چشم انداز خاورمیانه با حضور ترامپ

با توجه به اینکه سوریه به عنوان خاکریز مهم در برابر اسرائیل دچار نبردی فرسایشی و تا حدودی تضعیف شده است، احتمالاً درباره آینده آن کشور به نوعی حکومت ائتلافی بر اساس دوستی دیرینه ترامپ با روسیه به تفاهمی خواهند رسید.

موضع ترامپ علی رغم شعارهای ضد و نقیض سیاست خارجی اش در مورد منافع آمریکا در منطقه و متحدین خود ادامه سیاست های گذشته خواهد بود، و درباره ایران نیز امیدبخش نیست. و به نظر می رسد که در بسیاری از موارد با عکس العمل هایی از سوی ایران همراه باشد روند چند سال اخیر وقایع و برخوردهای نظامی در منطقه و تحرکات عجولانه ترکیه در منطقه و سیاست های تسلط مآبانه رژیم عربستان سعودی به عنوان برادر بزرگتر کشورهای حوزه خلیج فارس ظاهراً منجر به بهم ریختگی و نوعی نوسان در موازنه قوا و تضعیف توان نظامی کشورهای عربی در برابر رژیم صهیونیستی شده است. و تدریجاً گرفتار درگیری های فرسایشی و ناخودآگاه درگیر یک جنگ تمام عیار داخلی شده اند. اکنون که با شروع عملیات های گسترده علیه تروریست های داعش وضعیت در عراق و سوریه رو به تحکیم سلطه دولت و نابودی ترویست ها را نوید می دهد و با امید آنکه در افغانستان و پاکستان نیز روند مشابهی با تضعیف طالبان صورت گیرد، در معادلات قدرت منطقه ای، باید توجه داشت که نقش و جایگاه منطقه ای ایران نیز بسیار مهم ارزیابی می شود، این نقش و جایگاه نباید به سادگی توسط سایر بازیگران در منطقه تضعیف شود. سیاستگذاران کشور اسلامی ایران حتماً توجه دارند که مطمئناً یک ایران ضعیف در منطقه نمی تواند معضلات استراتژیک خود را با غرب و جهان حل و فصل کند. دقت عمل در سیاست های منطقه ای در برخورد با تحولات و بحران ها و عدم خلط تکنیک ها و تاکتیک ها در زمان حضور مستقیم، مانع از تضعیف قدرت و گرفتن بهانه از دست سایر بازیگران منطقه ای است. در مجموع با توجه به شرایط انتقالی نظام بین الملل، ایالات متحده ترامپ در تلاش است به قدرت های منطقه ای فشار وارد آورد و نفوذ بیشتری به هم زند تا بتواند به وضعیت «هژمون» برسد، و از سوی دیگر، قدرت های منطقه ای نیز به نوبه خود در پی آن هستند با فشار آوردن به ابرقدرت و تضعیف آن، ظرفیت های منطقه ای قدرت خود را افزایش دهند.

عیسی محمدحسینی کارشناس روابط بین الملل