پیش‌غذا باید چگونه باشد؟

پیش‌غذا در حقیقت بخشی از وعده غذایی است که از فرهنگ اروپا وارد الگوی غذایی ما شده است... در فرهنگ اصیل ایرانی، پذیرایی قبل از غذا در میهمانی‌ها به شکل پیش‌غذا و هدف اصلی از خوردن …

پیش‌غذا در حقیقت بخشی از وعده غذایی است که از فرهنگ اروپا وارد الگوی غذایی ما شده است...
در فرهنگ اصیل ایرانی، پذیرایی قبل از غذا در میهمانی‌ها به شکل پیش‌غذا و هدف اصلی از خوردن آن، رسمی‌کردن میهمانی، تحریک اشتها، فرصت دادن به میزبان برای سرو غذای گرم و تا حدی گرفتن قسمتی از حجم معده و پیشگیری از بروز حس گرسنگی شدید قبل از خوردن غذای اصلی است. در گذشته در ایران در مراسم خاص مثل سفره عقد، موادغذایی نظیر نان، پنیر، سبزی یا شامی یا غذاهای سرد لقمه‌ای را می‌گذاشتند تا میهمانان قبل از شام از خود پذیرایی کنند. در مراسم معمولی نیز چای و میوه به شکل پیش غذا سرو می‌شد. می‌توان گفت پیش‌غذا در واقع همان میان‌وعده‌هایی هستند که باید سبک، اشتهاآور (چه از نظر شکل ظاهری، چه از نظر طعم و چه از نظر خوردن) و لقمه‌ای باشند.
متاسفانه بدی میان‌وعده‌های فعلی این است که گرچه اکثرا لقمه‌ای هستند اما چربی بالایی دارند و مصرف آنها توصیه نمی‌شود. هر چه بتوانیم میان‌وعده‌ها را به سمت سبزیجات و غذاهای سبک یا لقمه‌های سالم نان، پنیر و گردو یا سبزی‌خوردن ببریم بهتر خواهد بود.
در برخی از تعاریف سالاد به عنوان پیش‌غذاست اما سالاد در واقع مکمل غذایی است و پیش‌غذا محسوب نمی‌شود. در برخی از رستوران‌های کشورمان برخی غذاها بدون برنج مثل دلمه، انواع خوراک‌ها، کشک بادمجان، میرزاقاسمی یا ماست و خیار را در منوی پیش‌غذا وارد و به شکل غذاهای سنتی دسته‌بندی کرده‌اند اما باید گفت در گذشته ماست و ترشی، میوه یا سبزی‌هایی که سر سفره می‌گذاشتند همان پیش‌غذا بوده اند. افراد در حالی که دور سفره می‌نشستند شروع به گفت‌وگو و خوردن غذا می‌کردند و مراسم شروع می‌شد تا غذای گرم اصلی سرو شود.


دکتر نسرین امیدوار
عضو هیات علمی انستیتو تحقیقات تغذیه کشور و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی