اقدامات اولیه در درمان سوختگی

اگرچه سوختگی ها با توجه به عامل به وجود آورنده و همچنین میزان ضایعات حاصله متفاوت هستند ولی همانگونه كه پیش از این اشاره شده است، دو مرحله قطع ارتباط عامل سوختگی و محل سوخته …

اگرچه سوختگی ها با توجه به عامل به وجود آورنده و همچنین میزان ضایعات حاصله متفاوت هستند ولی همانگونه كه پیش از این اشاره شده است، دو مرحله قطع ارتباط عامل سوختگی و محل سوخته و همچنین سرد كردن ناحیه سوختگی با آب سرد از جمله اقدامات مشترك مورد نیاز به هنگام مواجهه با كلیه سوختگی ها قبل از مراجعه به پزشك محسوب می شوند. در همین راستا یادآوری نكات زیر نیز می تواند در انجام هرچه بهتر مراحل یاد شده مفید باشد:
▪ اگر سوختگی در محل زیر لباس ایجاد شده باشد، ابتدا اقدام به بیرون آوردن لباس كنید ولی نكته بسیار مهم اینجا است كه در صورتی كه سوختگی به حدی شدید است كه پارچه لباس به پوست بدن چسبیده است، هرگز با كشیدن پارچه سعی در جدا كردن لباس از سوختگی نكنید بلكه پارچه را دور تا دور سوختگی با قیچی بریده و یا با همان لباس مرحله پایین آوردن دما با آب سرد را انجام داده و سپس به پزشك مراجعه كنید.
▪ به هنگام ایجاد سوختگی برای كاهش ضایعات آن از مالیدن روغن و یا كره بپرهیزید. چربی، گرمای سوختگی را در پوست نگه داشته و عمق سوختگی را بیشتر می كند.
▪ كاربرد پمادها و لوسیون های مخصوص تنها در سوختگی درجه اول می تواند كارساز و مفید واقع شود.
▪ محل سوختگی حاصل از مایعات داغ و یا آب باتری ماشین، سوپ و مانند اینها را بلافاصله با آب سرد بشویید. به این ترتیب در صورتی كه حرارت بالای مایع داغ سبب سوختگی شده باشد، با این كار دمای پوست سوخته پایین آمده و اگر مایع اسیدی و یا قلیایی سوختگی را ایجاد كرده باشند، جریان آب موجب رقیق شدن ماده و از بین رفتن ادامه تاثیرات حاصل از آن می شود.
▪ پس از آنكه محل سوختگی توسط آب خنك شده و از هرگونه اجزای عامل سوختگی عاری شد، با گاز استریل روی آن را تمیز كرده و در صورت نیاز به همان ترتیب با گاز استریل دیگری به همراه باند استریل به پزشك مراجعه كنید در غیر این صورت برای مدتی تا حدود ۲۴ ساعت آن را روباز رها كنید. بعد از گذشت این مدت آن محل را با آب و صابون و یا با محلول ضدعفونی كننده روزی یك بار شست وشو دهید. البته لازم به ذكر است پیشنهاد اخیر مربوط به سوختگی های درجه یك و یا درجه دو بسیار خفیف است.
▪ هنگامی كه سوختگی روند روبه بهبودی را پیش گرفته است برای ایجاد شرایط بهتر راه های گوناگونی را پیشنهاد می كنند:
ـ كپسول ویتامین E را سوراخ كرده و مایع داخل آن را بر روی پوست بمالید.
ـ همه متخصصین پوست بر معجزه گیاه آلوئه ورا اعتراف می كنند. اگر به محل فروش كرم ها و پمادهای درمان ضایعات پوستی و زیبایی سری بزنید حتماً با محصولات مختلف حاوی عصاره این گیاه مواجه می شوید.
در همین راستا برخی از متخصصین برای سرعت بخشیدن به روند بهبود علائم پوستی حاصل از سوختگی و همچنین ترمیم بهتر پوست علاوه بر تجویز این محصولات، استفاده از شیره طبیعی گیاه را نیز توصیه می كنند. به این ترتیب كه با برش برگ گوشتی گیاه آلوئه ورا مایعی ژله مانند از آن خارج می شود كه این همان ماده معجزه آسا است. شما می توانید با مالیدن این ژل طبیعی بر روی پوست قسمت سوخته شده، به درمان آن كمك كنید. این كار را چند دفعه در هفته انجام دهید.
▪ در همین راستا ذكر دو نكته ضروری است: اول آنكه برگ گیاه پیش از مرحله برش می بایست با مواد ضدعفونی كننده سبزیجات و یا مایع ظرفشویی خوب ضدعفونی شود. دوم آنكه قطعات بریده شده گیاه را در یخچال و در كیسه فریزی تمیز نگهداری كنید.
توجه: به هیچ وجه هیچ یك از مواد پیشنهادی فوق (ژل طبیعی آلوئه ورا، مایع داخل كپسول ویتامین E) را بر روی زخم باز سوختگی های عمیق استفاده نكنید.
▪ سریع ترین عكس العمل پوست در سوختگی درجه دو پدید آمدن تاول بر روی سطح پوست است. برای درمان تاول در میان پزشكان دو دیدگاه وجود دارد، برخی معتقدند كه آن را به خود واگذار كرده و هنگامی كه در اثر برخورد به شیء تركیده شد، می بایست با مواد ضدعفونی كننده، آب و صابون و پمادهای استریل مخصوص آن را پوشش داده و پانسمان كرد.ولی برخی دیگر تركاندن تاول را در شرایط استریل و توسط كادر درمانی تجویز كرده و بر این عقیده اند كه به این ترتیب بهبودی سریع تر حاصل می شود. نكته مشترك اینجا است كه همه آنها برداشتن پوسته تاول تركیده شده را كاری نادرست دانسته و معتقدند با این كار بستر برای ایجاد عفونت و مشكلات جدی بعدی فراهم می شود.
● سوختگی در دهان
▪ اگر در اثر نوشیدن چای، شیر و یا سوپ داغ بافت داخلی دهان شما بسوزد مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه برای چندین بار آب سرد را در دهانتان نگه داشته و غرغره كنید.
▪ یك تكه یخ در دهانتان قرار داده و نگه دارید. سرمای حاصل از یخ، درد سوختگی و همچنین دمای داخل دهان را پایین می آورد و در ضمن به كنترل بلع نیز كمك می كند.
▪ خوردن بستنی نیز برای رفع مشكل سوختگی دهان پیشنهاد خوبی است.
▪ استفاده از محلول آب و نمك نیز از جمله توصیه ها است. به این ترتیب كه نصف قاشق چایخوری نمك را در ۲۵۰ میلی لیتر از آب گرم حل كرده و در دهان نگه داشته و غرغره كنید. این كار به تمیز و ضدعفونی كردن محیط دهان و همچنین درمان آن كمك می كند.
▪ برای چند روز از خوردن مواد غذایی ادویه دار داغ و موادی با بافت خشن كه سبب آزار غشای داخلی دهان می شود، بپرهیزید.