نظام قیمت ها

نظام تخصیص منابع بر پایه تغییرات آزادانه قیمت ها را نظام قیمت ها می نامند. در اقتصادی که بازارها بدون دخالت عوامل خارجی عمل می کنند تصمیمات تمامی خریداران و فروشندگان از طریق …

نظام تخصیص منابع بر پایه تغییرات آزادانه قیمت ها را نظام قیمت ها می نامند. در اقتصادی که بازارها بدون دخالت عوامل خارجی عمل می کنند تصمیمات تمامی خریداران و فروشندگان از طریق تغییر قیمت ها با یکدیگر انطباق می یابد. بدینسان هرگاه تمایل به خرید خریداران بیش از تمایل فروشندگان به فروش باشد قیمت رو به افزایش خواهد نهاد و در نتیجه ی آن خریداران مقادیر کمتری خواهند خرید و فروشندگان تمایل بیشتری به فروش خواهند یافت.
این کنش و واکنش ها به قدری ادامه می یابد تا سرانجام در قیمت معینی تصمیمات خریداران و فروشندگان با یکدیگر همخوانی بیابد. به این ترتیب، هرگاه تمایل به فروش بیش از تمایل به خرید باشد، قیمت رو به کاهش خواهد گذارد و در نتیجه عرضه کمتر خواهد شد و تقاضا زیادتر تا جایی که قیمت تعادل تمایلات طرفین را با هم انطباق دهد.
درباره کارکرد این نظام به نکاتی باید توجه داشت،
نخست) آن که فرآیند انطباق تمایلات خریداران و فروشندگان کاملاً غیر متمرکز صورت می گیرد و هیچ مقام یا دستگاه مرکزی اطلاعات مربوط به تمایلات و تصمیمات و تغییرات قیمت و تطابق قیمت را گردآوری نمی کند و در اختیار کسی قرارنمی دهد.
دوم ) آن که نباید طرز کار یک اقتصاد بازار آزاد را درست با کارکرد یک نظام قیمتی یکسان دانست. در عمل اختلافات و نارسایی های متعددی از کارایی نظام غیر متمرکز قیمت ها می کاهد. سرانجام آن که حتی اگر چنین نارسایی هایی در جهان واقعی بروز نیابد نظام قیمت ها هنوز هم نخواهد توانست از پس حل تمامی مسائل تخصیص منابع برآید. مثلاً یک کالای عمومی (مانند خدمات دفاعی و دستگاه تسهیلات شهری) را نمی توان در بازار به معرض خرید و فروش نهاد.
نظام قیمت ها اثرات برونی را در نظر نمی گیرد و لذا نمی تواند تعیین کننده رسیدن به سطح بهینه اجتماعی فعالیت ها باشد. همچنین، توان خرید کالا و خدمات در نظام قیمت ها بستگی به درآمد افراد دارد که این خود می تواند مشکلات اجتماعی چندی به بار آورد. شرایط خاص تخصیص بهینه منابع در چارچوب نظام قیمت ها از موضوعات مهم اقتصاد رفاه به شمار می رود.

sciency.blogfa.com