چگونه در کوهستان اسیر سرما نشویم؟

یکی از مواردی که افراد در سرما، به خصوص در ارتفاعات با آن روبه‌رو هستند مجاورت بیش از حد با سرمای محیط و در نتیجه بروز سرمازدگی است. اگرچه اصول مراقبت از فرد سرمازده معمولا توسط …

یکی از مواردی که افراد در سرما، به خصوص در ارتفاعات با آن روبه‌رو هستند مجاورت بیش از حد با سرمای محیط و در نتیجه بروز سرمازدگی است.
اگرچه اصول مراقبت از فرد سرمازده معمولا توسط سایر اعضای گروه یا گروه‌های امداد انجام می‌شود ولی خود افراد گرفتار سرما نیز تا حدود زیادی می‌توانند در این موارد به خود کمک کنند. شاید ضروری‌ترین و مهم‌ترین نکته‌ای که در حفظ فرد از سرمازدگی نقش دارد، دوری از جریان هوا باشد. افرادی که در سرما گرفتار شده‌اند باید توجه داشته باشند که خود را از مسیر جریان هوا دور کنند و به یک نقطه امن پناه ببرند زیرا جریان هوا باعث به هدر رفتن حرارت در بدن فرد می‌شود و او را در معرض خطرات جدی‌تری قرار می‌دهد.
نکته دیگری که افراد در جلوگیری از سرمازدگی می‌توانند آن را به کار گیرند، خودداری از پوشیدن لباس‌های خیس است. در واقع پوشیدن لباس‌های خیس به جای اینکه بدن فرد را گرم نگه دارد به طور معکوس عمل می‌کند و دمای بدن او را کاهش می‌دهد. در این موارد توصیه می‌شود که در صورت وجود لباس‌های جایگزین، فرد لباس‌های خیس خود را از تن درآورد و لباس خشک بپوشد.
از دیگر نکاتی که می‌توان از آن به عنوان راهی برای جلوگیری از سرمازدگی یاد کرد، همراه داشتن پتوهای سفری عایق حرارت است. این نوع پتوها به‌‌رغم ضخامت و وزن کم به دلیل دارا بودن خاصیت عایق در برابر سرما می‌توانند وسیله‌ای مناسب برای حفظ حرارت بدن فرد باشند.
علاوه بر این موارد، در صورتی که تعداد افراد بیش از یک نفر باشد، افراد می‌توانند از یک فضای مشترک برای حفظ مطلوب‌تر انرژی و جلوگیری از بروز سرمازدگی استفاده کنند.
انرژی حرارتی تولید شده توسط بدن افراد باید به هر شکل ممکن حفظ شود تا برای مدت زمان بیشتری بتوانند سرمای محیط را تحمل کنند. مصرف نوشیدنی گرم در این مواقع، برای تامین حرارت بدن گزینه مطلوبی به نظر می‌رسد و بسیار کاربردی است. با این حال باید توجه داشته باشید که در صورتی که تامین نوشیدنی گرم نیاز به روشن کردن آتش دارد، این کار را در محیط‌های کوچک سربسته انجام ندهید که باعث خفگی و مرگ بر اثر استنشاق گازهایی از قبیل مونواکسیدکربن شود. همراه داشتن فلاسک‌های عایق حرارت حاوی آب گرم یا چای نیز می‌تواند گزینه مناسبی محسوب شود.
و آخرین نکته‌ای که افراد هنگام گرفتار شدن در سرما باید به آن توجه کنند تا از خطر احتمالی قطع عضو مصون بمانند، حفظ اندام‌های انتهایی بدن مثل انگشتان پا و دست است.به طور طبیعی خون‌رسانی در اندام‌های انتهایی بدن فرد کندتر از سایر اندام‌هاست و به همین دلیل این اندام‌ها بیش از سایر بدن در معرض سرمازدگی شدید قرار دارند. افرادی که دچار سرمازدگی شده‌اند باید هرچه سریع‌تر به مراکز امداد یا مراکز اورژانس منتقل شوند تا بر اساس میزان سرمازدگی‌ اقدام لازم برای آنها صورت گیرد.

دکتر افشین امینی
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی