کریسمس و اسطوره بابا نوئل

دردوران باستان ، درسراسر اروپا، جشن‌های رومی ها، اقوام ژرمن یا اقوام سلت نوید دهنده آغاز فصل زمستان بودند. سپس ، با ظهور مسیحیت ، به مناسبت میلاد حضرت مسیح در شب ۲۴ دسامبر این …

دردوران باستان ، درسراسر اروپا، جشن‌های رومی ها، اقوام ژرمن یا اقوام سلت نوید دهنده آغاز فصل زمستان بودند. سپس ، با ظهور مسیحیت ، به مناسبت میلاد حضرت مسیح در شب ۲۴ دسامبر این مراسم تحت عنوان نوئل ، کریسمس و یا نویداد جشن گرفته می‌شود.
به این ترتیب رسوم مذهبی جایگزین سنت های قومی می گردد. درخلال قرن ها، رسوم مذهبی و قومی با یکدیگر می آمیزند و جشن نوئل یا کریسمس به یک جشن مذهبی و جمعی تبدیل می گردد، یک جشن خانوادگی که هر کشور آن را براساس سنت های خود برگزار می کند.
مراسم نوئل در قرون وسطی سنت درخت نوئل یک سنت به جا مانده از اقوام سلت است . دروییدها که راهبان این قوم محسوب می شدند هنگام برگزاری جشن آغاز فصل زمستان درختان کاج را با سبب های طلایی وشمع های روشن تزیین می کردند.
در قرون وسطی درخت کاج لقب درخت زندگی یافت ، زیراهمواره سرسبز است . درعین حال درخت کاج نماد زندگی و روشنایی بود.
در دوران قرون وسطی ، سن نیکلاس ، حامی کودکان وظیفه توزیع هدایای نوئل را به عهده داشت . وی از بام خانه ای به بام خانه ای دیگر می رفت و از راه لوله بخاری وارد خانه ها می شد و جوراب های کودکان که بر لبه شومینه دیواری آویزان بودند را پر از هدایا و شیرینی جات می کرد.
تا قرن نوزدهم مقدار و تنوع هدایا به مراتب کمتر از امروز بود و شامل طبل ، فلوت ، اسباب بازی های چوبی و عروسک می شد. گاهی یک دست لباس یا حتی یک روبان سر هدیه داده می شد.
درهرحال هر وسیله تازه ای نشانه آغاز سال نو بود.
در کشورهای اسکاندیناوی ، هیزم نوئل نیز جزو سنت ها محسوب می شد.
براساس یک افسانه قدیمی ، مردم این منطقه در شب نوئل یک قطعه هیزم بزرگ را به خانه می آوردند و پس از ابرازامیدواری برای خوشبختی ، سلامتی و رفاه ، این هیزم را آتش می زدند تا مشکلات و گرفتاری ها باسوزاندن این هیزم ازبین بروند.
مراسم نوئل در عصر حاضردرخت کاج نوئل به شیوه ای که امروز شناخته شده از ایالت آلزاس فرانسه در قرن چهاردهم ریشه گرفته است . اکنون این درخت را در داخل خانه نصب می کنند و در شب ۲۴ دسامبر آن را تزیین می کنند. این سنت پس از سال ۱۸۷۰ میلادی در فرانسه رواج یافت .
نخستین درخت های کاج درآن دوره با سیب های سرخ ، گل ، روبان ها و شمع تزیین می گردید. از قرن نوزدهم ، سنت تزیین درخت کاج در کشورهای شمالی و اروپایی و کانادا و ایالات متحده رایج می شود.
اما بابا نوئل یا سانتا کلاوس در سال ۱۸۲۲ در آمریکا و در نوشته های دکتر مور که داستان های کودکان را می نوشت ،متولد گردید. به این ترتیب ، بابا نوئل جایگزین سن نیکلاس می شود.
امروز افسانه بابا نوئل که ریشه در قرن ها رسوم و باورها دارد به شکل یک مرد کوچک اندام چاق و خوش رو با ریش سفید ، لباس قرمز و چکمه های مشکی درآمده است . وی سوار بر سورتمه ای که گوزن ها آن رامی کشند سراسر اروپا، امریکا، کانادا را درمی نوردد و هدایای کودکان را توزیع می کند.
درنخستین دهه هزاره سوم بابا نوئل مدرن تر می شود. امروز می توان وی را در تلویزیون مشاهده کرد،صدای او را از رادیو شنید و حتی کودکان می توانند با تماس تلفنی هدایای درخواستی خود را به او بگویند. امروز بابا نوئل دارای یک آدرس اینترنتی است و با ایمیل به کودکان پاسخ می دهد!

بهرام افتخاری