کمال‌الدین حسین ضمیری اصفهانی

جنسیت: مردنام پدر: محمدتخلص: ضمیریتولد و وفات: ( ... - ۹۷۳) قمریمحل تولد: مشخص نیست.شهرت علمی و فرهنگی: شاعرملقب به خسرو ثانی. وی از شاعران بزرگ اصفهان بود. از روزگار جوانی به‌ …

جنسیت: مرد
نام پدر: محمد
تخلص: ضمیری
تولد و وفات: ( ... - ۹۷۳) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: شاعر
ملقب به خسرو ثانی. وی از شاعران بزرگ اصفهان بود. از روزگار جوانی به‌ کسب دانش و ادب پرداخت و در محضر میرغیاث‌الدین منصور دشتکی شیرازی دانش آموخت و طب و ریاضی و نجوم را فرا گرفت و در رمل مهارت یافت و از همین‌ راه به‌ خدمت شاه طهماسب و خاندان شاهی راه یافت و تا آخر عمر به ‌همین شغل روزگار گذراند. مولانا کمال‌الدین در آغاز شاعری به‌ مناسبت شغل پدر خود ، باغبان تخلص می‌کرد و بعد از آن تخلص ضمیری را اختیار کرد و به‌ همین نام شهرت یافت. او با شاعران معروف زمان خود مانند شرف و محتشم و حسابی معاشر بود. ضمیری از شاعران پرکار عهد خود و در قصیده و غزل و مثنوی توانا و از این جهت با امیر خسرو دهلوی همانند بود و به‌همین سبب است که او را خسرو ثانی می‌نامند. وی در اصفهان فوت کرد و در همان‌جا مدفون شد. از آثار وی: شش مثنوی به‌نام‌های: "ناز و نیاز" ، "بهار و خزان" ، "لیلی و مجنون" ، "وامق و عذرا" ، "جنهٔ‌الأخیار" یا "حسنهٔ‌الاخبار" ، "اسکندرنامه"؛ هفت دیوان به‌نام‌های: "سفینهٔ‌ اقبال" ، "صورت حال" ، "کنز الأقوال" ، "عشت بی‌زوال" ، "صیقل ملال" ، "عذر مقال" ، "قدس خیال" یا "قدس خصال"؛ "مجموعۀ اجلال" ، شامل چهار دیوان ، در برابر غزلیات سعدی ، به‌نام‌های: "طاهرات" ، "صنایع" ، "بدایهٔ‌الشعر" ، "نهایهٔ‌السحر". ضمیری همچنین "عیون‌الزلال" را در جواب خواجه حافظ شیرازی ، "آینه جمال" را در جواب بابا فغانی ، "معراج‌الآمال" را در جواب مولانا جامی و "انیس‌اللیالی" را در جواب لسانی نوشته است.