مصرف درست دارو

از ابتدا که دارو توسط پزشک تجویز می‌شود، روش مصرف در برگه ذکر می‌شود، اما بسیاری از عوارض یا شرایط مصرف صحیح برای بیمار شرح داده نمی‌شود. بخشی از این اطلاعات توسط فردی که در …

از ابتدا که دارو توسط پزشک تجویز می‌شود، روش مصرف در برگه ذکر می‌شود، اما بسیاری از عوارض یا شرایط مصرف صحیح برای بیمار شرح داده نمی‌شود. بخشی از این اطلاعات توسط فردی که در داروخانه مسوولیت به اصطلاح پیچیدن دارو را به عهده دارد، به بیمار داده می‌شود. اطلاعات هر دارویی در برگه ضمیمه با بسته دارویی وجود دارد، اما مشکل زمانی بروز می‌کند که مقدار مورد نیاز بیمار کمتر از حدی است که بسته‌ای کامل همراه با بروشور اطلاعاتی دارو به بیمار داده شود.
مطالعه برگه حاوی اطلاعات دارو برای تمام داروها توصیه می‌شود. بعضی از اطلاعات دارویی مخصوص شرکت تولیدکننده دارو است و به شرایط خاص تولید و مواد نگهدارنده دارو برمی‌گردد که برای همان دارو که توسط شرکتی دیگر تولید می‌شود، متفاوت است. در این برگه اطلاعات کاملی از دارو، شرایط لازم برای بهینه شدن جذب و کاهش عوارض مطرح می‌گردد و علائمی که به دنبال بروز آن نیازمند مراجعه به پزشک است در آن لحاظ می‌شود. عوارضی که مطرح می‌شود همیشه به معنای عوارض شایع نیست و بسیاری از بیماران با ترس از بروز عوارض، از مصرف دارو امتناع می‌کنند. باید به این نکته توجه داشت که پزشک معالج شما با در نظر گرفتن تمامی شرایط بیماری، وضعیت جسمی و عوارض دارو اقدام به تجویز دارو کرده است و در صورتی که بیمار تمام شرایط فعلی و تاریخچه بیماری‌ها و داروهایش را به درستی عنوان کرده باشد، مطمئنا داروی تجویزی، بهترین برای وی است.
مشکل ناخوانا بودن نسخه پزشکان از یک طرف و اشتباهات نسخه‌پیچی از طرف دیگر عواملی هستند که می‌توانند مسبب بروز فاجعه شوند، بنابراین در صورت امکان برای اطمینان از صحت داروهای دریافتی، آنها را برای بررسی مجدد به پزشک نشان بدهید.
تعداد داروهای تجویزی در نسخ باید عموما به گونه‌ای طرح شود که با اتمام دوره درمان، داروی اضافی در دسترس بیمار نباشد. این کار چند مزیت دارد. اول این‌که بیمار به دلیل اتمام داروها و نبود هیچ گونه دارویی برای مصرف، در صورت عدم بهبود مجددا مراجعه می‌کند. بسیاری از بیماران تا زمانی که تعدادی دارو هنوز در دسترس دارند به ادامه درمان به صورت ناقص ادامه می‌دهند که می‌تواند مراجعه به موقع را به تاخیر بیندازد. دومین دلیل برای اتمام یکجای داروهای تجویزی عدم دسترسی دیگران به داروهای اضافی و جلوگیری از مصرف خودسرانه و امکان بروز عوارض و مسمومیت است. از طرفی این داروی اضافی که کاربرد درمانی ندارد، در سطح کلان، بار زیادی از نظر اقتصادی به بدنه سیستم بهداشت و سلامت کشور وارد می‌کند.داروها در دوران بارداری نیاز به تعدیل در میزان مصرف و تغییر در صورت داشتن عوارض، دارند. تعدادی از داروها روی تکامل جنین اثرات سویی داشته که استفاده از آنها را قدغن می‌کند. در عوض تعدادی دیگر از داروها را می‌توان با توجه به شرایط بیمار با قبول خطرات جزیی تجویز کرد. در این دوران و در زمان شیردهی افراد باید جهت مصرف دارو با پزشک خود مشورت کنند.
بعضی از داروها دارای اثرات خواب‌آور هستند که در این صورت باید از انجام کارهایی که نیاز به دقت فراوان دارد، همچون رانندگی و کار با دستگاه‌های بالقوه خطرناک همچون دستگاه برش فلزات تا رفع حالت خواب آلودگی خودداری کرد.

دکتر بهروز هاشمی