش همایون غلامرضا نیك پی، امیرعباس هویدا بود.
ازهاری از سرگرد انصاری وابسته نظامی ایران در پاكستان دعوت كرد تا برای بازجویی از افراد فوق به ایران بازگردد. او همچنین برای سركوب انقلاب در شهرستانها چند نظامی را به استانداری خراسان، كرمانشاه و آذربایجان غربی منصوب كرد ولی این تلاش ها مثمر ثمر نبود.
ازهاری چون دیگر رجال پهلوی انقلاب را باور نداشت چنانچه در ۱۵ آذر ۱۳۵۷ در مجلس سنا اظهار داشت كه سر و صدای شبهای تهران واقعی نیست بلكه صدای نوار است این اظهار او را مردم در تظاهرات بعدی با این شعار پاسخ دادند: “ ازهاری بیچاره بازم بگو نواره، نوار كه پا نداره “. بی ثمر ماندن تلاشهای دولت نظامی منجر به تمایل ازهاری برای بركناری از این پست حساس شد و سرانجام با این عنوان كه سكته كرده و بیمار است از نخست وزیری كناره گرفت و بلافاصله كشور را ترك و به امریكا رفت. او در واشنگتن اقامت كرد و با هژبر یزدانی در تاسیس بانكی در كاستاریكا همكاری نمود ، ولی فعالیت سیاسی نداشت . غلامرضا ازهاری در آبان۱۳۸۰ در ایالات متحده امریكا درگذشت.
او در طول خدمت نظامی مدالهای متعددی مانند نشان درجه یك و دو همایون، نشان لیاقت، افتخار، خدمت، كوشش، ورزش، سپاس، پاس و بیست و هشت مرداد و یك نشان از سنتو دریافت كرد.
از ازهاری نزدیك به ۲۰۰ برگ سند در زمینه نظامی و خانوادگی در موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران موجود است كه راهگشای محققان و مورخان می باشد.