آمـوزشی بـرای جایگزیـن کـردن مـواد غـذایـی نداریـم

برای موفقیت در هر برنامه‌ای باید به زیرساخت‌های آن توجه کنیم. برای هدفمندشدن یارانه‌ها نیز باید قبل از اجرای آن پیش‌شرط‌های موفقیت در آن فراهم می‌شد تا به اهداف اجرای آن دست …

برای موفقیت در هر برنامه‌ای باید به زیرساخت‌های آن توجه کنیم. برای هدفمندشدن یارانه‌ها نیز باید قبل از اجرای آن پیش‌شرط‌های موفقیت در آن فراهم می‌شد تا به اهداف اجرای آن دست یابیم. در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته، جامعه در مقابل دخل‌وخرجش مسوولیت دارد...
به طور مثال، در کشور کانادا که بزرگ‌ترین تولیدکننده گندم جهان است، قیمت نان بسیار بالاتر از ایران است که گندم وارد می‌کند بنابراین جامعه باید در بخشی از هزینه‌های خانوار خود سهیم باشد. البته این هزینه فقط شامل هزینه‌های مادی نیست، بلکه شامل هزینه‌های رفتاری نیز می‌شود، بنابراین اگر هدفمند کردن یارانه‌ها با ایجاد اشتغال و تولید بیشتر در جامعه همراه باشد، تغذیه و سبد غذایی خانوارها هدفمند خواهد شد. تغذیه مناسب یعنی دسترسی همه افراد جامعه به موادغذایی ضروری بدن و در نتیجه اگر منابع حاصل از هدفمندشدن یارانه‌ها در تولید و اشتغال هزینه شود، می‌توان انتظار داشت که مردم سبدغذایی مناسبی داشته باشند.
هدفمند شدن یارانه‌ها باعث افزایش قیمت موادغذایی شده. علاوه بر آن زمانی که یارانه‌ها به سرپرست خانواده داده می‌شود، هرگز نمی‌توان مطمئن بود که برای تغذیه خانواده هزینه می‌شود و ممکن است دریافت پروتئین، انرژی و ریزمغذی‌ها کمتر شود. برای تاثیر هدفمندشدن یارانه‌ها بر سبدغذایی مردم باید شاخص‌های تغذیه را قبل و بعد از اجرا استخراج و از مقایسه آنها نتیجه‌گیری کنیم، اما تجربه‌ سایر کشورها نشان می‌دهد وقتی یارانه‌ها به دست سرپرست خانوار بیفتد، صرف هزینه‌هایی غیر از نیازهای تغذیه‌ای خانوار می‌شود. علاوه بر آن قیمت کربوهیدرات‌ها مانند نان و لبنیات افزایش می‌یابد که پیش‌بینی می‌شود هم در زمینه سیری شکمی (که ناشی از مصرف کربوهیدرات‌ها و قند و شکر است) و هم در زمینه سیری سلولی (مصرف کلسیم، آهن، ویتامین D و B) با دریافت انرژی مواجه شویم. نکته مهم دیگر این است که آموزش‌های لازم را نیز در زمینه تغذیه مناسب و جایگزین‌کردن موادغذایی سالم به جای موادغذایی مخل سلامت نداریم و باید آموزش‌های لازم را برای داشتن سبدغذایی سالم در راستای هدفمندشدن یارانه‌ها به مردم دهیم.

دکتر ناصر کلانتری
دبیر انجمن علمی تغذیه با شیر مادر ایران، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی