بالیدن شاعران فرزند انقلاب

این روزها که جشن سی و پنجمین سالگرد پیروزی انقلاب در کشور برپا شده است، ما با آثار پرباری در حوزه انقلاب در شعر و داستان و پژوهش مواجه هستیم که همگی در پرتو انقلاب بالیده‌اند و فرزند انقلاب هستند.

این روزها که جشن سی و پنجمین سالگرد پیروزی انقلاب در کشور برپا شده است، ما با آثار پرباری در حوزه انقلاب در شعر و داستان و پژوهش مواجه هستیم که همگی در پرتو انقلاب بالیده‌اند و فرزند انقلاب هستند.

البته باید همواره​به​خاطر داشته باشیم در دوره ای که ادبیات انقلاب می توانست به شکوفایی خود برسد، جنگ ایران و عراق آغاز شد و جریان ادبیات انقلاب به سمت جنگ سوق پیدا کرد. شاعران زیادی طی آن مدت ندای انقلاب و دفاع مقدس را سر دادند و داستان نویسان بسیاری نیز در این حوزه مشغول به نوشتن شدند.

امروز یافتن بهترین آثار انقلابی چه در حوزه شعر و چه در حوزه داستان نویسی کار دشواری است. در این سال ها حوزه هنری کتاب های متفاوتی را به چاپ رسانده است که نشان می دهد چه گذشتگان و چه نسلی که کودکی هایشان در انقلاب گذشته، همگی بعدها به شاعری در حوزه انقلاب رسیده اند. ولی لازم است از شاعرانی مانند استاد حمید سبزواری، علی معلم دامغانی، سپیده کاشانی، قیصر امین پور، سیدحسن حسینی و... یاد کنیم. در حوزه داستان نویسی نیز باید به افرادی چون مصطفی مستور، مرحوم امیرحسین فردی و داوود غفارزادگان اشاره کنیم.

مایلم در میان شکوفایی ادبیات انقلاب به آسیب های برگزاری جشنواره های مختلف اشاره کنم. زیرا عده ای به صورت مناسبتی برای جشنواره ها با دایره واژگان مشخص شروع به سرودن شعر می کنند. این شعرها سفارشی نیست، زیرا فرد با اختیار خود در جشنواره شرکت می کند. ولی آسیب در اینجاست که شاعر خود را محدود به پسندهای جشنواره می کند.

از آنجا که حذف جشنواره ها نیز موجب اعتراض عده ای مبنی بر بی توجهی به اهمیت انقلاب و دفاع مقدس می شود، لازم است پیش از جشنواره ها جلسات توجیهی قبلی و بعدی برگزار شود و یادمان باشد شعر و داستان هر دو در درجه اول یک پدیده هنری هستند، اما هنرمند واقعی کسی است که بتواند صبغه هنرمندانه را با اهداف انسانی و میهنی در هم بیامیزد؛ یعنی نه تنها بخواهد اثری هنرمندانه بیافریند (مانند مقوله هنر برای هنر) و نه صرفا حزبی و کانالیزه به سمت و سوی مورد نظرش برود. (مانند ادبیات کارگری در شوروی) ​

شاعر و هنرمند باید به شکلی ببالد که هم هنرمند باشد و هم انسان متعهد؛ یعنی ایرانی علاقه مند به انقلاب و مردم. مانند شعر حافظ که می گوید:

شاه ترکان سخن مدعیان می شنود

شرمی از مظلمه خون سیاووشش باد

چنین شاعرانی، هنرمندی خود را با اهداف و ایده آل هایشان می آمیزند. یعنی نه تنها شعار می دهند و نه تنها به زیبایی های شعری توجه می کنند.

پدیدآورندگان آثار هنری در جشنواره ها باید بدانند ابعاد هنرمندانه را با توجه به جنبه های جمال شناسیک، زیبایی شناسیک در نظر بگیرند و از سوی دیگر به اهداف مقدس ملت خود توجه کنند.

من امیدوارم ادبیات انقلابی ایران زمین همچنان که از قرون گذشته وجود داشته اکنون نیز ادامه باید و هیچ عاملی باعث خاموش شدن ادبیات اعتراض و ادبیات انقلاب و ایستادگی نشود.

سیدمحمود سجادی