موسیقی بلوچستان

در سال ۱۷۳۶ م . نادر شاه افشار در بازگشت از فتح هندوستان و توقف در ناحیه ای که «مکران» نامیده می شد؛بدین علت که مسکن قوم بلوچ بود، آن را «بلوچستان » نامید. در متن های تاریخی و جغرافیایی …

در سال ۱۷۳۶ م . نادر شاه افشار در بازگشت از فتح هندوستان و توقف در ناحیه ای که «مکران» نامیده می شد؛بدین علت که مسکن قوم بلوچ بود، آن را «بلوچستان » نامید.
در متن های تاریخی و جغرافیایی اسلامی، از طایفه های بلوچ بسیار نام برده شده است و آنچه از مطالعه این گزارش- ها نتیجه می شود آن است که ایشان در کناره های جنوبی دریای مازندران سکونت داشته اند و مقارن قرن چهارم هجری به بلوچستان کنونی کوچ کرده، یا کوچ داده شده اند. از قدیم، در این خطه، مرزنشینان دلیر و سلحشوری می زیسته اند که در برابر توطئه های دشمنان داخلی و خارجی رشادت ها و مقاومت های زیادی از خود نشان داده اند. از سوی دیگر این دیار مهد دانشمندان و سخن سرایان نامداری چون ملا نور محمد بمپشتی ، شیخ محمد درفشان ، ملا بهرام راسکی و... و نیز هنرمندان بزرگی چون فیض محمد بلوچ قصر قندی، ملا موسی راسکی و ... بوده است. در بلوچستان موسیقی بخش جدایی ناپذیر زندگی مردم بلوچ است: از تولد تا مرگ، از اندوه تا شادی و درمان کننده بیماری های جسمی و روانی و ...
نفوذ و تأثیر متقابل فرهنگ های بلوچی و هندی باعث شده است که طی چند قرن اخیر موسیقی بلوچی از تأثیرات موسیقی هندی دور نماند. علت این تأثیر پذیری را شاید بتوان در انزوا و دور افتادگی بلوچستان، فقدان راه های ارتباطی ... و نیز عدم توجه دولت مرکزی به این نقطه و مجاورت آن با پاکستان جست و جو کرد. طی سالیان دراز، مرکز بلوچستان بیش از اینکه زیر نفوذ فرهنگی ایران قرار داشته باشد، با جلوه های مادی و معنوی فرهنگی هند و پاکستان روبرو بوده است.
همچنین با توجه به کوچ های مداوم قوم بلوچ و اسکان در مناطق به غایت متفاوت در طول تاریخ، موسیقی بلوچی از تأثیرات فرهنگی مناطق مختلف دور نمانده است. با وجود این، مردم بلوچ توانسته اند بخش مهمی از فرهنگ اصیل و پویای خود را کماکان حفظ کنند.
موسیقی بلوچی در انواع مختلف وجود دارد که هر کدام به بخشی از زندگی مردم بلوچ مربوط می شود؛
این انواع را می توان به صورت زیر برشمرد:
سپست ( صفت )، وزبت، شپتاگی، لاروششگانی، لیلو، سوت، نازینک، لارو، هالو، شئر، موتک، امبا، آوازهای گواتی، آوازهای مالد، موسیقی های رقص، آواز کردی و نیز ذهیروک و لیکو که شاید بنیادی ترین آواز منطقه بلوچستان باشند. ( ذهیروک مربوط به منطقه مکران و لیکو مربوط به مناطق سرحدی می باشد.)