روزنامه بهار

در تاریخ مطبوعات و جراید ایران چندین روزنامه و مجله به نام های بهار چاپ و انتشار یافته اند که در این مقال به توضیح دو نمونه از آنها بسنده می شود.از جمله روزنامه هایی که با نام بهار …

در تاریخ مطبوعات و جراید ایران چندین روزنامه و مجله به نام های بهار چاپ و انتشار یافته اند که در این مقال به توضیح دو نمونه از آنها بسنده می شود.از جمله روزنامه هایی که با نام بهار به طبع رسیده روزنامه ای است که در مشهد و در سال ۱۲۹۶ هـ.ش به مدیریت شیخ احمد بهار چاپ و در هر نوبت ۱۲۰۰ نسخه از آن منتشر شده است.آخرین شمارهٔ سال دوازدهم تأسیس روزنامه بهار، بنا بر آنچه در عنوان آن قید گردیده مطابق سال ششم انتشار در تاریخ سه شنبه
۳۰ مهر ماه ۱۳۰۸ هـ.ش منتشر گردیده است. از اینجا معلوم می شود روزنامه بهار با اینکه در سال ۱۲۹۶ تأسیس شده ولی تا سال ۱۳۰۸ بیش از شش سال انتشار نیافته است. ‏
بهار در ابتدا هفتگی بوده ولی در سال های آخر خود نشر آن به صورت یومیه در آمده و به استثنای روز های تعطیل همه روزه منتشر می شده است. محل ادارهٔ روزنامه، مشهد، مطبعهٔ خراسان و قیمت اشتراک آن از این قرار بوده است: یک ساله ۷۰ قران. این روزنامه برای طلاب و محصلین با تخفیف به قیمت ۵۰ قران عرضه می شده است. تک شمارهٔ روزنامه بهار نیز شش شاهی قیمت داشته است.مندرجات روزنامه بهار مانند سایر جراید محلی عبارت از مقالات گوناگون و اخبار محلی خراسان و حوادث داخلی و خارجی است و نیز اعلانات مختلف و بخصوص اعلانات ثبت اسناد به حد وفور در روزنامه درج می شده است. روزنامه بهار گاهی به علت وفور اعلانات در چند صفحه چاپ شده و هر صفحه آن مشتمل بر پنج ستون است. نام روزنامه بهار به خط نستعلیق نوشته شده و در دو طرف آن خصوصیات روزنامه درج گردیده است. ‏روزنامه دیگری که نام بهار را داشت روزنامه ای بود که در شیراز به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی محمد حسین مجاهد تأسیس و شمارهٔ اول آن در ۱۵ آذر ۱۳۰۹ هـ.ش منتشر شده است. این روزنامه که نام کامل آن بهار ایران بوده، در ابتدا به صورت هفتگی انتشار می یافت اما انتشار آن هیچ گاه از نظم مشخصی پیروی نمی کرد. در عنوان هر شماره مدتی این جمله "حق و حقیقت طرفدار ماست" و زمانی آیهٔ "ید الله فوق ایدیهم" درج می شد. محل اداره ابتدا در شیراز، در سید حاجی غریب قرار داشته و سپس به خیابان خسرو معین انتقال یافته است.
قیمت اشتراک آن در بدو تأسیس سالیانه ۴۰ ریال و تک شماره ۵۰ دینار بود. در سال هفدهم تأسیس قیمت اشتراک روزنامه بهار به ۲۰۰ ریال رسید. مندرجات روزنامه بهار پس از درج مقاله اساسی یا سر مقاله عبارت از مقالات گوناگون و اخبار مختلف محلی و حوادث داخلی و خارجی بوده است. اعلانات مختلف ادارات نیز طبق معمول در آن درج می شد. علینقی بهروزی در شماره ۵۰۲ روزنامه، مورخ سه شنبه شانزدهم تیر ماه ۱۳۲۶ تحت عنوان "هفدهمین سال بهار ایران" مقاله ای نوشته که قسمتی از آن چنین است "... گذرانیدن مدت شانزده سال آن هم در راه روزنامه نگاری، مخصوصا در محیط عقب ماندهٔ فارس، آن هم محیط شانزده سال پیش این سرزمین که علاوه بر جهل عمومی و عدم اقبال توده به روزنامه و مخصوصا فراهم نبودن وسایل به قدری طاقت فرسا و جان کاه است که کمتر کسی می تواند مقاومت نماید. چه اشخاص جدی و مردمان نویسنده که در عرض این مدت وارد در این مرحله پر مخافت شده ولی پایداری از آنان سلب و احیانا هستی و جان خود را روی این کار گذارده اند."در خصوص گرایش های سیاسی روزنامه بهار نیز در نامه ای که از سوی محمد حسین مجاهد، مدیر مسئول و صاحب امتیاز این روزنامه تحریر شده آمده است: "... روزنامه ملی بهار ایران به هیچ حزب و دسته متکی نبوده و در عرض این مدت بدون تمایل به جبهه افراطی راست و یا چپ، همیشه مصالح کشور و منافع ملت را در نظر داشته است."‏

سمیرا افراسیابی