۷ توصیه ورزشی به خانم‌های باردار

بر اساس دستورالعمل انجمن زنان و زایمان کالج پزشکی آمریکا، مادران بارداری که عوارض بارداری یا مشکلات جسمی ندارند، باید اکثر روزهای هفته به مدت ۳۰ دقیقه در فعالیت‌های ورزشی …

بر اساس دستورالعمل انجمن زنان و زایمان کالج پزشکی آمریکا، مادران بارداری که عوارض بارداری یا مشکلات جسمی ندارند، باید اکثر روزهای هفته به مدت ۳۰ دقیقه در فعالیت‌های ورزشی با شدت متوسط مشارکت داشته باشند.
بنابراین قبل از انجام هر نوع ورزشی، فرد باردار باید توسط پزشک متخصص از جهت رد هر نوع عارضه یا بیماری بررسی شود. به عنوان توصیه‌های کلی برای انجام ورزش به ویژه در ۳ ماهه آخر بارداری توجه به نکات زیر الزامی است:
۱) بهترین زمان برای انجام ورزش برای زنان باردار صبح‌ها است تا فرد آمادگی جسمی و روانی کافی برای انجام کارهای روزانه داشته باشد.
۲) ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی به شرط آنکه در شرایط بدون استرس و در دمای معتدل انجام شود تا زمان زایمان قابل انجام است. جهت پیشگیری از عدم تعادل و لغزش نیز استفاده از کفش‌های مناسب با پاشنه کوتاه توصیه می‌شود.
۳) شنا کردن برای مادران باردار حتی تا ماه‌های آخر بارداری توصیه می‌شود. به این دلیل که فرد در آب احساس بی‌وزنی می‌کند و قادر است به مدت بیشتری حرکات ورزشی را داخل آب انجام دهد. بنابراین احساس مطلوب‌تری دارد. البته توجه به دمای آب و پیشگیری از احساس گرما یا سرمای بیش از حد باید به مادر باردار توصیه شود. همچنین تاکید می‌شود که ترجیحا یک همراه با زن باردار باشد تا بتواند در موارد اضطراری مانند انقباض عضلانی و… به وی کمک کند. البته ورزش شنا در ماه آخر بارداری به دلیل احتمال انتقال عفونت توصیه نمی‌شود.
۴) استفاده از دوچرخه ثابت نیز از فعالیت‌هایی است که به دلیل عدم وزن‌گذاری مادر تا ماه‌های آخر بارداری قابل انجام است.
۵) تمرین‌های تقویتی و کششی عضلات در زنان باردار به هیچ‌وجه نباید با شدت زیاد انجام شود. به دلیل آنکه نه تنها برای فرد مفید نیست، بلکه می‌تواند موجب آسیب هم بشود بعد از انجام هریک از تمرین‌ها باید مدت زمان کافی به مادر باردار استراحت داد. همچنین به مادر باردار یادآور می‌شویم که هم‌زمان با پیشرفت بارداری، شدت ورزش را کاهش دهد، قبل و حین انجام ورزش نیز به میزان کافی مایعات بنوشد.
۶) در صورت بروز علایمی چون درد، انقباضات رحمی، خونریزی واژن، سرگیجه، تنگی نفس، تپش قلب، تهوع و استفراغ، کاهش بینایی و بی‌حسی در اندام‌ها سریعا ورزش را قطع کند.
۷) یکی از موارد مهمی که مادران باردار حین ورزش کردن باید به آن توجه کنند، جلوگیری از‌ هایپرترمی (افزایش دمای مرکزی بدن مادر) است که باعث ایجاد صدمه‌های جبران‌ناپذیری در بدن جنین به ویژه در ماه‌های اول بارداری می‌شود.

دکتر هاله دادگستر
متخصص پزشکی ورزشی
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران