انواع کم‌خونی در بارداری

علل دیگری هم برای کم‌خونی مادر وجود دارد، از جمله خونریزی‌هایی که در دوران بارداری اتفاق می‌افتد مثل خونریزی‌های ۳ ماهه اول در اثر سقط، حاملگی خارج از رحم و بیماری مول یا خونریزی‌های …

علل دیگری هم برای کم‌خونی مادر وجود دارد، از جمله خونریزی‌هایی که در دوران بارداری اتفاق می‌افتد مثل خونریزی‌های ۳ ماهه اول در اثر سقط، حاملگی خارج از رحم و بیماری مول یا خونریزی‌های ۳ ماهه سوم در اثر کنده‌شدن جفت، جفت سر راهی یا خونریزی‌های حین و بعد از زایمان که بسیار خطرناک بوده و نیاز به بستری‌ کردن بیمار و احتمالا تزریق خون به صورت اورژانسی دارند.
از علل دیگر کم‌خونی در بارداری کمبود فولات در غذاهای مصرفی است که منجر به نوع خاصی از کم‌خونی می‌شوند. این موارد که بسیار نادر هستند معمولا در کسانی پیش می‌آید که از سبزیجات حاوی اسید فولیک به میزان کافی استفاده نمی‌کنند و بر اساس تشخیص پزشک و با مصرف اسید فولیک به میزان کافی، بیماری کم‌خونی ایشان درمان می‌شود.
نوع نادر دیگر کم‌خونی در اثر کمبود ویتامینB۱۲پیش می‌آید که در این افراد اغلب سابقه رژیم طولانی گیاهخواری وجود دارد یعنی از گوشت و تخم‌مرغ و شیر به مدت طولانی استفاده نکرده‌اند یا در کسانی که بیماری ژنتیکی خاصی دارند و روده آنها این مواد مغذی را جذب نمی‌کند یا تحت اعمال جراحی خاص روده یا معده قرار گرفته‌اند که دستگاه گوارش آنها دیگر به میزان کافی این مواد را جذب نمی‌کند. در این افراد هم با تجویز ویتامین B۱۲ درمان انجام می‌شود.
نوع دیگر کم‌خونی، کم‌خونی در اثر بیماری‌های مزمن است مثل بیماری مزمن کلیوی یا آرتریت روماتوئید یا بیماری سل که هر کدام درمان خاص خود را دارند.از انواع دیگر کم‌خونی که بخصوص در شمال کشور شایع است، انواع تالاسمی‌ها هستند.تالاسمی یک نوع اختلال ژنتیکی در ساخت هموگلوبین موجود در گلبول‌های قرمز است. این بیماری به دلیل اشکال مختلف ژنتیکی به شکل‌های متفاوتی دیده می‌شود مثل تالاسمی آلفا یا بتا. این انواع، خود به انواع مینور (خفیف)، اینتر مدیا (بینابینی) و ماژور (شدید) تقسیم می‌شوند که در مورد هر یک از آنها، راه درمانی خاصی را انتخاب می‌کنیم اما مهم این است که بدانیم در این بیماران به طور ژنتیکی میزان شاخص هموگلوبین (که در زنان عادی از ۱۲ به بالا طبیعی است) پایین‌تر از نرمال است و در درمان آنها هم این نکته مد نظر است. در این مادران مراقبت‌های بیشتری طی بارداری انجام می‌شود اما لزوما هموگلوبین را به ۱۲ نمی‌رسانیم.در مواردی که در مشاوره ژنتیک پدر و مادر احتمال ابتلا به تالاسمی ماژور زیاد باشد می‌توان با نمونه‌برداری از جفت در هفته‌های اول بارداری پی به این بیماری در جنین برد و اقدام به سقط جنین کرد.

دکتر ثریا عالمی / جراح و متخصص بیماری‌های زنان و زایمان