ضرورت اتحاد ایران و افغانستان و تاجیکستان و تشکیل کشور واحد به مرکزیت هرات

در این جستار کوتاه پیشنهاد می شود که ایران و افغانستان و تاجیکستان با یکدیگر متحد شده و کشور واحدی تشکیل دهند چرا که با این کار منزلت و تراز این کشورها در جهان به شدت افزایش می …

در این جستار کوتاه پیشنهاد می شود که ایران و افغانستان و تاجیکستان با یکدیگر متحد شده و کشور واحدی تشکیل دهند چرا که با این کار منزلت و تراز این کشورها در جهان به شدت افزایش می یابد و ضمنا مردم افغانستان و تاجیکستان نیز از فقر رهایی می یابند.
قرن هجدهم و نوزدهم ، قرن ظهور ملت ها و ملیت های جدید در چهار گوشه جهان بود . ولی در اواخر قرن بیستم و نیز اوایل قرن بیست و یکم اوضاع عوض شد و در این مدت ، بجای تشکیل کشورها ، تشکیل اتحادیه ها و از بین رفتن مرزها به وقوع پیوست ، نمود این امر را در تشکیل اتحادیه اروپا و نیز اتحادیه جنوب شرق آسیا و همچنین اتحادیه آفریقا مشاهده می نماییم .
این اتحادیه ها بدین دلیل شکل گرفته اند که دولت ها متوجه شده اند با برقراری اتحاد با یکدیگر نقش موثرتری می توانند در جهان جدید بازی کنند .این ضرورت امروز در فرا روی ما نیز وجود دارد ایران امروز برای تبدیل شدن به یک ابرقدرت جهانی احتیاج دارد وسعت و جمعیت بیشتری داشته باشد ( وسعت امروز ایران اگر چه زیاد است ولی ایران یک ابرقدرت جهانی به جمعیت و وسعت بیشتری نیازمند است ) افغانستان و تاجیکستان نیز برای اینکه بتوانند از وضعیت فعلی و فقر و فلاکتی که متاسفانه دارند بدرآیند راهی جز اتحاد با ایران ندارند . این اتحاد و تشکیل کشور واحد قطعا قدرت تاثیرگزاری در مناسبات جهانی ایران را به شدت افزایش خواهد داد و نیز افغانستان و تاجیکستان را به دریاهای آزاد مرتبط خواهد کرد و از انزوا و حاشیه نشینی فعلی در خواهد آورد. البته در این مسیر مشکلات و سنگلاخ هایی نیز وجود دارد که مهمترین آن مساله مذهب است ؛ مذهب ایران تشیع دوازده امامی است و مذهب این دو کشور تسنن .
اما باید توجه داشت که علاوه بر اینکه تعداد شیعیان ، چه شیعه دوازده امامی در افغانستان و چه شیعه اسماعیلی در تاجیکستان پرشمار هستند ، وضعیت مذهبی اهل سنت در تاجیکستان و افغانستان در شرایط کنونی ، شبیه وضعیت مذهبی ایران در زمان پیش از صفویان است که می توان آن را تسنن دوازده امامی دانست و آنها در عین سنی بودن ارادت خاصی به تمام دوازده امام شیعه نیز دارند که نمونه بارز آن در شهر مزار شریف شاهدیم که بسیاری از اهل سنت افغانستان معتقدند که آنجا آرامگاه حضرت علی است و به همین دلیل به شدت بدان عشق می ورزند و در تاجیکستان نیز وضع تقریبا بر همین منوال است.
به هر تقدیر شاید در این راه در ابتدا ، مشکلاتی وجود داشته باشد . اما قطعا با کمی تسامح از سوی طرفین ان شاء الله چالش جدی ای به وجود نخواهد آمد . البته مساله دیگر پشتو زبان ها و ترک زبان ها در این دو کشور و به ویژه افغانستان هستند که البته آنها نیز می توانند مانند دیگر اقلیت های زبانی در ایران کنونی به زبان بومی خود پایبند باشند اما زبان رسمی و اداری مثل همین الآن در ایران ، تنها فارسی دری باشد .
به هر روی شاید این کار در ابتدا بسیار دشوار و صعب و دور از دسترس و حتی غیر عقلانی به نظر رسد اما قطعا این آرزو نیز مثل همه آرزوهای دیگر با زمینه سازی و ایجاد تمهیدات و مقدمات لازم و نیز صبر و بردباری و استقامت در دراز مدت ، امری کاملا تحقق پذیر و شدنی می باشد .


رضا مهریزی
کارشناس ارشد ایرانشناسی